تهران: کار امروز شاعران انقلاب کمتر از شهدا نیست

به گزارش حلقه وصل، جواد شیخ الإسلامی از جمله شاعران جوان و دغدغه‏مند کشورمان، اظهار داشت: با توجه به شکل‌گیری جریان انقلاب اسلامی و گسترش این تفکر انقلابی در جهانیان، لازم است موقعیت و جایگاه امروزی خودمان را نسبت به معارف اهل‌بیت (ع) که جریان انقلاب اسلامی هم گوشه‏ای از این معارف را دربر دارد، با دقت مورد بررسی قرار دهیم تا بتوانیم جایگاه و وظیفۀ خودمان را در این برهه از زمان بشناسیم و در راستای آن حرکت کنیم.

مؤلف کتاب «بی تو نبودن» تصریح کرد: در تاریخ بشریت از ابتدای هبوط حضرت آدم (ع) تا اکنون، انقلاب اسلامی و جریانات به تبعۀ آن مانند دفاع مقدس صحنه های شگرفی بودند که نمونۀ آن در تاریخ وجود نداشته است، یعنی با شکل‌گیری انقلاب اسلامی، خیزشی عمومی و قلبی در راستای حمایت از «حق» صورت گرفت.

نگاه به مقولۀ شعر از منظر مهدوی

شیخ الإسلامی با اشاره به ارسال اشعار به مدافعان حریم انقلاب اسلامی و اثرگذاری آن، تصریح کرد: در صحبتهایی که با مدافعان حریم داشتیم، آنان بر تأثیر بسیار بالای اشعار در آن حال و هوای مقاومت می‌گفتند و بسیار خوشحال بودند که چنین اشعاری به دست آنان می‌رسد، حتی به ما خبر دادند شهید صدرزاده که فرماندۀ گردان عمار بود با یک دو بیتی روحیۀ گردانش را تغییر داده بود، لذا باید به مقولۀ شعر و شاعری از بهترین منظر، که نگاه به آیندۀ روشن مهدوی است، نگریست تا هم خودمان بیشترین بهره ها را ببریم و هم وقتی این اشعار در اختیار مدافعان حریم قرار می‌گیرد، اثرگذاری بیشتری داشته باشد و یادآوری کنیم که برای چه مفهومی داریم می‏جنگیم و مقابل دنیا ایستاده ایم.

وی با اشاره به شعار «مرگ بر آمریکا» اظهار داشت: این شعار چیزی بود که طبق کلام مقام معظم رهبری از جان مردم برخواسته بود و به هیچ وجه اینگونه نبود که فردی، مثلاً امام (ره) به مردم آموزش دهند که بگویید مرگ بر آمریکا؛ چراکه مقابله با جبهۀ کفر و شیطان در ذات مردم مسلمان کشورمان است و این شعار مثل بسیاری از مفاهیم انقلاب از جان مسلمان مردن مان برخواست و ما باید امروز با سلاح قلم، جان و دل در جهت پاسداری و گسترش آنها تلاش کنیم.

شیخ الإسلامی با اشاره به اشعار قیصر امین‏ پور خاطرنشان کرد: زمانی عزیزانی در صدد بودند تا ویژه ‏نامه ای برای قیصر امین‏ پور آماده کنند، اما عده ای در اعتراض به این اقدام ‌گفتند قیصر از انقلاب فاصله گرفته است، این در حالی بود که قیصر امین‏ پور با اشعارش پایه های انقلاب اسلامی را محکم‏تر کرده بود، لذا نمی‌توان چنین شخصی را از انقلاب دور دانست، چراکه این شاعر بهترین های ادبیات انقلاب را نوشت و برای شاعران بعدی به عنوان معلم و سرمشق بود. قیصر هم عاشقانه دارد، هم بهترین اشعار اجتماعی، اعتراضی و ... ، یعنی خودش در هیچ تقسیم بندی ای را محصور نکرد و در مقابل این همان کاری است که امروزه ما انجام می‌دهیم، می‌گوییم یکی شاعر آیینی است، یکی شاعر عاشقانه، یکی سیاسی، و ...

قیصر امین پور نمونه ای برای شعر انقلاب است

وی تصریح کرد: قیصر امین‏ پور از جمله کسانی بود که در اشعار خود عبارت «مرگ بر آمریکا» را آورد، ایشان صاحب شعری با عنوان «وقت نماز مرگ بر آمریکا» است و این نشان می‌دهد قیصر در ادبیات صریح انقلابی چقدر جدی و فعال بوده، ایشان نمونه و الگویی برای شعر انقلاب است؛ چراکه هم در ساحت اخلاق، هم در ساحت شعر و هم در مباحث علمی الگویی مناسب است.

