بیانیه اروپایی‌ها در واکنش به افزایش اورانیوم غنی شده ایران

به گزارش حلقه وصل، یک روز پس از تأیید رسمی عبور ذخایر اورانیوم ایران از سقف تعیین‌شده در برجام یعنی ۳۰۰ کیلوگرم هگزافلوراید (UF۶) و یا معادل آن یعنی ۲۰۲.۸ کیلوگرم اورانیوم، وزرای امور خارجه آلمان، انگلیس و فرانسه و نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی و امور امنیتی با انتشار بیانیه‌ای مشترک نگرانی خود را از اقدام اخیر ایران ابراز داشتند.

در بیانیه دیپلمات‌های ارشد این سه کشور اروپایی و سرویس اقدامی خارجی اتحادیه اروپا که با کوتاهی در اجرای تعهدات خود ذیل برجام باعث شده‌اند که ایران با فعال کردن بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام اقدام به تعدیل تعهدات خود کند، آمده است: «وزرای امور خارجه فرانسه، آلمان و انگلیس و نماینده عالی اتحادیه اروپا به‌شدت از اینکه ایران از محدودیت ذخایر اورانیوم ذیل برجام عبور کرده است، نگرانند. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی این اطلاعات را تأیید کرده است.»

طرف‌های اروپایی در ادامه این بیانیه اعلام کرده‌اند: «ما دائماً و صراحتاً گفته‌ایم که تعهد ما به توافق هسته‌ای به رعایت کامل آن از سوی ایران بستگی دارد. ما از این اقدام ایران متأسفیم و از ایران می‌خواهیم که از این گام برگردد و از اقدامات بیشتری که منجر به تضعیف برجام می‌شوند، بپرهیزد. ما فوراً اقدامات بعدی را طبق مفاد برجام و با هماهنگی سایر طرف‌های برجام بررسی خواهیم کرد.»

سه کشور اروپایی و همچنین سرویس اقدامی خارجی اتحادیه اروپا در حالی از ایران بابت انجام اقدامات مجاز طبق بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام انتقاد می‌کنند که پس از خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌های یکجانبه این کشور علیه ایران، تنها به دادن وعده و وعید اکتفا کرده و گام محسوسی در راستای تأمین منافع مشروع ایران طبق برجام برنداشته‌اند.

مجید تخت روانچی نماینده ایران در سازمان ملل متحد هفته گذشته در نشست دوره‌ای برجام در شورای امنیت با انتقاد از کوتاهی طرف‌های دیگر برجام در اجرای تعهدات خود افزود: «ایران بسیار بیشتر از سهم خود برای حفظ برجام تلاش کرده است. ما پس از خروج آمریکا از برجام و اعمال تحریم‌های اقتصادی یکجانبه علیه ایران، بیش از یک سال به سه کشور اروپایی فرصت دادیم تا پیامدهای خروج آمریکا از برجام را جبران کنند اما حسن نیت و صبر ایران، نتیجه‌ای جز وعده‌های تکراری از سوی طرف‌های دیگر برجام نداشته است.»

شورای عالی امنیت ملی ایران روز چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت در واکنش به کوتاهی کشورهای اروپایی در اجرای وعده‌هایشان، در بیانیه‌ای اعلام کرد جمهوری اسلامی ایران در راستای صیانت از امنیت و منافع ملی و حقوق تصریح‌شده خود مندرج در بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام، برخی اقدامات خود ذیل برجام را متوقف خواهد کرد.

ایران در این بیانیه که در اولین سالگرد خروج آمریکا از توافق هسته‌ای صادر شد، به طرف‌های دیگر برجام ۶۰ روز فرصت داد برای اجرای تعهدات خود به‌ویژه در حوزه‌های بانکی و نفتی اقدام کنند.

تهران در همین راستا ۳۰ اردیبهشت‌ماه اعلام کرد قصد دارد میزان تولید اورانیوم ۳.۶۷ درصدی خود را به ۴ برابر میزان قبلی افزایش دهد.

«بهروز کمالوندی» سخنگوی سازمان انرژی اتمی نیز روز دوشنبه ۲۷ خرداد در یک نشست خبری در محل تأسیسات آب سنگین اراک با اشاره به تصمیمات اخیر شورای عالی امنیت ملی عنوان کرد که از زمان چهار برابر شدن ظرفیت، تولید اورانیوم ۳.۶۷ درصد افزایش یافته و تا روز پنج‌شنبه ششم تیرماه از سقف تعیین‌شده در برجام عبور خواهد کرد.

آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بعد از ظهر روز دوشنبه ۱۰ تیر تأیید کرد که میزان ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران از مرز تعیین‌شده در برجام (۳۰۰ کیلوگرم هگزافلوراید (UF۶) و یا معادل آن یعنی ۲۰۲.۸ کیلوگرم اورانیوم) عبور کرده است.

مقامات ایرانی تصریح کرده‌اند که ایران تنها زمانی اجرای تعهدات پیشین خود در برجام را از سر خواهد گرفت که سایر طرف‌های این توافق بین‌المللی نیز تعهدات خود را به انجام برسانند.

حسن روحانی رئیس‌جمهور ایران روز سه‌شنبه ۴ تیر در گفتگوی تلفنی با همتای فرانسوی خود امانوئل ماکرون با اشاره به اینکه پایبندی ایران در برجام پس از خروج آمریکا بر مبنای وعده طرف‌های اروپایی برای تضمین منافع اقتصادی از جمله حل‌وفصل مسائل مربوط به روابط بانکی و فروش نفت بود که متأسفانه هیچیک از آنها در مقام عمل تحقق پیدا نکرده، خاطرنشان ساخت: «اگر ایران نتواند از فواید برجام بهره‌مند شود، بر اساس بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام مرحله به مرحله تعهدات خود را کاهش خواهد داد.»

پیش از این محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان نیز در یک مصاحبه با یک رسانه غربی در خصوص تعدیل تعهدات برجامی ایران خاطرنشان ساخته بود: «ایران در حال اجرای یکجانبه یک توافق چندجانبه بود و این شیوه دیگر جواب نمی‌دهد. همه طرف‌های برجام باید وارد عمل شوند و برای حفظ برجام سرمایه‌گذاری کنند. اروپایی‌ها می‌گویند این توافق برای امنیت آنها مهم است، اگر چنین است پس باید روی آن سرمایه‌گذاری کنند. ما هم می‌توانیم مانند اروپایی‌ها تنها به‌صورت کلامی از برجام حمایت کنیم. این یک آزمون برای اروپایی‌ها است که مشخص می‌کند آنها واقعاً چقدر حاضرند برای حفظ برجام سرمایه‌گذاری کنند.»