به گزارش حلقه وصل، اصلاح طلبان در هر انتخابات برای اینکه منافع خود را تامین کنند دست به ساختارسازی های مختلف می زنند. درواقع انحصارطلبان قدرت در جریان اصلاحات همواره این روش را بکار می گیرند تا نیروهای دیگر و تازه نفس این جریان را کنار بزنند و خود دوباره میداندار انتخابات باشند. این ساختارسازی ها به ظاهر شکل دموکراتیک دارند اما در باطن باعث انحصارطلبی و هدایت قدرت در دست گروهی خاص را در اصلاحات حادث می شوند.
اصلاح طلبان حالا ساختار تازه ای را در راه انتخابات تاسیس کرده اند. ساختاری که «سرا» خوانده می شود. سرا مخفف سامانه رای اصلاح طلبان است. طرح سرا همچنان با واکنشهای مثبت و منفی در جریان اصلاحات روبروست. «عبدالله رمضان زاده»، سخنگوی دولت اصلاحات، در حساب توییتری خود نوشت: «در تهیه طرح "سرا" هیچ نقشی نداشتهام، در تصویب آن هم. به آن نقدهایی هم واردست. برای کسانی که بخواهند در انتخابات شرکت کنند -تاکید میکنم بخواهند شرکت کنند- مسیری دموکراتیک و شفاف مبتنی بر رای بدنه اجتماعی و تنها راه گریز از تصمیمگیری مبتنی بر منافع شخصی و باندی پدرخواندههاست.»
اما در پاسخ به وی، «آذر منصوری»، دبیر شورای عالی سیاستگذاری جبهه اصلاح طلبان، نوشت:«سرا درباره اصل و نحوه حضور در انتخابات هم به بدنه اصلاحطلبانصدا میدهد. با این سازوکار فقط نامزدهایی که از نظر بیش از 1/2 از اعضای سرا «خوب» اند در لیست قرار میگیرند و در فرآیندی شفاف و دمکراتیک، روشن میکند که آیا اساسا امکانی برای شرکت در انتخابات برای اصلاح طلبان باقی میماند یانه؟».
اینکه ساختار جدید اصلاح طلب به دنبال چیست را می توان با نگاهی به ساختارهای گذشته ای اصلاح طلبان در انتخابات های مجلس و شورای شهر تهران به خوبی مشخص می کند که نتیجه و هدف این ساختارهای متعدد در جریان اصلاحات چیست؟
اختلاف شورای مشورتی و شورای هماهنگی اصلاحات
مدیریت جریان اصلاحات با چه کسی است؟ این سؤال مبنایی آغاز دعوای سیاسی شورای مشورتی و شورای هماهنگی اصلاحات بود. شورای هماهنگی جبهه اصلاحات متشکل از 18 گروه و تشکل فعال سراسری است که چهار کمیته تخصصی ذیل این شورا فعالیت میکنند.
شورای مشورتی نیز بعد از چندی از سوی رئیس دولت اصلاحات و با حضور برخی از شخصیتهای جریان انحصارطلب اصلاحات تشکیل شد و اینگونه از سوی رسانههای این گروه تبلیغ شد که این شورا بهعنوان لیدر جریان اصلاحات تصمیمات راهبردی را اتخاذ میکند و دیگر گروهها و تشکلهای سیاسی باید از تصمیمات این شورا فرمانبرداری کنند. در همین راستا بود که شکاف اصلی سیاسی در سطح مدیریتی در جریان اصلاحات بهوجود آمد که تا به امروز تداومیافته است.
اعضای شورای هماهنگی اصلاحات بیان میداشتند که تصمیمات شورای مشورتی را قبول ندارد و از سوی دیگر شورای مشورتی که ابزار رسانهها و روزنامههای زنجیرهای را در دست دارد اینگونه القاء میکرد که پیروزی انتخابات ریاست جمهوری سال 92 حاصل تصمیمات این شورا بوده است و از طرف دیگر همه شکستهای قبل را نیز مربوط به تصمیمات شورای هماهنگی اصلاحات دانست.
شورای عالی انتخابات و انحصارطلبی آشکار اصلاح طلبان
شورای راهبردی انتخابات یکی از همین تلاشهای کانالیزه بود. این شورا برای پایان دادن به شکاف سیاسی مدیریتی دو شورا تشکیل شد که گفته میشد پس از توافق میان شورای هماهنگی جبهه اصلاحات و شورای مشورتی اصلاحطلبان 12 چهره اصلاحطلب، شورای راهبردی انتخابات را به ریاست عبدالواحد موسوی لاری، وزیر کشور دولت اصلاحات تشکیل دادهاند.
