با ازدواج ساده و کم خرج تجارت نکنیم!

حلقه وصل: از آرایشگاه و سالن عروسی و هزینه فیلم‌برداری تا مهریه و جهیزیه و خرید ازدواج؛ این‌ها یک لیست بلندبالا از هزینه‌هایی را تشکیل می‌دهد که می‌تواند ازدواج یک دختر و پسر جوان را به مراسمی بسیار پرهزینه تبدیل کند و مخصوصا پسر و خانواده‌اش را حسابی به خرج بیندازد. در این میان دخترخانم‌هایی هستند که تصمیم می‌گیرند، تمام این‌ مراحل را ساده و کم‌هزینه برگزار کنند تا هزینه‌های سنگین به همسر آینده‌شان و خانواده‌اش فشار نیاورد. اما خیلی از این دخترها یک نگرانی بزرگ دارند و آن اینکه کم‌توقعی و پایین گرفتن هزینه‌ها،  تحت این عنوان تعبیر شود که او برای خودش ارزش کمی قائل شده و بعدها روی رابطه خانواده و نزدیکان همسرشان با او تاثیر بگذارد. این نگرانی تا چه حد ممکن است به واقعیت تبدیل شود و در صورت مواجه شدن با چنین شرایطی، چه باید کرد؟ برای بررسی این موضوع با «دکتر امیرحسین بانکی‌پور فرد» کارشناس حوزه ازدواج و خانواده در این خصوص گفت‌وگو نمودیم.

یک آفت فراگیر در مواجه با رفتارهای اخلاقی وجود دارد

این موضوع، یک مسأله کلی‌تر است که همه کسانی که رفتارهای اخلاقمدار دارند، در موقعیت‌هایی با آن مواجه می‌شوند. مثلا وقتی فردی متواضعانه با اطرافیان برخورد می‌کند، این امکان وجود دارد که آن‌ها این کار را به‌عنوان یک فعل اخلاقی درک نکنند و در نتیجه آن را به حساب پایین‌بودن اعتماد به نفس فرد بگذارند و جایگاه پایین‌تری برای او قائل شوند. یا اگر فرد صداقت داشته باشد،‌ دیگران این رفتار را سادگی ببینند و به خودشان حق بدهند از این صداقت سوءاستفاده کنند.  اینجا نیز خانواده همسر یا اطرافیان، ماهیت بزرگوارانه این قناعت و ساده گرفتن را درک نکرده‌اند و به جای آنکه چنین رفتاری را نشان‌دهنده بلوغ شخصیتی و پختگی فرد بگذارند،‌ این تعبیر از آن رفتار داشته باشند که او برای خودش ارزش قائل نشده و یا او را دست‌کم بگیرند.

 پس در کل در رفتارهای اخلاقی، درک نشدن ارزش و اهمیت آن رفتار می‌تواند منجر به یک برخورد غیرمنطقی از طرف سایرین شود و یا باعث شود که از آن رفتار سوءاستفاده کنند. طبیعتا زمانی این اتفاق می‌افتد که اطرافیان، ‌خودشان آن ویژگی اخلاقی را نداشته باشند.

عزت‌نفس را با کم‌توقعی همراه کنیم

نکته مهمی که می‌تواند تا حد زیادی جلوی چنین واکنش‌هایی را بگیرد این است که فرد در عین حال که آن رفتار اخلاقی را در پیش می‌گیرد،‌ کرامت نفس خود و جنبه عزتمدارانه آن رفتار را نیز در برخوردهایش پررنگ کند. چون اصولا این رفتارهای اخلاقی هم ریشه در عزت‌نفس فرد دارد و هم این ویژگی را در او پررنگ می‌کند. به‌عنوان مثال همانطور که فرد متواضع است،‌ ابهت و عزت هم در رفتارهایش معلوم باشد یا اگر صداقت را در کارهایش نشان می‌دهد، زیرک بودنش را نیز به اطرافیان نشان دهد. یعنی آن رفتار اخلاقی را با یک ویژگی شخصیتی وزن بدهد. به همین شکل دخترخانمی که تصمیم گرفته است در خرج و مخارج ازدواج مانند مراسم و مهریه و غیره کم‌توقع باشد، علاوه بر خودش، هم خانواده‌اش در برخوردها و رفتارهایشان کرامت و عزت او را پررنگ کنند و جایگاه و احترام ویژه‌ای را برای او در رفتارهایشان نشان دهند.

