تهران: انتقاد تند سعید بیابانکی از ترانه «کجایی» سریال شهرزاد

به گزارش حلقه وصل، تازه‌ترین مراسم شب شعر «در حلقه رندان» یك‌شنبه 27 دی ماه با حضور شاعران و طنزپردازان كشور در حوزه هنری برگزار شد. در این مراسم كه سعید بیابانكی اجرای آن را بر عهده داشت، شاعران با موضوعات متنوعی همچون سیاست خارجی كشور و اجرای برجام و لغو تحریم ها، آلودگی هوای تهران و موضوعات دیگر به شعرخوانی پرداختند.

سعید بیابانكی در بخشی از برنامه، ضمن دعوت از اسماعیل امینی برای شعرخوانی، گفت: ایشان امسال نیز به عنوان دبیر علمی جشنواره شعر فجر انتخاب شده‌اند و می‌خواهم از سوی طنزپردازان بگویم كه در این جشنواره، به نظر می‌آید كتاب‌های طنز دیده نمی‌شوند و یا جایگاهی ندارند.

اسماعیل امینی نیز در پاسخ گفت: جشنواره شعر فجر، جشنواره من نیست و جشنواره ای است كه آیین نامه دارد و هر كس كه دبیر علمی این جشنواره می‌شود باید طبق آیین نامه، جشنواره را برگزار كند. سال گذشته كه دبیری جشنواره را بر عهده داشتم، یك كتاب از بین یك هزار كتاب انتخاب شد و آن كتابی هم كه انتخاب شد اثر محمد قهرمان استاد همه شاعران بود كه هم اكنون به رحمت خدا رفته‌اند.

كسانی كه كتابشان در سال گذشته انتخاب نشد، از من دلگیر شدند

وی ادامه داد: متاسفانه كسانی كه كتابشان در سال گذشته انتخاب نشد، از من دلگیر شدند و برخی از آن‌ها با من دعوا و برخی حتی قهر كردند؛ در حالی كه اثر را داورها انتخاب كردند. در دعوت كردن از مدعوین جشنواره نیز من اختیاری ندارم و آیین‌نامه و دبیران علمی هر بخش دعوت كننده مهمانان و شاعران هستند. سال گذشته محفل طنزی مرتبط با جشنواره شعر فجر داشتیم كه در حوزه هنری برگزار شد و دبیر آن هم رضا ساكی بود و در این محفل طنز خود من هم دعوت نبودم.

این شاعر همچنین گفت: در جشنواره‌های مختلف مرسوم بوده كه دبیر با پول دولت برای خود رفیق پیدا كند. به طور مثال اگر من تماس می‌گیرم و از كسی درخواست می‌كنم برای داوری به جشنواره بیاید، انگار كه از هزینه های خود به او پولی می‌دهم و او هم مدیون من است و باید در جای دیگر برایم جبران كند. من به چنین روندی اعتقاد ندارم. كسی كه داوری می كند و یا جایزه می‌گیرد، هیچ دینی به دبیر جشنواره و یا خود جشنواره و هیچ جا ندارد.

محفل طنز جشنواره شعر فجر در ارومیه برگزار می‌شود

امینی با بیان اینكه در این دوره از جشنواره شعر فجر نیز محفل طنز ویژه‌ای با حضور شعرای طنزپرداز برگزار خواهد شد، اظهار كرد: محفل طنز امسال در ارومیه برگزار خواهد شد و دبیر آن نیز سعید سلیمان‌پور است. مجموعه شعر نیز از داوری كنار گذاشته نمی شود و الزامی نداریم كه حتما مجموعه شعر جدی و یا طنز باشد و ممكن است یك مجموعه شعر طنز موفق به دریافت جایزه شود. البته آرزوی همه شاعران و طنزنویسان این است كه جشنواره به قدری گسترده شود كه در كنار داوری بخش‌های «شعر»، «درباره شعر» و «شعر كودك و نوجوان»، بخش شهر و حتی بخش های دیگر همچون شعر سپید، غزل و ... هم داشته باشیم.