این 12 نفر به همراه رابطین ملی در استانها حلقهای 100 نفره را تشکیل میدادند و قرار بود این شورا که شورای مشورتی و شورای هماهنگی اصلاحات بازوان چپ و راست آن بودند، هدایت اصلاحطلبان در انتخابات اتی مجلس را به دست بگیرد اما از همان ابتدا با توجه به چیدمان خاص این شورا که اغلب افراد گروه انحصارطلب در آن جای گرفته بودند، وجاهت رهبری اصلاحات در انتخابات مجلس را از دست داد و بسیاری از اصلاحطلبان سطح دوم به این ساختارسازی کانالیزه شده انتقاد کردند و بیان داشتند که معتقد هستند که شورای هماهنگی اصلاحات باید مرجع تصمیم گیری در این جریان باشد لاغیر.
جالب اینجاست که در این شورا حضور افرادی همچون «محمدرضا عارف» نادیده گرفته شد و همین عامل سبب شد تا شورای راهبردی انتخابات منحل اعلام شود و از دل آن شورای عالی سیاستگذاری اصلاحات خارج شود.
شورای عالی سیاستگذاری اصلاحات و لیست های دسته چندمی
شورای سیاستگذاری اصلاحات اما در این حوزه نتوانست به طور صحیح انتخابات ها و نیروهای اصلاح طلب را مدیریت کند. در این حوزه اختلاف نظرهای مختلفی بوجود آمد. اصلاح طلبان زیادی از تصمیمات این شورا ناراضی بودند. از جمله این اصلاح طلبان می توان به زنان شاخص اصلاح طلب مثل « فاطمه دانشور» اشاره کرد که ماجرای دومیلیارد تومانی که به وی برای حضور در لیست اصلاحات پیشنهاد شد را افشا کرد. در همین رابطه وی در گفتگوهای مختلف اعلام کرد که عارف اخلاق را در لیست دهی شورای شهر پنجم سر بریده است.
«الهه کولایی»، فعال سیاسی اصلاحطلب و عضو شورای هماهنگی مجمع زنان اصلاحطلب که با وجود سوابق کاری و داشتن چهرهای آکادمیک در جریان اصلاحات از فهرست امید در مجلس شورای اسلامی جا مانده بود در مصاحبهای با خبرگزاری «آنا» اعلام کرد: «به هر حال افرادی که از امکان مالی و ارتباطات خوبی برخوردارند و چنین امکاناتی برای آنها فراهم است، قطعاً نسبت به بقیه افراد شانس بیشتر و بهتری برای حضور در همه لیستهای انتخاباتی دارند. »
وی دربخشی دیگر از سخنان خود اظهار داشت: «همیشه پول و قدرت در حوزه سیاست تأثیرگذار هستند. برخی کاندیداها از طریق رانت وارد لیست امید شدند و من این مسئله را تکذیب نمیکنم.»
حتی سیاستگذاران این جریان نیز از کار عارف در لیست دهی مجلس دهم و شورای شهر انتقاد کردند. از این میان تئوریسین های جریان اصلاحات از جمله «محمدرضا تاجیک» و « عباس عبدی» به شدت به لیست دهی عارف اعتراض کردند و عباس عبدی آنرا آش کشک خاله نامید که اصلاح طلبان به سبب فضای انتخابات مجبور به پذیرش آن شدند.
"سرا" پایان کار شورای عالی سیاستگذاری؟
سرا حالا با چهره ای دموکراتیک وارد بحث انتخابات اصلاح طلبان شده است. این ساختارسازی جدید هم با همان شیوه قدیمی و نخ نما شده اصلاح طلبان پا به عرصه وجود گذاشته است. اما به نظر می رسد راهی که ساختارهای گذشته اصلاحات در دوران انتخابات طی کرده است را قرار است برود.
در این حیطه آنچه بیش از همه جلوه می کند تکاپوی اصلاح طلبان انحصارطلب برای گرفتن دوباره سکان هدایت این جریان در انتخابات است. ساختار جدید اگرچه دموکراتیک است اما به طور کاملا انحصارطلبانه راه ارائه لیست و فعالیت گروه های دیگر را محدود می کند. درواقع اصلاح طلبان با ساختاری که ساخته اند دیگر ساختارهای اصلاح طلبی را به وضوح غیر مجاز خوانده اند و از این رهگذر مشخص است که جریان اصلاحات با لیدری گذشته سران این جریان قرار است در انتخابات هدایت شود.
جالب اینجاست که این لیدرها در زمانی که باید پاسخگو باشند خود را کنار می کشند اما کیک قدرت را در پس ساختارهای نو اما با پشت پرده پیر و فرتوت میان خود تقسیم می کنند.