هجمه سازمان‌ یافته علیه محمدحسین پویانفر/ چطور می‌شود مداح «من ایرانم و تو عراقی» را «صورتی» نامید؟ +فیلم

به گزارش حلقه وصل: در روزهای اخیر بنا بود جشن روز دختر در حرم حضرت معصومه (س) با مدیحه‌سرایی محمدحسین پویانفر و رضا هلالی برگزار شود، اما با فشار جریان‌هایی در شهر قم، حضور این دو مداح در این برنامه منتفی شد.

البته مطالب طرح شده در فضای مجازی نشان می‌دهد که نوک پیکان اعتراضات به سمت محمدحسین پویانفر است و افرادی او را «مداح صورتی»، «مداح حامی ولنگاری»، «مداح نیش و کنایه زن به نظام و مسئولان» خطاب کردند، اما محمدحسین پویانفر کیست؟ آیا به کار بردن این عبارات برای او منصفانه است؟

مواضع سازمان‌یافته برخی افراد و کانال‌ها در فضای مجازی علیه پویانفر

پویانفر را در ۴ ساحت باید شناخت

او مداحی متولد و بزرگ شده منطقه شمیران در شمال تهران است و شاگرد مداح سرشناس این منطقه یعنی مرحوم «حجت کسری» به حساب می‌آید. پویانفر مداحی استاد دیده است که مسلط به سنت‌هاست و با حفظ حریم و حدود سنت‌ها در تلاش است نوآوری هم داشته باشد. پیش‌تر در اسفندماه سال گذشته در سومین دوره نشست‌های آهات با حضور کارشناسان ادبی، هنری و اجتماعی آثار فاطمیه او بررسی شد که در این نشست مشخص شد پویانفر را در ۴ ساحت اول مداح، دوم مناجات‌خوان، سوم تولیدکننده قطعات آئینی و چهارم به عنوان یک کنشگر اجتماعی و رسانه‌ای باید شناخت. او می‌گوید: «من سال ۱۳۷۲ پدرم را از دست دادم. همان دوران بود که شروع به قرائت قرآن کردم و چند سال به طور حرفه‌ای قرائت می‌کردم، اما جرقه مداحی در یک اتفاق برایم خورد. سال ۱۳۷۷ به یک جلسه سمنوپزان که در محلات شمیران خیلی رسم است، رفته بودم و آنجا حاج آقا حجت کسری را دیدم. خُب از کودکی به همراه پدرم به مجالس ایشان می‌رفتم. خاطره بادام‌هایی که ایشان به بچه‌ها می‌دادند، در ذهنم مانده بود. آقا حجت قرآن خواندن من را دیده بود و آن شب به من گفتند که چرا مداحی نمی‌کنی؟ گفتم: حاج آقا من اهل مداحی نیستم، گفت: خدا پدرت را بیامرزد که آن موقع به من می‌گفت که این باید مداح شود.»

حضور اقشار مختلف در مراسم شب قدر هیأت ریحانةالنبی(س)

هیأتی که شهروندان نه چندان مذهبی هم مخاطبش هستند

پویانفر دهه ۸۰ هیأت ریحانةالنبی(س) را در میدان تجریش راه‌اندازی کرد و از سال ۹۰ برای جذب جوانان به مسجد، هیأت هفتگی خود را به «مسجد گیاهی» تجریش آورد و با شروع دوران کرونا جلسات مناسبتی خود را در آستان مقدس امامزاده صالح (ع) برپا کرد. هیأت پویانفر در میدان تجریش ـ که از لحاظ فرهنگی و اعتقادی، خیابان‌ها و مجتمع‌های تجاری آن اوضاع خوبی ندارد ـ توانسته افراد بسیاری را جذب کند. در برنامه‌های مناسبتی مانند ماه محرم و شب‌های قدر، هیأت پویانفر مملو از افرادی است که از لحاظ ظاهری شاید به هیأت شبیه نباشند، اما پای مداحی او می‌نشینند. پویانفر همواره تلاش کرده در مداحی‌هایش مفاهیم دینی و انقلابی را با زبان خیلی هنرمندانه و لطیف نه گل درشت و واضح به مخاطب ارائه کند؛ اتفاقی که موجب شده عده‌ای او را «مداح صورتی» بنامند و با این عنوان به او حمله کنند.

