تهران: ماجرای عیادت حاج‌منصور ارضی از ژولیده نیشابوری

سرویس معرفی: بیست و نهمین مراسم شب شاعر عصر دیروز و در پاسداشت مقام ادبی و هنری مرحوم ژولیده نیشابوری در نخلستان سازمان هنری رسانه ای اوج برگزار شد.

در این مراسم که با حضور اهالی شعر و ادب و چهره‌های سرشناس فرهنگی ادبی کشور برگزار شد در ابتدای برنامه رضا اسماعیلی به عنوان یکی از مهمانان برنامه گفت: گاهی اوقات سواد دانشگاهی، حجاب می‌شود و انسان را دچار تکلف می‌کند. و ممکن است این حجاب او را از مسیر حقیقی بندگی و راستی بازدارد. شاید بشود گفت انسان باید ظرف بزرگی داشته باشد تا بتواند از حکمت الهی بهره مند شود و مرحوم ژولیده نیشابوری این ظرفیت را داشت تا میزبان عنایت الهی شود و این آثار ماندگار و فاخر را از خود به جای بگذارد. چنان که می‌توانیم بگوییم آثار ایشان موجب افتخار ادبیات آیینی ماست.

این منتقد ادبی در ادامه گفت: اشعار مرحوم ژولیده از زبان سالم و ارزشمند و فاخری بهره می‌برد و با مضمون به دور از کژتابیِ آن می‌توان گفت مهر تایید روح القدس بر پیشانی این اشعار خورده شده است.

اسماعیلی تصریح کرد: متاسفانه گاهی اوقات شعرهایی را به نام شعر اهل بیت می‌شنویم که به هیچ وجه شایسته این نام و این فرهنگ نیستند ولی اشعار برخی از شعرای آیینی پویا و روشنگر است و به وضوح انسان را به قیام علیه ظلم و زشتی و پلشتی فرا می‌خواند. که افرادی نظیر استاد حبیب الله چایچیان و مرحوم ژولیده نیشابوری از این دست شعرای آیینی هستند.

در ادامه این مراسم حسین اسرافیلی ضمن انتقاد به برخی اشعار سطحی و سخیفی که به نام شعر آیینی و اهل بیتی در حال حاضر خوانده می‌شود، گفت: متاسفانه برخی اشعار سبک و سخیف هستند که نه تنها فاقد ارزش ادبی هستند بلکه به لحاظ تاریخی نیز محل اشکال بوده و اشکالات عمده تاریخی دارند. ولی کسانی نظیر مرحوم ژولیده هم بوده اند که دارای زبان سالم بوده و فاخر و ارزشمند به حساب می‌آیند.

اسرافیلی ادامه داد: گاهی گفته می‌شود که زبان ساده در شعر باعث جذب مخاطب عام می‌شود ولی این افراد توجه ندارند که این کار موجب تنزل سلیقه مخاطب می‌شود و مخاطب نشان داده که نسبت به اشعار فاخر نیز اقبال زیادی دارد، همانگونه که بعد از قرن‌ها هنوز هم اشعار حافظ را می‌خوانند و از آن لذت می‌برند.

این شاعر تصریح کرد: اشعار مرحوم ژولیده نیشابوری در حوزه نوحه‌ها و اشعار متناسب با مجالس اهل بیت دارای جایگاه ویژه است و این به دلیل زبان سالم و فاخر و استنادات تاریخی دقیق آن است.

در ادامه این مراسم مهدی مظاهری نیز درباره مقام ادبی مرحوم ژولیده گفت: کاش می‌شد فضایی را برای پژوهش پیرامون رمز و راز موجود در شعر شاعرانی که در فضای شهودی شعر میگفتند فراهم آورد. چرا که بسیاری از این شعرها را باید واکاوی کرد و این اتفاق مغفول مانده است. در واقع شاعر آیینی به مثابه سالکی است که سلوک او در مواجهه با علی و اولادش(علیهم السلام) است.

مظاهری افزود: در اشعار مرحوم ژولیده صداقت موج می‌زد و می‌توان صدق او را وجه تمایز اشعارش دانست. به این معنا که تجربه شخصی او همانی است که در اشعارش متجلی شده. ژولیده تجربیات دیگران به به زبان شعر در نمی آورد و هرچه می‌سرود تجربیات خودش بود. و این راه سلوک سالکان حقیقت است.

جواد حیدری در این مراسم با اشاره به خاطره‌ای از عیادت مرحوم ژولیده همراه با حاج منصور ارضی گفت: در آخرین روزهای عمر ژولیده نیشابوری به دیدار او رفتیم که دیدم او در همان بستر بیماری مجموعه‌ای غزل در استقبال از غزلیات حافظ را سروده و در یک دیوان جمع کرده بود. او دائم در مسیر امام حسین (ع) بوده است.

حجت الاسلام و المسلمین پژمانفر، رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی نیز گفت: مرحوم ژولیده را هرچند بسیاری به ارادت او به سیدالشهدا علیه السلام می‌شناسند، ولی من می‌خواهم از ارادت خاص آن مرحوم به امام رضا سخن بگویم. از آن مرحوم به یاد دارم که شعر گفتن خود را مدیون عنایت امام رضا می‌دانست و می‌گفت برای شاعر شدن به این امام بزرگوار توسل کردم و از آنجا بود که توانستم یک مصراع بگویم. بعد از چند روز مصرع دیگری سرودم و کم کم ترنم ادبی من جوشش کرد.

رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی در ادامه با اشاره به قریحه شعری مرحوم ژولیده خاطر نشان کرد: در اثبات قریحه شکفت انگیز مرحوم ژولیده همین بس که یکبار به ایشان گفته شد که می‌توانی دو بیت بگویی که در آن 10 بار واژه «دل» استفاده شده باشد. مرحوم ژولیده هم بعد از تامل کوتاهی این دو بیت را سرود:

دلبری با دلبری دل از کفم ببرید و رفت

هرچه کردم ناله از دل، سنگدل نشنید و رفت

گفتمش ای دلربا دل را ز دل بردن چه سود؟

از ته دل بر منِ دیوانه دل خندید و رفت

در پایان این مراسم نیز از خانواده مرحوم ژولیده نیشابوری تقدیر و تشکر بعمل آمد.

گفتنی است مجتبی رحماندوست، جواد حیدری، سید حسین نقوی، منوچهر سوری، محمد کچویی، شیرین علی گلمرادی و جمعی از دوستداران مرحوم ژولیده از جمله حضار این مراسم بودند.