تأثیر «برگزیت» بر آینده لیگ برتر انگلیس

به گزارش حلقه وصل، بعد از سه سال سرانجام خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا موسوم به «برگزیت» نهایی شد، اتفاقی که اگرچه خرسندی و خوشبینی گروهی از اهالی بریتانیا را به همراه داشته اما نگرانی‌هایی را هم درباره تبعات این جدایی به وجود آورده است. یکی از اصلی‌ترین دغدغه‌ها هم مربوط به آینده فوتبال انگلیس می‌شود.

شاید به نظر برسد که لیگ برتر انگلیس درون حبابی است که آن را از سایر بخش‌های جامعه انگلیس جدا می‌کند اما حتی جذاب‌ترین لیگ فوتبال دنیا هم از تبعات خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا در امان نیست. مقامات لیگ و چند تن از رؤسای باشگاه‌ها تا کنون به صورت علنی نگرانی خود را از بابت ضررهای بالقوه برگزیت برای فوتبال جزیره ابراز کرده‌اند اما خیلی‌های دیگری هنوز مطمئن نیستند که آیا این ماجرا اصلاً به ضرر لیگ برتر تمام خواهد شد و اگر اینطور است، میزان آن چقدر خواهد بود. از این رو همانطور که قابل انتظار بود، این بلاتکلیفی فلج کننده بر دغدغه‌های آنهایی که به نوعی به فوتبال بریتانیا در ارتباط هستند دامن زده است .

این وضعیت اما نه فقط برای اهالی فوتبال بلکه بسیاری از فعالان دیگر صنایع صدق می‌کند و همه آنها منتظر هستند تا نمایندگان سیاسی‌شان از راه رسیده و بهترین راه حل را برای تجارت آنها ارائه کنند. اما واقعیت این است که هیچ ضمانتی برای ضربه نخوردن لیگ برتر وجود ندارد و با فروکش کردن التهابات سیاسی و اقتصادی برگزیت، دوره گذاری آغاز می‌شود که قطعاً بخش‌های بیشتری از تأثیر برگزیت بر بریتانیا را به تصویر خواهد کشید. اما برگزیت به طور خاص بر فوتبال جزیره و لیگ برتر انگلیس چه تأثیری می‌گذارد؟

برگزیت چیست؟

برگزیت اصطلاحی است که برای تعریف خروج بریتانیا از اتحایه اروپا استفاده می‌شود و کلمه‌ای مرکب از دو واژه «British»به معنای بریتانیایی  و «Exit» به معنای خروج است. در همه پرسی که ماه ژوئن سال ۲۰۱۶ صورت گرفت، برگزیت با ۵۱.۹ درصد رأی موافق، به تصویب رسید. نکته جالب درباره برگزیت این است که اگرچه اوج کاربرد این اصطلاح در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ بود اما طبق فرهنگ لغت آکسفورد، این واژه از سال ۲۰۱۲ وجود داشته است.

برگزیت بر لیگ برتر فوتبال انگلیس چگونه تأثیر می‌گذارد؟

سال ۲۰۱۶ زمانی که بحث برگزیت داغ شد، تمام ۲۰ باشگاه لیگ برتر انگلیس مخالف این اتفاق بودند که تعجب‌آور هم نبود. در آن زمان ریچارد اسکودامور، رئیس لیگ برتر فوتبال انگلیس در گفت‌وگویی که با شبکه رادیو ۵ BBC انجام داد و در آن مصاحبه او اعتراف کرد که خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا کاملاً به ضرر لیگ برتر است اما با توجه به نتیجه همه‌پرسی او چاره‌ای نداشت جز اینکه سازمان تحت هدایتش را از همان مسیری بگذارند که اکثریت مردم بریتانیا خواسته بودند.

اگرچه هنوز دقیقاً مشخص نیست که برگزیت چه تأثیراتی بر لیگ برتر خواهد گذاشت اما چند سناریوی احتمالی وجود دارد که احتمال شکل‌گیری آنها در آینده‌ای نه چندان دور وجود دارد و به این ترتیب ما می‌توانیم تصویری واضح‌تر از تبعات احتمالی این ماجرا بر فوتبال انگلیس داشته باشیم.

خروج «سخت» از اتحادیه اروپا می‌تواند منجر به بازگشت قوانین سختگیرانه‌تر در حوزه جابجایی کالاها  و نفرات به داخل لیگ برتر و خارج از آن شود در حالی که خروج «نرم» می‌تواند معیارهای آسان‌تری را به همراه داشته باشد. برگزیت هم از سوی پارلمان بریتانیا هم از سوی پارلمان اروپا تأیید شده است و به این ترتیب الان موضوع مهم ماهیت روابط آینده میان بریتانیا و سایر نقاط دنیا است.

جابجایی و نقل و انتقال بازیکن

یکی از اصلی‌ترین دلایل نگرانی و مخالفت اهالی فوتبال انگلیس با برگزیت، نگرانی از وضعیت بازیکن غیربومی تیم‌ها بوده است چون اعمال محدودیت برای جذب بازیکنان غیربریتانیایی که پیش از این آزادانه به انگلیس رفت و آمد داشتند، کار آنها را برای تقویت تیم‌های‌شان سخت خواهد کرد و این یکی از تبعات اجتناب ناپذیر خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا است.  