در این مراسم شاعرانی همچون حجت الاسلام والمسلمین سید محمد حسینی، روح الله احمدی، ناهید نوری، سعید طلایی، عباس احمدی، مژگان مطهری، مصطفی مشایخی، فرامرز ریحان صفت، سعیده موسوی زاده، مهدی استاد احمد و محمدحسین مهدوی به شعرخوانی پرداختند.

ترانه‌های سریال‌های شبكه نمایش خانگی از ارشاد مجوز نمی‌گیرند

سعید بیابانكی در بخشی از این مراسم با نقد ترانه‌ «كجایی» محسن چاوشی كه برای سریال شهرزاد تولید شده است، گفت: نمی‌دانم جمله‌هایی مانند «رگامو تو خونت بریزم» و یا «بیا رو تو رو كن» در این ترانه چه عملی را توصیف می‌كند و چه معنایی می‌دهد؟!

وی همچنین گفت: ترانه‌های منتشر شده در موسیقی این سریال از دفتر شعر و ترانه وزارت و فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز نگرفته اند. سریال و موسیقی كه به صورت شبكه نمایش خانگی بیرون می‌آید از موسسه سینمایی مجوز می گیرند و ساز و كار دیگری دارد و من كه در شورای شعر و ترانه ارشاد حضور دارم، در جریان ترانه ‌های این سریال نبودم.

برای نگارش «طنزنویسان ایران از مشروطه تا امروز» سختی‌های زیادی كشیدم

در این مراسم همچنین محمدباقر نجف‌زاده بارفروش نویسنده، پژوهشگر و استاد دانشگاه در سخنانی با بیان اینكه در اوایل پیروزی انقلاب اسلامی برای تالیف كتابی پژوهشی درباره طنز به خانه نویسندگان رفتم، اظهار كرد: در آنجا با جماعتی از نویسندگان و شاعران طنزپرداز همچون خسرو شاهانی، جواد مجابی، احمد الوند و ... آشنا شدم. من در آن دوران جوانی مذهبی بودم و به علت پیشینه ای كه داشتم و نوه مرجع تقلید بودم، همه از من می‌ترسیدند و تصور می‌كردند من می خواهم برایشان دردسر درست كنم و جلوی فعالیتشان را بگیرم.

وی ادامه داد: نخست با قهر و غضب با من مواجه شدند، اما پس از آن دیدند چنین قصدی ندارم. در آن دوران خیلی سختی كشیدم تا كتاب «طنزنویسان ایران از مشروطه تا امروز» را به نگارش درآورم. كتاب كه توسط بنیاد مستضعفان چاپ شد مرا مورد بازخواست قرار دادند و به من فشار آوردند كه كتاب را باید سانسور كنم و نام برخی را از آن حذف كنم. حالا با گذشت زمان از آن دوران و به همت حوزه هنری، با دیدن شاعران و نویسندگان طنزپرداز، انسان احساس غرور می‌كند.

همایون حسینیان شاعر طنزپرداز كشور در این مراسم به شعرخوانی پرداخت. وی رباعی های تازه‌ای خواند كه عنوان‌های طنزآمیزی همچون «آدم ربایی»، «دل‌ربایی»، «هواپیما‌ربایی» را بر آن ها نهاده بود. یكی از رباعی‌های حسینیان را در زیر می‌خوانید:

هرگز نرود آن شب بد از یادم

با پیرهنی از تو من دل و دین دادم

هر بار تو مرا سوی جهنم بردی

گر گاز زدم اپل نگشتم آدم

حسینیان همچنین جملاتی را كه به طنز منسوب به بزرگان كرده بود برای حضار خواند كه بخش‌هایی از آن به شرح زیر است.