واکنش‌ها را دقیق تحلیل کنیم

گاهی ما ضعف‌های دیگری داریم و اتفاقاتی که می‌افتد مربوط به ضعف‌های دیگر ما است اما ما آن ها را پای قوت‌هایمان می‌گذاریم. مثلا یک دخترخانم مهریه‌اش را پایین گرفته و این نقطه قوت او محسوب می‌شود. اما رفتارش با خانواده شوهرش خوب نیست و به همین خاطر برخوردهای خوبی از آن‌ها نمی‌بینید. اما وقتی می‌خواهد به علت‌های این برخورد نامناسب فکر کند، اینطور به ذهنش می‌رسد که این برخوردها به‌ خاطر این بوده که توقعاتش پایین بوده و خانواده همسرش او را دست کم می‌گیرند. پس باید دقت کنیم که در تحلیل رفتارها و برخوردها دچار اشتباه نشویم و واکنش نسبت به یک ویژگی دیگر را به حساب رفتار اخلاقی‌مان نگذاریم. در این حالت است که می‌توانیم آن واکنش را درست تحلیل کنیم و برایش راه‌حل پیدا کنیم.

نقش شوهر خیلی مهم است

نکته مهم دیگر این است که در این مواقع نقش مرد در دفاع از همسرش خیلی پررنگ است و او نباید اجازه دهد کسی به‌ خاطر کم‌توقع بودن همسرش، او را دست‌‎کم بگیرد. اگر او احساس می‌کند که خانواده‌اش ممکن است کم‌توقع بودن همسرش را به پای کم‌ارزش بودن او بگذارند، می‌تواند بدون اینکه با خانواده‌اش تقابلی ایجاد کند، تدبیرهایی را لحاظ کند که این تصور اشتباه را برای آن‌ها اصلاح نماید یکی از این تدبیرها این است که نمونه‌هایی را در اطرافیان مثال بزند که توقعات زیادی داشته‌اند و مراسمات پرخرجی گرفته‌اند اما این خرج زیاد باعث نشده آن دختر خانم جایگاه ویژه ای در خانواده همسرش پیدا کند. در واقع نمونه‌های نقض را ذکر کند.

قدرشناسی را نشان دهیم

گاهی ممکن است خانواده داماد واقعا برای کم‌توقعی دختر ارزش قائل باشند اما آن را در رفتارهایشان بروز ندهند و همین باعث این سوءتفاهم برای آن دختر خانم شود که دست‌کم گرفته شده است. این موضوع به این خاطر است که متاسفانه ما نوعاً به نقطه‌ ضعف‌ها بیشتر از نقطه‌ قوت‌ها وزن می‌دهیم. یعنی شاید اگر یک رفتار نامناسب ببینیم آن را پررنگ کنیم اما از کنار چنین ویژگی اخلاقی بسیار مثبتی ساده رد شویم. به همین خاطر خانواده‌ها باید دقت کنند قناعت عروسشان را به‌ عنوان یک صفت مثبت و ارزشمند پررنگ کنند و قدرشناسی از او را در رفتارهایشان حتما نشان دهند.

در قبال رفتار اخلاقمدارانه توقعی نداشته باشیم

جدای از تمام مواردی که تا کنون گفتیم، یک نکته مهم را باید همیشه مدنظر داشته باشیم و آن اینکه ما یک فعل اخلاقی مثبت مانند قناعت را به‌ خاطر معامله با خدا و به‌ خاطر ارزشی که برای اصول و مبناهای فکریمان قائل هستیم انجام می‌دهیم. پس حتی اگر سایرین قدر آن را ندانستند و برخورد نامناسبی نشان دادند، نباید روی اعتقاد ما به درستی آن کار اثر بگذارد. چون اگر ما یک کار مثبت را به این خاطر انجام دهیم که یک بازخورد مثبت از آن بگیریم، آن‌وقت ماهیتش از یک فعل اخلاقی به یک تجارت تبدیل می‌شود. در واقع ما وقتی در قبال یک رفتار اخلاقمدارانه، از سایرین انتظاری داشته باشیم، همین انتظار داشتن و برآورده نشدنش باعث اذیت شدن و ناراحتیمان می‌شود. در چنین شرایطی اصولا کار ما، اخلاقی حساب نمی‌شود بلکه یک بده بستان است که در ازای آن انتظار داریم مورد تقدیر قرار بگیریم یا محبوب شویم.

برکات آسان‌گرفتن به تمام سختی‌هایش می‌ارزد

نکته مهم دیگری که قبلا هم اشاره کردیم این است که دختر خانم وقتی به‌ خاطر رضای خدا در مراسم ازدواج آسان می‌گیرد، خداوند به‌خاطر این معامله‌ای که کرده است گره‌های زیادی از زندگی او باز می‌کند. و اگر به‌ خاطر این کار رفتار نامناسبی از سمت دیگران ببیند، حتما خداوند چند برابر برای او جبران می‌کند. چنین فردی علاوه بر اجر اخروی، در زندگی‌اش هم برکات متعددی به چشم می‌بیند؛ مثلا در فرزندان صالح و سالمی که خدا به او می‌بخشد یا در باز شدن گره‌های زندگی. در این خصوص نیز روایت‌های متعددی هست که قناعت و مخصوصا آسان‌گرفتن ازدواج چه برکاتی دارد.