چین: ما اثربخشی برجام را حفظ کردیم

به گزارش حلقه وصل، «وانگ یی» وزیر خارجه چین به مناسبت پایان سال ۲۰۱۹ با روزنامه «مردم» (People’s Daily) مصاحبه‌ مفصلی ترتیب داده و در آن ضمن هشدار به واشنگتن و تاکید بر روابط بی سابقه پکن با مسکو، از تلاش چین برای حفظ «اقتدار و اثربخشی برجام» سخن گفته است.

روزنامه مردم: «در سال ۲۰۱۹ شاهد مراودات نزدیک بین رهبران چین و روسیه بوده‌ایم. نظر شما درباره روابط کنونی چین و روسیه چیست؟

وانگ یی: امسال هفتادمین سالگرد روابط دیپلماتیک بین چین و روسیه بوده است. روابطمان وارد یک مجموعه‌ از حوزه‌های جدید شده است:

اول، یک خصوصیت جدید در روابط دوجانبه‌مان ایجاد شده است. رئیس‌جمهور شی جین پینگ و رئیس‌جمهور ولادیمیر پوتین با عزم سیاسی و تفکرشان روابط چین و روسیه را به سطح مشارکت جامع استراتژیک به منظور همکاری در یک دوره جدید ارتقا داده‌اند. این موضوع سبب شده که اعتماد سیاسی بین دو طرف به یک سطح بی‌سابقه افزایش پیدا کند.

دوم، همکاری عملی دستاوردهای چشمگیر تازه‌ای داشته است. پیشرفت خوبی در زمینه هم افزایی بین ابتکار جاده و کمربند (جاده ابریشم جدید) و اتحادیه گمرکی اوراسیا ایجاد شده است. در زمینه پروژه‌های بزرگ دوجانبه در حوزه‌های انرژی، هوانوردی، فضا و اتصالاتی پیشرفت‌های خوبی حاصل شده است. خط لوله انتقال گاز طبیعی در مسیر شرق (از روسیه به مقصد چین)  عملیاتی و اجرایی شده است. تجارت دوجانبه از 100 میلیارد دلار فراتر رفته است.

سوم، مراودات دوستانه به پیشرفت‌های تازه‌ای نائل شده است. همکاری‌ها و تبادلات در سطح خُرد ملی بین چین و روسیه به یک نتیجه موفق رسیده است. تعداد شهرها، ایالت‌ها و استان‌های دو کشور که با هم قرارداد امضا کرده‌اند به عدد ۱۴۶ رسیده است. زبان چینی در آزمون‌های ایالتی یکپارچه روسیه وارد شده است. دوستی بین مردم ما با یکدیگر هم بیشتر از قبل تقویت شده است.

چهارم، هماهنگی و همکاری استراتژیک به یک سطح جدید رسیده است. چین و روسیه در مسائل مهم مرتبط با منافع ملی یکدیگر، از خودشان حمایت قاطع دوجانبه نشان داده‌اند و با هم برای ایستادن در برابر تلاش‌های نیروهای خارجی همکاری مشترکی داشته‌اند. دو طرف یک بیانیه مشترک درباره تقویت ثبات استراتژیک جهانی امضا کردند. ما همکاری نزدیکمان در امور بین‌المللی را تقویت کرده و در مخالفت کردن با سیاست مبتنی بر قدرت و قلدری، دوشادوش هم ایستاده‌ایم.

در جهان امروز، روابط چین و روسیه نزدیکترین، قوی‌ترین، بالغ‌ترین و با ثبات‌ترین روابط بین دو کشور بزرگ در جهان است. این روابط برای یک همزیستی هماهنگ و همکاری برد-برد بین کشورها یک استاندارد تازه و مثال نخست است. روابط چین و روسیه هنوز به پتانسیل کامل خود نرسیده است و ما هنوز هم می‌توانیم بهتر عمل کنیم. هیچ محدودیتی برای همکاری ما وجود ندارد و ما همیشه باید این روابط را تقویت کنیم. من اطمینان دارم که تحت نظارت و هدایت روسای جمهور دو کشور، روابط چین و روسیه به تاریخ‌ساز شدن ادامه می‌دهد و افق‌های جدیدی را درمی‌نوردد. این روابط منافع بیشتری برای هر دو کشور و مردمانشان به ارمغان خواهد آورد و نقشی حیاتی در صلح و ثبات بین‌المللی ایفا می‌کند.

