تهران: ۳ استدلال قرآن کریم برای تشویق افراد به ازدواج

به گزارش حلقه وصل، به مناسبت نزدیک‌ شدن به اول ذی‌الحجه سالروز پیوند آسمانی حضرت علی(ع) و حضرت زهرا(س) دیدگاه قرآن کریم درباره ازدواج را به اختصار بررسی می‌کنیم.

قرآن و به تعبیری اسلام، برنامه منسجمی برای این دوره از زندگی بشر دارد؛ همان گونه که در سایر مسائل نگاه جامع وجود دارد. مسئله‌ای  که از یک سو، توالد و تناسل بشر در آن قرار دارد و از سویی نیاز غریزی انسان را تأمین می‌کند و از سویی نیز اولین و مهمترین کانون اجتماع را تشکیل می‌دهد و اولین حلقه تربیتی نیز هست.

بیان کامل تمام ابعاد این مسئله، بسیار فراتر از این مجال است و آیات آن نیز بسیار است. آیاتی که به ازدواج ترغیب و تشویق می‌کند، آیاتی که حقوق زن و شوهر را تبیین می‌کند، آیاتی که مربوط به فرزندان است. آیاتی که تخطی کنندگان از مسیر صحیح ازدواج را توبیخ کرده و مجازات آن‌ها را تبیین می‌کند، آیاتی که با بیان لزوم عفت و حجاب، عطش‌های بی‌جا را ریشه کن می‌کند.

آیاتی که آفت‌های کانون خانواده را مورد بررسی قرار می‌دهد و راهکارهایی برای حل معضل تبیین می‌کند و ... حتی آن جا که قرآن از نفس اماره می‌گوید، به این مسئله گره می‌خورد، چون تمام ابعاد بشر به یکدیگر مرتبط است و تغییر در هر گوشه‌ای، ما را با معادله‌ای جدید مواجه می‌کند.

بنابراین ضمن توجه دادن به این سیستم منسجم و یک پارچه باید گفت که ازدواج در قرآن بسیار مورد ترغیب و تشویق قرار گرفته است:

1. «وَ أَنْکِحُوا الْأَیامى مِنْکُمْ وَ الصَّالِحِینَ مِنْ عِبادِکُمْ وَ إِمائِکُمْ إِنْ یَکُونُوا فُقَراءَ یُغْنِهِمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ وَ اللَّهُ واسِعٌ عَلِیمٌ؛(نور/32) مردان و زنان بى همسر خود را همسر دهید و همچنین غلامان و کنیزان صالح را، اگر فقیر و تنگدست باشند. خداوند از فضل خود آنها را بى ‏نیاز مى‌سازد خداوند گشایش دهنده و آگاه است».

2. «وَ مِنْ آیاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً لِتَسْکُنُوا إِلَیْها وَ جَعَلَ بَیْنَکُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً إِنَّ فِى ذلِکَ لَآیاتٍ لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ؛(روم/21) و از نشانه‌هاى او این است که همسرانى از جنس خودتان براى شما آفرید تا در کنار آنان آرامش یابید و در میانتاتان مودت و رحمت قرار داد. در این نشانه‌هایى است براى گروهى که تفکر مى‌کنند».

3. «وَ إِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تُقْسِطُوا فِى الْیَتامى فَانْکِحُوا ما طابَ لَکُمْ مِنَ النِّساءِ مَثْنى وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ فَإِنْ خِفْتُمْ أَلَّا تَعْدِلُوا فَواحِدَةً أَوْ ما مَلَکَتْ أَیْمانُکُمْ ذلِکَ أَدْنى أَلَّا تَعُولُوا؛(نساء/3) و اگر مى‌ترسید که [به هنگام ازدواج با دختران یتیم‏] عدالت را رعایت نکنید [از ازدواج با آنان چشم پوشى کنید و] با زنان پاک [دیگر] ازدواج کنید دو یا سه یا چهار همسر و اگر مى‌ترسید عدالت را [درباره همسران متعدد] رعایت نکنید، تنها یک همسر بگیرید و یا از زنانى که مالک آنهایید، استفاده کنید. این کار از ظلم و ستم بهتر جلوگیرى مى‌‏کند».

همچنین علاوه بر آیات، روایات بسیارى نیز در این زمینه وجود دارد چنان که از پیامبر اکرم ‏صلى الله علیه و آله نقل شده است: «هر کس ازدواج کند، به درستى که از نصف دینش پاسدارى کرده است».

یا اینکه ایشان فرموده‌اند: «ما بنى بناء فى الاسلام احب الى الله عز و جل من التزویج»؛ هیچ بنایى در اسلام محبوب‏‌تر از ازدواج، نزد خداوند بنا نشده است.

بنابراین کوچکترین تردیدی در جایگاه عالی ازدواج در نگاه اسلام از منظر اخلاقی و اجتماعی نیست. هر چند ممکن است در بعضی از آئین‌ها، این پیوند را مقدس نداند و پرهیز از آن را نیکو بشمارند! مانند راهبان مسیحی که از نظر ما راهی صحیحی نمی‌روند.