تهران: یوم‌الترویه اولین جلوۀ غربت حسین(ع) است

به گزارش حلقه وصل، حجت الاسلام پناهیان در سلسله جلسات تاریخ تحلیلی اسلام که هر هفته در «هیأت شهدا گمنام» برگزار می‌شود، ضمن اشاره به یکی از مقاطع مهم تاریخ سیدالشهدا(ع) به نام «یوم‌الترویه»، پیشنهاد کرد: مردم بساط ثبت‌نام برای اربعین را به ماه محرم و ایام نزدیک اربعین موکول نکنند، بلکه در یوم‌الترویه در هیأت‌ها ثبت ‌نام کنند و مقدمات سفر به کربلا را فراهم کنند؛ یعنی در همان روزی که امام حسین(ع) حرکت خود را از مکه به سمت کربلا آغاز کرد. در ادامه گزیده‌ای از این سخنرانی را می‌خوانید:

چقدر خوبست هیأتی‌ها، یاد «یوم‌الترویه» را احیا کنند

یکی از مقاطع مهم تاریخ سیدالشهدا(ع) که به آن توجه نشده «یوم‌الترویه» است. یوم‌الترویه اشارات و معانی فراوانی در خود دارد. چقدر خوب است هیأتی‌ها، ذکر و یاد یوم‌الترویه را احیا کنند و آغاز سفر کربلای اباعبدالله‌ الحسین(ع) و نقطۀ شروع حماسۀ عاشورا را گرامی بدارند.

یوم‌الترویه چیست؟ یوم‌الترویه یک روز قبل از روز عرفه است؛ یعنی روز هشتم ذیحجه که در گذشته، حاجیان در این روز برای صحرای عرفات آب برمی‌داشتند که وقتی به مشعر و منا می‌روند، همراه‌شان آب باشد. یوم‌الترویه یعنی روزِ آب برداشتن و ذخیرۀ آب.

یوم‌الترویه روزی بود که حسین(ع)با ترک مراسم حج، سفر به کربلا را آغاز کرد

اما در این روز چه اتفاقی افتاده است؟ یوم‌الترویه روزی بود که امام حسین(ع) در مکه در میان حاجیان حضور داشتند، ولی به‌جای اینکه مثل سایر حجاج آماده شوند که به عرفات بروند، عمرۀ وداع به‌جای آوردند و با ترک مراسم حج، سفرشان به کربلا را آغاز کردند.

اینکه امام حسین(ع) وسط حاجی‌ها از صف حج بیرون آمد و به سمت کربلا رفت، و حاجیان در آن سال خونبار، عافیت‌طلبانه حسین(ع) را تنها گذاشتند، خیلی معانی دربردارد! مردمی که به فرزند پیامبر(ص) تأسی نکردند، اولاً در واقع مقدمات قتل اباعبدالله ‌الحسین(ع) را فراهم آوردند، و ثانیاً مقدمات نابودی خودشان را در عرصه‌های مختلف فراهم کردند.

یوم‌الترویه ترجیح جهاد بر عبادت عافیت‌طلبانه را فریاد می‌زند/ باید مناسبت این روز را احیا کنیم

ما باید اشارات باعظمت این روز را دریافت کنیم؛ خصوصاً در این سالی که راه حج برای بسیاری از ملل اسلامی مسدود شده است. با زنده کردن یاد یوم‌الترویه می‌توان تفاوت عبادت واقعی با عبادت قلابی و عافیت‌طلبانه را بیان کرد. یوم‌الترویه که آغاز علنی شدن غربت امام حسین(ع) است، ترجیح جهاد بر عبادت عافیت‌طلبانه را فریاد می‌زند. وای بر مردمی که امام خود را در نبرد با دشمن دین، تنها گذاشتند و به عبادت پرداختند.

در روضه‌های قدیمی، یوم‌الترویه جایگاهی داشت و شعر مشهوری هم دارد که تاج نیشابوری گفته: «به یوم‌الترویه محمل ببستند؛ خواتین جمله در محمل نشستند». خُب همانطور که  بوی حماسه از یوم‌الترویه به مشام می‌رسد، احساس سوگواری ما هم باید از یوم‌الترویه آغاز شود، که  همراه ایام مسلمیّه و شهادت امام باقر(ع) هم هست. باید مناسبت یوم‌الترویه را احیا کنیم و نامش را بر زبان‌ها جاری کنیم و برای این لحظه از غربت امام حسین(ع) خون گریه کنیم. و ذاکران  و شاعران عاشورایی، غوغایی از حکایت غربت امام حسین(ع) برپا کنند.