بعد از برگزیت، ممکن است که بازیکنان اهل کشورهای عضو اتحادیه اروپا مانند آلمان، فرانسه، اسپانیا و ایتالیا که در انگلیس مشتریانی مثل منچستریونایتد یا آرسنال دارند، حکم بازیکنانی غیر اروپایی را پیدا کنند و برای حضور آنها در ترکیب تیم‌های انگلیسی محدودیت‌هایی در نظر گرفته شود. این یعنی که برای این دسته از بازیکنان باید یکسری معیارها یا معافیت‌های خاص در نظر گرفته شود تا بتوانند به عنوان کارمندان یک باشگاه فوتبال، مجوز کار در بریتانیا دریافت کنند. این در حالیست که سال ۲۰۱۶ شبکه BBC‌ لیستی مشتمل بر ۳۳۲ بازیکن شاغل در لیگ برتر، چمپیونشیپ و لیگ برتر اسکاتلند منتشر کرد که در صورت نهایی شدن برگزیت، واجد شرایط دریافت مجوز کار در فوتبال انگلیس نخواهند بود.

علاوه بر این، خروج از اتحادیه اروپا بدان معناست که باشگاه‌های فوتبال در بریتانیا با محدودیت‌هایی برای جذب بازیکنان زیر ۱۸ سال غیربریتانیایی برای آکادمی‌های‌شان محدودیت‌های به مراتب بیشتری خواهند داشت. طبق قوانین فیفا، باشگاه اجازه جذب بازیکن خارجی زیر سن قانونی را نمی‌دهد مگر اینکه این جابجایی میان دو باشگاهی صورت بگیرد که هردوی آنها وقع در کشورهای زیرمجموعه اتحادیه اروپا باشند. بنابراین با نهایی شدن خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، انگلیس دیگر جزو کشورهای حوزه اتحادیه اروپا محسوب نمی‌شود و به عنوان مثال باشگاهی مانند آرسنال دیگر نخواهد توانست سسک فابرگاس‌های بعدی‌اش را از بارسلونا یا دیگر تیم‌های اروپایی جذب کند. تمامی باشگاه‌های بریتانیایی از فیفا اطمینان دریافت کرده‌اند که تا پایان دوره گذار برگزیت که پایان سال ۲۰۲۰ است، بتوانند مانند قبل از بند ۱۹ اساسنامه فدراسیون جهانی فوتبال در حوزه نقل و انتقالات بهره ببرند اما مشخص نیست که بعد از آن چه اتفاقی خواهد افتاد.

با این وجود نشریه تایمز انگلیس ماه نوامبر سال ۲۰۱۸ در گزارشی فاش کرد که اتحادیه فوتبال انگلیس، در نظر دارد تعداد بازیکنان خارجی شاغل در هر یک از تیم‌های باشگاهی لیگ برتر این کشور را به ۱۲ نفر کاهش دهد که ۵ نفر کمتر از سقف محدودیت فعلی خواهد بود. تصویب چنین قانونی بدون شک بر وضعیت تیم‌های لیگ برتر تأثیر خواهد گذاشت به خصوص تیم‌های مدعی. اما فقط بازیکنان نیستند که شامل چنین محدودیت‌هایی می‌شوند چون لیگ برتر در دو دهه گذشته شامل ورود موجی از مربیان خارجی بوده است به طوری که در ماه ژانویه سال ۲۰۲۲ از ۲۰ تیم لیگ برتری،‌ ۱۰ تیم مربی غیر بریتانیایی دارند که مهمترین‌شان پپ گواردیولا در منچسترسیتی، یورگن کلوپ در لیورپول و ژوزه مورینیو در تاتنهام هستند.

سایر تبعات برگزیت

به جز احتمال کاهش تعداد بازیکنان اروپایی غیر بریتانیایی در ترکیب تیم‌های لیگ برتری، برگزیت ممکن است تبعات دیگری هم برای فوتبال جزیره داشته باشد که نتایج می‌تواند در کوتاه یا بلند مدت خودش را نشان دهد. یکی از آنها زیان‌های مالی است. همانطور که چندی پیش مایک گارلیک مدیر باشگاه برنلی گفت، کاهش ارزش پوند در قیاس با یورو، کار باشگاه‌های انگلیسی را برای خرید بازیکن در بازار رقابتی فوتبال اروپا بسیار سخت‌تر خواهد کرد.

علاوه بر این، درآمدهای هنگفت لیگ برتر انگلیس که به لطف محبوبیت و جذابیت گسترده‌اش در سطح جهان دارد نیز ممکن است تحت تأثیر قرار بگیرد. کاهش چشمگیر ستاره‌های غیربریتانیایی در ترکیب تیم‌ها، بدون شک بر میزان جذابیت لیگ برتر انگلیس تأثیر منفی خواهد گذاشت و از میزان خاطبان آن خواهد کاست.

با توجه به مواردی که ذکر شد انتظار می‌رود که برگزیت ضربه قابل توجهی چه از نظر کیفی چه از نظر مالی به فوتبال انگلیس بزند مگر اینکه سیاستمداران این کشور تمهیداتی بیندیشند که برای فوتبال استثناهایی را  در نظر بگیرد.