مداحی عشق یعنی به تو رسیدن محمدحسین پویانفر

پویانفر دست در گرو سنت، نوآوری می‌کند

این مداح کشورمان در اواخر دهه ۸۰ با مداحی «عشق یعنی به تو رسیدن» به ژانر قطعه آئینی که برخی با نام مداحی استودیویی از آن یاد می‌کنند، جا داد. اتفاقی که بعدها با قطعاتی مانند «چادرت را بتکان روزی ما را بفرست»، «من ایرانم و تو عراقی» و ... به اوج خود رسید. اثرگذاری پویانفر در همین حد کفایت می‌کند که آثار او موجب شد، آن قشری که مخاطب هیأت نیستند هم اثری برای شنیدن از اهل بیت(ع) داشتند. البته در همین ایام هم انتقاداتی درباره گسترش آثار استودیویی صورت گرفت که باید گفت این طیف از انتقادات به پویانفر وارد نیست، زیرا او دست در گرو سنت دارد و همزمان، نوآوری می‌کند. او هر سه‌شنبه جلسه هفتگی هیأت خود را به شیوه کاملاً سنتی برگزار می‌کند که با پیش‌منبرخوانی و سخنرانی آغاز می‌شود و به روضه و مداحی می‌رسد. در زمان‌هایی که برخی از مداحان، روضه را در هیأت کنار گذاشته‌اند، پویانفر یک روضه‌خوان قهار است. او هر شب جمعه جلسه مناجات‌خوانی سحرگاهی دارد و در میدان تجریش که اوصافش گفته شد، تا ساعات نیمه‌شب، جوانان بسیاری را در امامزاده صالح(ع) جمع می‌کند تا دعای کمیل بخوانند و روضه گوش دهند. این مخاطب از کجا جذب پویانفر شده‌ است؟

قطعه «من ایرانم و تو عراقی» محمدحسین پویانفر

چادر، کلیدواژه مداحی‌های فاطمیه پویانفر

بسیاری در فضای مجازی، پویانفر را حامی ولنگاری معرفی کردند و به او تاختند، اما این مداح کشورمان چند سالی است که هر سال در ایام فاطمیه که زمان مناسب حرف زدن از حجاب و عفاف است، اثری با کلیدواژه حجاب دارد. نوحه‌های «چادرت را بتکان روزی ما را برسان»، «چادر‌ نمازت سایه رو سرمه»، «واعتصموا به چادر بانو» را در هیأت خوانده است و آثار تنظیم شده آن هم در فضای مجازی بسیار شنیده شده است. او در ایام میلاد حضرت معصومه(س) هم نماهنگ «مِهر خواهر و برادری» را با همراهی رضا هلالی منتشر کرد که کلیدواژه‌های غیرت، چادر و لطافت دختران در آن وجود داشت. او می‌گوید: «زندگی من تحت تاثیر شهید حسن باقری است. شهید باقری جزو باهوش‌ترین افراد انقلاب بود. او خبرنگاری بود که وارد جنگ شد و صحنه جنگ و انقلاب را تغییر داد. شهید باقری در جنگ ما را از پدافند به آفند تبدیل کرد. من نیز تصمیم‌گرفتم در عرصه فرهنگی کشور کار آفندی کنم.»

پویانفر دغدغه‌مند است و تلاش دارد در عرصه فرهنگی به حد خود نقش‌آفرینی داشته باشد. او تلاش دارد در موضع دفاع نباشد، بلکه رویکرد او آفندی است.

قطعه «چادرت را بتکان» محمدحسین پویانفر

نوحه‌ای که حضرت زهرا(س) به آن نظر کرده بود

حمید رمی، شاعر برخی از نوحه‌های پویانفر می‌گوید: «فاطمیه سال ۱۴۰۰، من خیلی دلم می‌خواست یک کار برای چادر بنویسم. سال قبل آن، یک کار برای چادر نوشته بودم؛ «چادر نمازت سایه روی سرمه» که دوست داشتم آن سال هم یک کار برای چادر بسازم. نصف شب بود که من به حضرت صدیقه توسل کردم تا عنایتی کند و من بتوانم یک کار بسازم؛ سحر همان شب که برای نماز بیدار شده بودم، بدون هیچ مطالعه‌ای یک‌دفعه به ذهنم رسید که با مطلع «واعتصمو به چادر بانو» شروع کنم. بعد همان موقع نشستم و آن را نوشتم. با توجه به فضا و ملودی‌ای که داشت، کلمات و چینش واژه‌ها دیدم که برای محمدحسین پویانفر خوب است؛ زیرا من کاری که می‌سازم بررسی می‌کنم با خصوصیات کدام مداح متناسب است. حوالی ظهر به محمدحسین پویانفر زنگ زدم و گفتم من این کار را ساخته‌ام. بعد برای او خواندم. گفت خدا شاهد است من دیشب توسل کردم به خانم و عرض کردم کارهایی که در فضای تنظیم دیجیتال و استودیویی برای فاطمیه ضبط کردیم، مورد رضایت شماست. یک کار با مضمون «چادر» روزی ما کن که حُسن‌ختام این فضا باشد. همان موقع من این کار را فرستادم و همان روز در استودیو خواند و کار پخش شد.»

