آیا جنگ یمن متوقف می‌شود؟

به گزارش حلقه وصل، هرچند عربستان سعودی هنوز به آتش‌بس در یمن تن نداده، اما مواضع اخیر این کشور پس از حمله به آرامکو و بی‌تحرکی آمریکا علیه محور مقاومت، نشان از کاهش بلندپروازی‌های سعودی‌ها دارد. 

پس از آنکه یمن در نیمه ماه جاری میلادی (سپتامبر)، دو شرکت وابسته به شرکت نفت آرامکو را هدف عملیات پهپادی قرار دادند و تولید بیش از پنج میلیون بشکه نفت سعودی را متوقف کردند، به نظر می‌رسد سقف مواضع این کشور مقابل یمن کاهش یافته است. 

سقف خواسته سعودی‌ها بعد از آن پایین آمد که این کشور شاهد ناتوانی واشنگتن مقابل چند اتفاق مهم بود؛ اول، سرنگون شدن پهپاد پیشرفته شناسایی و جاسوسی در حریم هوایی آب‌های جنوبی ایران. دوم، آزاد شدن نفتکش حامل نفت ایران در مدیترانه. سوم، حمله تلافی‌جویانه حزب‌الله به عمق فلسطین اشغالی. چهارم، حمله یمن به تأسیسات نفتی عربستان سعودی و ناتوانی آمریکا برای دفاع از عربستان سعودی.

حال بعد از اتفاقاتی از این دست طی چند ماه گذشته،‌ عربستان و کشورهای عربی متحد آن مثل امارات، دریافته‌اند که حساب کردن روی قدرت نظامی آمریکا برای ضربه‌زدن به ایران، حسابی اشتباه است. 

ماجد محمد الانصاری، استاد دانشگاه قطر، اخیرا در روزنامه الشرق قطر، سرمقاله‌ای نوشت که مؤید همین تحلیل است. الانصاری نوشت، عربستان و امارات بعد از دیدن حوادث اخیر، از حمایت از گزینه اقدام نظامی علیه ایران دست برداشته‌اند. او نوشت، واضح است که ایرانی‌ها در دوره  اخیر رفتارهای سیاسی پیرامون خود را خوب سنجیده‌اند و به سه نتیجه اصلی رسیده‌اند؛ اول اینکه رئیس جمهور آمریکا دنبال جنگ نیست و از وقوع آن اجتناب می‌کند. دوم اینکه اجماع بین‌المللی درباره هدف قرار دادن ایران وجود ندارد و شکل نخواهد گرفت و واضح است که ترامپ در گفتمان تند خود در قبال ایران تنهاست. سوم اینکه ریاض و ابوظبی گزینه حمایت از حمله آمریکا به ایران را رها کرده‌اند.

روز جمعه بیست‌وهفتم سپتامبر (دیروز) نیز روزنامه وال‌استریت ژورنال به نقل از منافع مطلع نوشت که عربستان خواستار توقف جزئی جنگ در یمن است. بعد از آنکه یمن توقف جنگ را پیشنهاد کرده، اکنون عربستان با توقف جنگ در چهار نقطه یمن موافقت کرده  و یمن نیز تأکید کرده که خواستار توقف کامل جنگ است نه توقف جزئی. تا پیش از این حوادث، عربستان تمام خواسته‌های یمنی‌ها برای توقف جنگ را نادیده گرفته بود. اما اکنون بناچار نرمش نشان داده است. هر چند کافی نیست.

در تأیید این تحلیل، «عمر عیاصره» تحلیلگر سیاسی عربی نیز می‌گوید که «عربستان خواستار آتش‌بس در پرونده یمن است چون ضربه‌ای که در آرامکو دریافت کرده، آزارش داده و در آمریکا هم فشارهایی به ریاض می‌آورند». عیاصره به «الخلیج اونلاین» گفت، هیبت عربستان مقابل افکار عمومی فرو ریخته و سبب شده که در تلاش برای خروج [از یمن] تعجیل کند... آمریکا هم اکنون به طور جدی دنبال خارج کردن برگ حوثی‌ها از دست ایران و بستن پرونده یمن است... حمله به آرامکو فشار زیادی تولید کرده برای همین اینقدر ایران را متهم می‌کنند.

به این موارد باید اضافه کرد که اخیرا آمریکا نیز به دنبال مذاکره مستقیم با انصارالله یمن بود. این یعنی کنار زدن عربستان ناتوان و ورود مستقیم به عرصه سیاسی یمن بعد از بی‌نتیجه ماندن حمایت سیاسی، تسلیحاتی و امنیتی از ریاض در جنگ.

همه اینها در شرایطی است که تا چند ماه پیش و بارها و بارها، عربستان هر گونه درخواست یمن برای توقف جنگ را نادیده گرفته بود اما حالا نه تنها عربستان سقف خواسته‌هایش را کاهش داده بلکه آمریکا کم کم خودش دارد مستقیما وارد مسئله می‌شود.

آنچه برای یمنی‌ها مسلم است، این است که عربستان سعودی به هیچ یک از اهداف خود در جنگ نرسیده و دنبال دستاورد می‌گردد اما صنعاء با درک این موضوع به ریاض فرصت داده تا بعد از آرامکو به طور جدی‌تر به گزینه توقف جنگ فکر کند.