روزنامه مردم: امسال چهلمین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک بین چین و ایالات متحده بود. از نظر شما چالش‌های این روابط چه هستند؟

وانگ یی: چهلمین سالگرد روابط دیپلماتیک چین و ایالات متحده باید امسال را به فرصتی مهم برای همکاری مشترک و پیشرفت تازه تبدیل می‌کرد اما متاسفانه ایالات متحده سلسله‌ای از اقدامات را برای ایجاد مانع در برابر چین و سرکوب کردن چین در تجارت، علم و فناوری انجام داده است و دارد در مجموعه‌ای از مسائل مرتبط با تمامیت ارضی و حاکمیت چین دخالت می‌کند و به چین تهمت می‌زند. ایالات متحده نه تنها به اعتماد متقابلی که دو کشور طی چهار دهه ساخته بودند، آسیب زده است بلکه علاوه بر آن ثبات و توسعه کل جهان را به مخاطره انداخته است. می‌خواهم این نکته را بیان کنم که چین قاطعانه از منافع کلیدی و حقوق مشروع خود برای توسعه دفاع خواهد کرد. هیچ کس و هیچ نیرویی نمی‌تواند حرکت تاریخی رو به جلوی 1.4 میلیارد نفری مردم چین به سمت مدرنیزاسیون را متوقف کند. درباره مسائل و اختلاف نظرها در تعاملات دوجانبه باید بگویم که چین همیشه برای رایزنی‌ها با ایالات متحده بر اساس اصل احترام متقابل آمادگی دارد. این واقعیت که چین و ایالات متحده اخیرا درباره فاز اول توافق تجاری با هم موافقت کرده‌اند نشان می‌دهد که هر وقت دو طرف حسن نیت نشان داده و در مقامی برابر با هم همکاری و ارتباط داشته باشند، ما همیشه می‌توانیم برای مسائلی که در برابرمان ایجاد می‌شود به راه‌حل برسیم.

روابط چین و ایالات متحده روزهای بارانی و آفتابی به خود دیده است و به رغم فراز و نشیب‌ها طی چهار دهه اخیر به جلو پیش رفته است. مهم‌ترین مساله‌ای که در این دوره به ما آموخته است این است که هر دو کشور از همکاری سود می‌برند و از مقابله، ضرر می‌کنند. همانطور که رئیس‌جمهور شی جین پینگ بارها اعلام کرده است، همکاری تنها گزینه درست بین دو کشور است. ما امیدواریم که طرف آمریکایی به درک درست و مبتنی بر حقیقت از چین و سیاست منطقی و عملگرایانه در قبال چین برگردد. ما از ایالات متحده می‌خواهیم برای برگرداندن روابط به مسیر درست توسعه و تشخیص هدف‌گذاری عدم درگیری یا مقابله، احترام متقابل و همکاری مبتین بر برد-برد، با ما همکاری کند.

روزنامه مردم: نظر شما درباره دخالت برخی کشورهای غربی در مسائل داخلی چین چیست؟ دیپلماسی چه نقشی در این موضوع ایفا کرده است؟

وانگ یی: بازسازی و تجدید قدرت فوق‌العاده ملت چین، یک روند طبیعی در تاریخ بشری است. البته مشکلات و چالش‌های بی‌سابقه‌ای هم وجود دارد. ما هر چه قدر به این هدف نزدیک می‌شویم، احتمال اینکه ما با مزاحمت‌ها و حتی اختلال‌هایی مواجه شویم، بیشتر می‌شود. از منظر استراتژیک، ما عزم، اراده و صبوری کامل را در اختیار داریم علاوه بر این، ما داریم به منابع، ظرفیت، اعتماد و ایمان بیشتری برای غلبه کردن بر هر سختی که در راهمان ایجاد شود، دست می‌یابیم....هر تلاشی برای دخالت کردن در امور داخلی چین یا متوقف کردن توسعه چین زیر چرخ‌های تاریخ له خواهد شد.

در موضوع هنگ‌کنگ، ما قاطعانه از حکومت اجرایی (منطقه هنگ‌کنگ) در تلاش‌هایش برای پایان دادن به خشونت و آشوب و احیای نظم حمایت می‌کنیم. گذر زمان ثابت خواهد کرد که اصل "یک کشور، دو سیستم" نه تنها موثر است بلکه از حمایت مردم آنها هم برخوردار است.

در موضوع تایوان، امسال موضوع روابط دیپلماتیک جزایر سلیمان و احیای روابط کریباتی (با پکن) را دیدیم. تعداد کشورهایی که با چین روابط دیپلماتیک دارند به ۱۸۰ کشور افزایش یافته است و بر سر چین واحد در جامعه بین‌المللی بیشتر از هر زمان دیگری اجماع وجود دارد.

روزنامه مردم: خاورمیانه با شرایط صلح بسیار فاصله دارد. چین برای صلح و ثبات در این منطقه چه نقشی ایفا کرده است؟

وانگ یی: صلح در خاورمیانه در زمینه منافع اساسی همه کشورهای این منطقه و ثبات و توسعه در سطح جهان نقش مهمی ایفا می‌کند. با صلح در خاورمیانه، در جهان هم صلح حفظ خواهد شد.

چین همیشه یک نیروی ایجاد کننده صلح در خاورمیانه بوده است. ما اقتدار و اثربخشی برجام را حفظ کرده‌ایم و طرف‌های مربوطه را به حل اختلافات از راه مذاکره و مشورت تشویق کرده‌ایم. ما از همان ابتدا به همکاری بر اساس راه‌حل دو دولت و ابتکار صلح عربی برای شکستن بن بست مذاکرات سلح فلسطین-اسرائیل متعهد بوده‌ایم. در مسائل تنش‌زای منطقه‌ای از قبیل سوریه، لیبی، سودان جنوبی و یمن ما مذاکرات صلح را تشویق و ترویج کرده‌ایم».