سرویس حاشیه نگاری _ عطیه همتی: اوضاع نابه سامان نشر کتاب و وضعیت کتابخوانی در کشور به گونهای است که ناشران و نویسندگان تمام تلاششان را برای تبلیغ و فروش بیشتر کتاب هایشان انجام میدهند؛ تا بتوانند روند کاهشی تیراژ کتاب در کشور را بهبود ببخشند. روند کاهشی که تیراژ برخی از کتابها را حتی به ۵۰۰ جلد در یک نوبت چاپ رسانده است تا اوضاع کتاب و کتاب خوانی همچنان نا امید کننده باشد. اما در این میان گاه برخی اتفاقات غیرمترفبه و غیرقابل پیشبینی فروش یک کتاب یا یک محصول فرهنگی را تکان اساسی میدهند.
خندوانه کمکی برای فروش کتاب
چندی پیش در برنامه خندوانه که مادران شهید اقلیتهای مذهبی حضور داشتند مادر شهید «فرهاد خادم» از شهدای زرتشتی دفاع مقدس بعد از تعریف چند خاطره از پسرش کتاب خاطرات پسرش با نام «جای پای فرهاد» معرفی کرد. این کتاب که در این برنامه تاکید زیادی روی آن شد خیلی ها را وسوسه کرد که سراغ این کتاب بروند و خاطرات فرهاد و مادرش را بخوانند.
بعد از پخش این برنامه کتابفروشی انتشارات روایت فتح ناشر کتاب «جای پای فرهاد» در سردر کتابفروشیاش پوستر جالبی نصب کرد که روی آن تبلیغ این کتاب با عنوان «کتابی که در خندوانه مطرح شد» بود. این تبلیغ عجیب از سوی کتابفروشی شناخته شده روایت فتح این سوال را به وجود می آورد که آیا اوضاع کتاب تا این قدر وخیم است که برای تبلیغ کتاب از این شیوه استفاده می شود؟
برای پاسخ به این سوال سراغ «حسن علایی» مدیر انتشارات روایت فتح رفتیم تا از آقای علایی درباره این پوستر و تاثیرات خندوانه در فروش کتاب « جای پای فرهاد» بپرسیم.
بعد از این اتفاق «جای پای فرهاد» تجدید چاپ شد
آقای علایی مدیر انتشارات روایت فتح صراحتا اعلام کرد که چنین اتفاقی برای هر ناشر یک فرصت طلایی است که باید از آن استفاده کرد: «کتاب «جای پای فرهاد» از ۴ سال پیش چاپ شده است. مطرح شدن این کتاب در خندوانه هیچ ارتباطی به ما ندارد. این اتفاق جدای از مجموعه ما در خندوانه مطرح شد. این کتاب هم روایت های مادر شهید فرهاد قائم است که آقای «فرهاد خضری» آن را نوشته است. اوضاع صنعت نشر که خیلی بحرانی است. یکی از دلایل بحرانی شدن صنعت نشر هم عدم اطلاع رسانی و تبلیغات مناسب کتاب است. تولید کتاب یک پروژه است تبلیغ و اطلاع رسانی کتاب هم یک داستان جدا است.
کتاب هایی که به هر طریقی از سوی رسانهها تبلیغ شدهاند الان تیراژشان خیلی بالاتر رفته است. الان تبلیغ در رسانه متاسفانه هزینه بسیار بالایی دارد که از عهده ناشر خارج است. لذا این فرصت هایی که پیش می آید یک فرصت طلایی برای ناشر است. بلافاصله بعد از این برنامه درخواست مکرری برای این کتاب شده است آنقدر که ما مجبور به تجدید چاپ شدیم. چون مهر تاییدی هم روی سلامت این برنامه خورده است. ما را بیشتر مجاب می کند که از این موضوع استفاده کنیم. اگر ما می خواستیم یک همچین تبلیغاتی را در تلویزیون می کنیم باید هزینه هنگفتی را خرج می کردیم. بنابراین وقتی چنین اتفاقی برای یک ناشر می افتد ناشر توی آسمان است. پس اگر اتفاق این شکلی بیفتد دستشان را هم می بوسیم پوسترش را هم می زنیم. پس قطعا اگر دوباره چنین اتفاقی برایمان بیفتد دوباره همین کار را انجام می دهیم.»
خندوانه به فروش « یک عاشقانه آرام»، «جای پای فرهاد» جان تازه داد
پیش از این نیز خندوانهایها در مسابقات کتابخوانی خود دو کتاب «یک عاشقانه آرام» با نویسندگی مرحوم «نادر ابراهیمی» و «جام جهانی در جوادیه» به قلم «داود امیریان» را معرفی کردند که این دو کتاب نیز با استقبال عجیب و غریبی از سوی مردم روبرو شد. به طوری که مدیر نرمافزار فروش کتاب «خطخوان» از فروش ۵۵۰۰ نسخه دیجیتال کتابهای معرفی شده در مسابقه کتابخوانی «خندوانه» خبر داده بود.
«احسان کریمخانی» مدیر گروه راهبردی «خاک» و پشتیبال نرمافزار «خط خوان» گفته بود بعد از معرفی این دو کتاب ۲ هزار نسخه دیجیتالی کتاب «یک عاشقانه آرام» و ۳۵۰۰ نسخه دیجیتالی کتاب «جام جهانی در جوادیه» فروخته شد. این در حالی است که دوناشری که کتابهایشان در این مسابقه نام برده شده است اقدام به تجدید جاپ ۱۰ هزار نسخه ای کتابهایشان کردند. انتشاران قدیانی ناشر « جام جهانی در جوادیه» حتی انتشار ۱۰ هزار نسخه دیگر علاوه بر این در دستور کار خود قرار داده بود.