رجوع به صحیفۀ امام (ره) لازم است

شیخ الإسلامی توضیح داد: با وجود اینکه حدود 37 سال از جریان انقلاب اسلامی می‌گذرد، لازم است بار دیگر به صحیفۀ نور امام (ره) و بیانات مقام معظم رهبری رجوع کنیم و آنان را به دقت مورد مطالعه قرار دهیم تا بتوانیم تبیین و بازخوانی مناسب و صحیحی از جریان انقلاب داشته باشیم.

انقلاب هدف نبود، بلکه حکومت مهدوی هدف بود

وی با بیان اینکه در شکل‌گیری انقلاب اسلامی، خود انقلاب به عنوان هدف مطرح نبوده، گفت: «جریان انقلاب اسلامی در برنامه ای منظم و الهی بر اساس هدف بزرگ‏تری و به عنوان مقدمه‏ای برای آن هدف بزرگ تر که سپردن حکومت به صاحب اصلی آن امام زمان (ع) بوده، شکل گرفت.»

مؤلف کتاب «بی تو نبودن» با تأکید بر اینکه امروزه نیازمند «تغییر ادبیات» در بیان مباحث انقلاب اسلامی هستیم، خاطرنشان کرد: امروزه عده‏ای بر این باورند که حزب الهی ها به معیشت مردم بی توجه‏اند و فقط دین یا هر آن چیزی که مربوط به حزب الله باشد، برای‌شان پررنگ است، در حالیکه ما با «تغییر ادبیات» باید این فهم را ایجاد کنیم که این دیدگاه صحیح نیست و حزب الهی ها بیشترین دغدغه را در این زمینه دارند؛ لذا لازم است این تغییر ادبیات در حوزۀ شعر، داستان و ... هم اتفاق بیافتد تا نشان دهیم اتفاقاً بهترین عاشقانه ها را جریان منتسب به ادبیات امام و شهیدان می‏نویسند و اینطور نیست که ما نگاه مان به این حوزه نباشد.

نگاه امام (ره) و شهیدان در اشعار به جهانیان تسری داده شود

شیخ الإسلامی تصریح کرد: اینکه بیاییم برای اشعار دسته‌بندی هایی چون شعر آیینی، شیعی، انقلابی و ... درنظر بگیریم، به نظر کار صحیحی نیست؛ چراکه این دسته‌بندی به ادبیات انقلاب ضربه خواهد زد؛ زیرا انقلاب، نظامی از مفاهیم است، یعنی یک شاعر انقلاب نمی‌تواند نسبت به شعر عاشقانۀ انقلاب بی‏توجه باشد، لذا تمام اشعارمان باید متأثر از معارف امام (ره) شهیدان و که برگرفته از قرآن و عترت (ع) است، باشد، پس اینکه برای شعر دسته‌بندی قائل شویم، صحیح نیست؛ چراکه جریان عظیم انقلاب اسلامی نیاز دارد تا در تمام حوزه ها کار انجام شود و شاعران شایسته است در تمام زمینه ها از توانایی بالایی برخوردار باشند و خودشان را از این حصار ایجاد شده خارج کنند تا بتوانند تفکر و نگاه امام و شهیدان را به همۀ وجوه مختلف زندگی تسری دهند.

وی افزود: بچه های انقلاب اسلامی باید در ساحت شعر و ادب، نگاه امام و شهیدان را تسری دهند، چراکه ارزشهای انقلاب اسلامی آنقدر زیاد است که با یکی دوتا شعر و ساعتها سخنرانی تمام نمی‌شود. لذا باید در ادبیات تغییر ایجاد کرد تا کسانی که بیشتر در حوزۀ شعر عاشقانه فعال هستند، نگویند شعرای انقلاب عاشقانه بلد نیستند! این در حالی است که دین اسلام، دین مهربانی و عاشقانه است. بچه های انقلاب گاهی در این بُعد کم‌کاری کردند و لازم است بیشتر از عشق حرف زد، البته با نگاه خاص خودمان، نه تقلیدی از دیگر شعرهای عاشقانه که شاعر با معشوق خودش مدام در حال دعوا و داد است.