برای آنكه جلسات 5+1 را سانسور نكنند در آن شركت نكردم – باباطاهر عریان

در این مذاكرات یاد گرفتیم كه به همه چیز سیاه سیاه و یا سفید سفید نگاه نكنیم – خواجه نصیرالدین طوسی

عراقچی در مذاكرات مثل آچار فرانسه بود – وودی آلن

حجت الاسلام سید محمد حسینی نیز از دیگر شاعرانی بود كه اشعار طنزآمیزش بار دیگر وجه رندانه و شوخ طبعی روحانیت را برای حضار و مخاطبان نمایان كرد. بخشی از شعر وی را كه نقیضه‌ای بر شعر پروین اعتصامی است در زیر می‌خوانید.

دختری شیخی به ره دید و قبایش را گرفت

گفت ای وای تو نامحرمی، خوش كار نیست

گفت شیخی، زان سبب بغض تو را دارم به دل

گفت جرم شیخ بودن چیست، شیخی عار نیست

گفت می‌گویند شیخان اهل دود و دلبر است

گفت گر باشند یقین در معرض انضار نیست

گفت امثال من را در خواب كردی آرزو؟

گفت هركس آرزو باشد، یقین سركار نیست

عباس احمدی دیگر شاعری بود كه از شهر قم در این مراسم حضور پیدا كرده بود و شعر دماوندیه خود را كه نقیضه‌ای بر اثر ملك اشعرای بهار است خواند. این شعر را كه مرتبط با آلودگی هوای این روزهای تهران است، در زیر می خوانید:
ای گنبد گیتی! ای دماوند

از یخ به سرت یكی فریزر

از نوع گران و اصل و آكبند

یخچال بزرگ سایدبای ساید

در محضرتان كمینه كلمند

از آتشت آب گشته قطبین

یخ می زند از دمَت گرینلند!

ضحّاك اگرچه در تو حبس است

چون مفت نشسته، هست خرسند!

چندی است رخ تو را ندیدیم

ای دیوِ قشنگ پای در بند

وقتی كه روند خانواده

از بهر صفا به سمت دربند

طفلان به غلط به كوه توچال

گویند: ببین بابا دماوند!

از غلظت دودها نشد كم

یارانه اگرچه شد هدفمند!

در پای تو هست پایتختی

كآلوده ورا سزاست پسوند

فرسوده در اوست خیل خودرو

افزون ز دو صد هزار فروند

مردانْش همه به جنگ اعصاب

بر روی زنان نمانده لبخند

شُش ها همه غرق در مونوكسید

رگ ها شریان اوره و قند

شخصاً دو سه دانه طرح دارم:

دولت بزند یكی دو ترفند

زین خیل نهاد و بخش و ارگان

بیرون روند عده ای چند

تا چشم نخورده ام از این فكر

رو دود كن از برایم اسفند!

زین بیش مرا نبود عرضی

قربان تو: شاعر توانمند!

سعیده موسوی زاده نیز از بانوان شاعری بود كه شعر تازه اش را كه به همراه محمد كاظم كاظمی به طور مشترك سروده بودند، برای حضار خواند. بخش هایی از این شعر به شرح زیر است:

شما پررنگ لیوانی و ما كمرنگ فنجانی

شما در سینی زركوب، ما بی قند و قندانی

بله، چای توانگر با رعیت فرق ها دارد

شما كلكته هندی و ما مخلوط ایرانی

یكی با نعش فرزند جوانش بر زمین مانده

یكی با رخش نو، دوران محبوب سمنگانی

توانگرها توانگر بوده‌اند از عهد نوشروان

رعیت‌ها رعیت بوده‌اند از عهد ساسانی...

مهدی استاد احمد نیز از دیگر شاعرانی بود كه وقایع حمله به سفارت عربستان را دست‌مایه اثر طنز خود قرار داد كه بخشی از آن به شرح زیر است:

من از آن خود سران بی نشانم

كه از خود طرح و ایده می‌فشانم

به جای اعتراضات موثر

سفارت را به آتش می‌كشانم

در این مراسم همچنین شاعرانی دیگری مانند، نادرختایی، ناهید نوری، روح الله احمدی، سعید طلایی، مژگان مطهری، مصطفی مشایخی، فرامرز ریحان صفت، محمدحسین مهدوی و ... به شعرخوانی پرداختند.