ثبت نام برای اربعین را در یوم‌الترویه انجام دهیم؛ همزمان با شروع حرکت حسین(ع) به کربلا

چقدر خوب است که مردم بساط ثبت‌نام برای اربعین را، به ماه محرم و ایام نزدیک اربعین موکول نکنند، بلکه در یوم‌الترویه در هیأت‌ها ثبت‌نام کنند و مقدمات سفر به کربلا را فراهم کنند. این یعنی: «در همان لحظه‌ای که امام حسین(ع) به سمت کربلا حرکت کرد، ما هم در همان موقع می‌خواهیم برای کربلا ثبت نام کنیم.» این نوعی همراهی با کاروان حسینی است.

یاد این روز باید احیا شود؛ غریبی امام حسین(ع) فقط مال روز عاشورا نیست، امام حسین(ع) در یوم‌الترویه غریب شدند. چرا که وقتی حرکت خود را آغاز کردند، فقط تعداد اندکی همراه ایشان آمدند و بقیه مشغول کار خودشان بودند.

یوم‌الترویه اولین جلوۀ غربت حسین(ع) است

روضه‌های ما از یوم‌الترویه شروع می‌شود. امام حسین(ع) اگر آنجا می‌ماند، می‌خواستند ایشان را مخفیانه- به‌صورت ترور- به قتل برسانند. لذا از خانۀ خدا خارج شده و به سمت کربلا حرکت کردند. البته حرکت ایشان به سمت کوفه بود، ولی خُب ایشان را به کوفه راه ندادند و در واقع امام حسین(ع) از همان‌جا لحظه‌های آوارگی‌شان آغاز شد

شما این آمادگی ذهنی را برای یوم‌الترویه داشته باشید و مقدمات مراسمی برای این روز را فراهم کنید. خوب است که هیأت‌ها یک جلسه‌ای هم برای یوم‌الترویه داشته باشند؛ و با آیین خاصی از اولین جلوۀ غربت امام حسین(ع) یاد کنند.

در مراسم یوم‌الترویه باید خیانت آل‌سعود به امت اسلامی را یادآوری کرد

حضور حجاجی که از حج بازمانده‌اند و خانواده‌های شهدای حرم در این مراسم بسیار الهام‌بخش خواهد بود. باید در مراسم یوم‌الترویه فریاد زد: «حرم را از حرم کردند بیرون» و خیانت آل سعود به امت اسلامی را یادآوری کرد. یاد حضرت امام(ره) به‌خیر که می‌فرمود: مردم باید در عزاداری‌های محرم جنایات آل سعود را یاد کنند و آن را محکوم نمایند.(یک ننگی است الآن برای همه مسلمین دنیا که مکه، محل قدس الهی، محلی که مقدسترین مقامات الهی است، این‏طور شکسته بشود و مسلمان‌ها نشسته باشند تماشا کنند. مسلمانها خودشان تکلیف خودشان را می‏دانند. مسئله را باید زنده نگه داشت.

در ماه محرم، تمام کسانی که منبر می‏روند، واعظ هستند، نوحه‌خوان هستند، تمام دسته‌جات باید در رأس امورشان این مسئله قرار داده شود؛ صحیفه امام/20/369) و (لازم است در نوحه‏‌ها و اشعار مرثیه و اشعار ثنای از ائمه حق- علیهم سلام اللَّه- به‌طور کوبنده فجایع و ستمگری‌های ستمگران هر عصر و مصر یادآوری شود؛ و در این عصر که عصر مظلومیت جهان اسلام به دست امریکا و شوروی و سایر وابستگان به آنان و از آن جمله آل سعود، این خائنین به حرم بزرگ الهی- لعنة اللَّه و ملائکته و رسله علیهم- است به طور کوبنده یادآوری و لعن و نفرین شود؛ صحیفۀ امام/21/400)