خراسان رضوی: جواد قربان‌پور: جذب مردم به هیئت، کارِ ما نیست

عزاداری اهل‌بیت(ع) طی قرون متوالی فراز و نشیب‌های فراوان داشته، گاه محدود و سرکوب شده و گاه توانسته به شکل مطلوبش برگزار شود. اما طی سال‌های اخیر اتفاقاتی پیرامون برخی متولیان هیات‌های عزارداری پیش آمده که موجب شده، بحث تازه‌ای در باب عزاداری گشوده شود، بحثی با درونمایه‌ آسیب‌شناسانه.
حاج جواد قربان‌پور؛ طلبه‌ حوزه علمیه و مسئول کارگروه هیات در ستاد مردمی جبهه فکری فرهنگی انقلاب اسلامی در استان خراسان رضوی و قرارگاه ولی‌امر، از مداحان اهلبیت و از فعالان در دستگاه اباعبدالله(ع) است که در تمام طول مصاحبه خود، مکرر تذکر می‌داد که فراموش نکنیم آفت‌ها از افراد و از خود ماست و نه از مجلس اهل‌بیت(ع). در این گفتگو به تشریح همین مساله پرداخته‌ایم.
***
شما آیا اساسا وجود برخی نقصان‌ها را در عزاداری‌ها قبول دارید؟
ما نمی‌گوییم مشکلاتی وجود ندارد اما باید یک نکته روشن شود و آن اینکه آسیب و آفتی برای هیات و روضه‌ امام حسین(ع) نیست چرا که روضه و هیات امام حسین(ع) همانند حرم اهل‌بیت(ع)، حصن حصین است و آفتی متوجه آن نیست. اگر هم آسیبی هست متوجه این دستگاه نیست بلکه مربوط به ماست که کارگزاران و بعضا مستمعین این دستگاه هستیم. پس از ابتدا باید بدانیم که اصلا بحث‌کردن در این حیطه با این ذهنیت که بخواهیم دستگاه حضرت اباعبدالله(ع) را با آسیبی همراه بدانیم، از بنیان اشتباه است. ما باید به دنبال رفع خطاهای خودمان که در این دستگاه مشغولیم، باشیم.
این خطاها از کجا ناشی می‌شود؟
دو جریان در مقابل عزاداری ایستادگی می‌کند. یکی درونی و دیگری بیرونی. اول شیطان است. چرا که ابلیس هروقت ببیند جریانی برای هدایت بشر به وجود می‌آید آشفته می‌شود. برای مثال، در روایت داریم می‌فرماید وقتی یکی از اولیای الهی به دنیا می‌آید، شیطان نعره می‌زند و اطرافیانش می‌پرسند چرا نعره می‌زنی؟ وی می‌گوید چون فردی که به دنیا آمده هادی مردم است و این خلاف کار من است. بنابراین باید بدانیم روضه و هیئت که یکی از جریان‌های هدایت است، قطعا شیطان تمایل می‌یابد با آن مقابله کند. حالا از آنجا که دستگاه اهل‌بیت(ع) بری از رسوخ شیطان است، بنابراین شیطان در افراد نفوذ می‌کند.
جریان دوم و بیرونی که نمی‌خواهد جریان تشیع گسترش بیابد و مانع آن می‌شود، جریان یهودیت یا همان صهیونیست است. الان هم اکثر فتنه‌هایی که علیه شیعیان اهل‌بیت(ع) شکل می‌گیرد از همین‌جا سرچشمه می‌گیرد و چه بسا دست یهود از آستین وهابیت و امثالهم بیرون می‌آید.
با این احوالات باز هم می‌بینیم جریان عزاداری اهل‌بیت(ع) طی این همه قرن، هر ساله پررونق‌تر از سابق شده، چراکه سرمایه‌گذاری شیطان در نهایت بر روی افراد است. گاهی حتی از ساده‌لوحی ما بهره می‌برد یا حتی از ضعف فرهنگی و علمی ما استفاده می‌کند تا بخواهد ضربه بزند.

چه راهکاری برای مقابله با آن داریم؟
اخلاص، رمز موفقیت است. یعنی اگر می‌خواهیم دچار این وسوسه‌ها نشویم، باید اخلاص داشته باشیم، وقتی برای خدا کار کنیم، خدا خودش از سنت خود حفاظت می‌کند. وقتی این اخلاص پررنگ شود، دیگر هیچ‌کس حاضر نمی‌شود برای پرجمعیت‌تر نشان‌دادن هیات خودش، بقیه هیات‌ها را تضعیف کند، یا مداح حاضر نمی‌شود برای شلوغ‌شدن مجلسش هر آهنگ و شعری را بخواند، چرا که دیگر هدف فقط خداست.
از راه‌های رسیدن به این اخلاص هم این است که با ادبیات خود اهل‌بیت(ع) برایشان عزاداری کنیم. مثلا ما راجع به اباعبدالله(ع) داریم که «إن‌الحسین مصباح‌الهدی و سفینه‌النجاه»، در حالی که من بعضا دیده‌ام برخی مداحان به جای این ادبیات، از اصطلاحات «مشتی» و  «با مرام» و «خوش‌قد و بالا» و امثالهم برای حضرت استفاده می‌کنند.
برخی استدلال می‌کنند که با این ادبیات، مردم بیشتری را جذب این دستگاه می‌کنند. من این را قبول ندارم که با این کار بخواهیم مردم را جذب و هدایت کنیم. ما کاره‌ای نیستیم، در قرآن می‌فرماید هدایت از آن خداست. ما هم اگر کاری می‌کنیم، وسیله‌ایم. وسیله‌ای هم هستیم که این توفیق را باز مجددا از اهل‌بیت(ع) گرفته‌ایم پس ما حق ورود نداریم که بگوییم با این کار می‌خواهیم مردم بیشتری را جذب و هدایت کنیم.

حالا با این اوصاف، یک خانواده برای نوجوانش چه نوع هیاتی را باید در نظر بگیرد؟
در بعد خانواده بایستی اول شناسایی کنیم ببینیم کدام یک از مراسم‌هایی که برای اهل‌بیت(ع) گرفته می‌شود، به شیوه‌ ائمه(ع) و علما نزدیک است تا فرزندانمان را به آن هدایت کنیم. اما در کل بایستی حواسمان باشد دست فرزندانمان از همین هیات‌ها کوتاه نشود.
نباید اهمیت هیات را فراموش کنیم. کدام یک از محل‌های فرهنگی جامعه ما آسیبی کمتر از هیات دارد؟! یعنی کم‌مایه‌ترین هیات‌های ما هم باز از بسیاری از مراکز فرهنگی که بعضا آلوده شده به بسیاری معضلات حتی اخلاقی است، سالم‌تر و مناسب‌تر است. هیات‌ها خط مقدم مبارزه فرهنگی ما هستند که تحت هیچ عنوان نباید تضعیف شوند. خدا این نعمت را به ما داده و اگر قدر ندانیم از ما می‌گیرد، پس مراقب باشیم که با کنار هم قراردادن دو عبارت «عزاداری» و «آسیب» موجب آفت این جریان نشویم.