قطعه «واعتصموا به چادربانو» محمدحسین پویانفر

نماهنگ «خواهر ـ برادری» محمدحسین پویانفر و رضا هلالی

استقبال هزاران نفری از پویانفر در افغانستان

پویانفر در بُعد بین‌المللی هم بسیار خوش درخشیده است. او در ۲ سال اخیر سفرهای متعددی به شهر کابل در افغانستان داشته است و در مجالس چند هزار نفری برای آنان خوانده است. مداحی «برادریم ما به برکت مولا» در سفر اخیر او بسیار مورد استقبال برادران افغانستانی قرار گرفت. او اخیراً هم برای مراسم رونمایی از تقریظ مقام معظم رهبری بر کتاب «خاتون و قوماندان» نماهنگ «ابوحامد» را به یاد شهید علیرضا توسلی فرمانده پُرافتخار لشکر فاطمیون خواند که بسیار مورد استقبال قرار گرفت.

استقبال چند هزار نفری از پویانفر در افغانستان

ادبیات پویانفر در موضع‌گیری خاص شرایط کاری اوست

این مداح سرشناس کشورمان که به واقع کلمه «رسانه بلد» است، در فضای مجازی هم حضور پُررنگی دارد و جزو افرادی است که در توییتر و اینستاگرام مواضع و نوشته‌های خود درباره مسائل مختلف را منتشر کند. او البته همان رویکرد خاص خود در ارائه و بیان موضوعات را دارد. پویانفر در فضای مجازی هم گل‌دُرشت صحبت نمی‌کند و تلاش می‌کند درباره موضوعات مختلف اظهارنظر داشته باشد، اما بارها ارادت خود را به نظام جمهوری اسلامی، مقام معظم رهبری، شهدای کشورمان به خصوص حاج قاسم سلیمانی، شهدای مدافع امنیت و شهدای مدافع حرم نشان داده است.

جشن روزه اولی‌ها با مداحی پویانفر در تهران

کارهایی که خیریه همدردی برای نیازمندان می‌کند

در بُعد خدمات اجتماعی هم پویانفر تلاش‌های گسترده‌ای دارد. او در قالب خیریه همدردی هیأت ریحانةالنبی(س) خانواده‌های نیازمند بسیاری را در سطح تهران و حتی شهرهای دیگر زیرپوشش دارد و کمک‌رسان آن‌هاست. تهیه بسته معیشتی، جهیزیه، کمک هزینه اجاره مسکن، طبخ غذای گرم، تهیه لباس شب عید و ... از کمک‌هایی است که خیریه همدردی برای نیازمندان دارد. پویانفر بارها گفته است که کاسب است و فعالیت اقتصادی دارد و درآمد خوبی هم در این زمینه دارد. جالب اینکه او بخش اعظمی از درآمد خود را صرف تولیدات آئینی برای اهل بیت(ع) و کمک به کودکان بی‌سرپرست و حتی پیرغلامان خانه‌نشین می‌کند.

نماهنگ پویانفر برای مراسم رونمایی از تقریظ رهبر انقلاب بر کتاب «خاتون و قوماندان»

دعای رهبر انقلاب برای پویانفر

محمدحسین پویانفر مداح سرشناس کشورمان خودش می‌گوید که خود را وقف امام حسین(ع) کرده است و هرچه در توان دارد برای ایشان می‌گذارد. او با همین روحیه ارتباط بسیار خوبی حول محور اهل بیت(ع) با آرتین سرایداران کودک نجات یافته از حمله تروریستی شاهچراغ ایجاد کرد. وصف این رابطه خدمت مقام معظم رهبری موجب شد که ایشان هدیه‌ای برای پویانفر بفرستند و فرمودند که دعاگوی این مداح کشورمان هستند.