مؤلف کتاب «بی تو نبودن» ادامه داد: شعر عاشقانۀ ما گویا ساختمان قوۀ قضائیه است! چرا که مدام در حال محکوم کردن زشتی ها و پلیدی های طرف مقابلشان هستند. این شعر عاشقانۀ یک بچه مسلمان نمازخوان نیست که متأسفانه عده‏ای در این گرداب گیر کرده اند. بنظر می‏رسد باید عاشقانه گفت، ولی با نگاه خودمان، همان نگاه پرمحبت، پرروحیه و امّیدوار.

شیخ الإسلامی با بیان این مطلب که شعری، شعری انقلاب اسلامی است که شعر زندگی شاعر باشد، گفت: «شعر مثل زندگی است، اما شاعری که در تمام روزهای هفته شعر آیینی بسراید، به مخاطب دروغ می‌‌گوید؛ چون آن شاعر عشق هم دارد، سیاست هم دارد، و ... اگر شعر عاشقانه در جایگاه و شأن خودش بیان شود، ادبیات انقلاب یک گام جلو رفته است، همینطور شعر آیینی و ...».

شاعران لازم است از آینده بشریت تبیینی صحیح داشته باشند

مؤلف کتاب «بی تو نبودن» با بیان اینکه به نظر می‌رسد نگاه شعرای ما نگاهی مبتنی بر اتفاقات روز نیست و نسبت به آینده بشریت تبیینی ندارند، اظهار داشت: وقتی جریان فتنۀ 88 را مورد مطالعه قرار می‌دهیم، می‌بینیم سردمداران شاعران آیینی، منظورم مدعیان شعر آیینی است، نسبت به انقلاب اسلامی و پرچم به آتش کشیده شدۀ امام حسین (ع) آنطور که باید و شاید وارد صحنه نشدند و کارنامۀ درخشانی در آن فضا که باید با قدرت ورود می‌کردند، نداشتند و برعکس کسانی وارد صحنه شدند که از خیلی از آنان کمتر انتظار می‏رفت و آنان شاعران پایۀ کار دهۀ اول و دوم انقلاب بودند.

شیخ الإسلامی در پاسخ به این سؤال که آیا نباید شعرای ما یک گام جلوتر از اقشار جامعه، اتفاقات آینده انذار و بشارت دهند، تصریح کرد: علت اصلی اینکه آینده روشن مدنظر امام (ره) و مقام معظم رهبری در اشعار دیده نمی‌شود، این است که آنان تبیین مناسب از آینده را ندارند، در نتیجه شعر به عنوان یک مقولۀ اثرگذار در فرهنگ، نتوانسته در جایگاه اصلی‏اش هنرنمایی کند.

از گذشته و آیندۀ انقلاب نگفتیم

شیخ الإسلامی با بیان اینکه گنجاندن مفاهیم ارزشی انقلاب اسلامی در اشعار و آشنایی مردم با آنها، نگاه به آینده را برای همگان بیشتر باز خواهد کرد، تأکید داشت: یکی دیگر از علتهای عدم نگاه به آینده در اشعار، ناظر بر غفلت از گذشتۀ است، یعنی به دلیل اینکه از گذشتۀ انقلاب صحبت نکردیم، از آیندۀ آن هم صحبت نکردیم، اما رسیدن به این آیندۀ روشن را با دقیق شدن در بیانات امام (ره) و مقام معظم رهبری می‌توان بدست آورد.

مؤلف کتاب «بی تو نبودن» خاطرنشان کرد: اگر می‌خواهیم حرفی برای گفتن به عالمیان داشته باشیم، ناگزیر باید با آنان ارتباط برقرار کنیم، اکنون که 36 سال از انقلاب اسلامی گذشته است، چند نفر از شاعران ما با شاعران دیگر کشورها ارتباط مؤثری را برقرار کردند؟! لذا لازم است در وجوه مدیریتی و برنامه ریزی هم در پی پرداختن به چنین فضاهایی باشیم تا جهان‏بینی مان گسترش بیشتری یابد و با قدرتمند شدن جبهۀ ادبیات، بتوانیم برای مولایمان خاصیت داشته باشیم. امروز، شعر انقلاب اسلامی در خط مستقیم مبارزه با کفار و منافقین قرار دارد، کاری که امروز شاعران انجام می‌دهند، کمتر از شهدا نیست و اثرگذار بسیاری دارد. اسناد دفاع مقدس و جبهۀ مقاومت امروز شاهد ما هستند.