به گزارش حلقه وصل، طبق بررسی انجام شده توسط سازمان کنترل کیفت هوای شهر تهران که در قالب گزارش سیاهه انتشار به چاپ رسیده است، طی سال‌های اخیر آلاینده اصلی شهر تهران که موجب قرارگیری وضعیت هوا در شرایط ناسالم شده، ذرات معلق با قطر کمتر از 2.5 میکرون (PM 2.5) بوده است.
همواره با افزایش آلودگی هوا تعطیلی مدارس و اجرای طرح زوج و فرد از درب منازل به عنوان اولین راهکار از سوی مسئولان شهر تهران اتخاذ می شود. از منظر پژوهش های صورت گرفته در حوزه شناسایی منابع آلاینده ها وهمچنین بررسی نتایج عملی سیاست طرح زوج و فرد از درب منزل، می توان نشان داد که این سیاست نه تنها کارا نبوده، بلکه میتواند موجب ازدیاد آلودگی هوای شهر تهران شود.
در مطالعات صورت گرفته توسط شهرداری تهران (نمودار1)، خودروهای سواری حدود 1.4 درصد آلاینده Pm 2.5 و در پژوهش های دانشگاهی دیگر (نمودار 2) نهایتا حدود 11 درصد برای خودروهای سواری در تولید آلاینده مذکور نقش قائل هستند.
با توجه به پژوهش‌های انجام شده با کم شدن تعداد خودروهای سواری، مدت رمان استفاده از ناوگان عمومی افزایش خواهد یافت و این مسئله می تواند منجر به تشدید آلودگی هوا در شهر تهران شود.
اگر روزهای ناسالم سال 96 و 98 که در آنها به علت افزایش غلظت آلایندگی سیاست «طرح زوج و فرد از درب منزل» اجرا شد را مورد بررسی قرار گیرد، مشاهده می شود که نرخ رشد آلاینده با اجرای این سیاست افزایش یافته و آلودگی هوا تشدید شده است.
جدول بالا شاخص آلودگی هوا را با در نظر گرفتن سرعت و جهت باد و میزان دما را نشان می دهد. با توجه به جدول بالا از روز شروع سیاست طرح زوج و فرد از درب منزل، در شرایطی که سرعت باد نسبت به روزهای گذشته با ثبات بوده و دما نیز افزایش یافته است، نرخ رشد آلاینده ها به شدت افزایش یافته است، به نحوی که در روز شنبه آلاینده به میزان 9 درصد نسبت به روز قبل رشد داشته در حالی که با شروع سیاست مذکور آلاینده به میزان 28 درصد رشد می کند و روز سه شنبه صرفا با افزایش سرعت باد است که آلاینده شروع به کاهش می‌کند.
بررسی روزهای اخیر نیز نتیجه مشابهی به همراه دارد. بر اساس جدول بالا میزان آلاینده‌ها پیش از شروع طرح زوج و فرد از درب منزل، 15 درصد رشد داشته است ولی با شروع سیاست مذکور و هم زمان با افزایش دمای هوا، میزان آلاینده‌ها با نرخ حدود 19 درصد رشد می کند.
بنا بر آنچه ذکر شد سیاست طرح زوج و فرد از درب منازل نمی تواند به عنوان ساز و کار صحیحی برای کاهش آلودگی هوا در نظر گرفته شود، هر چند نیاز به مطالعات پیچیده تر و در نظر گرفتن الگوهای دقیق حرکت هوا و تولید آلاینده ها دارد.