بیخیال توافق جمعی و گفتمان موجود حجاب نشوید

به گزارش حلقه وصل: محمد جواد نجفی دانشجوی ارشد مطالعات فرهنگی و فعال رسانه‌ای طی یادداشتی نوشت: ایران سرزمین مفاخر است. این حرف لفاظی و رویاپردازی نیست. این خاک آن‌قدر قله‌های مرتفع در زمینه‌های گوناگون دارد که روشنفکران ایرانی گاهی از بودن این غول‌های ادبیات، حکمت، هنر و .... گله می‌کنند. جایی یکی از روشنفکران گفته‌بود: وجود این همه مفاخر در این سرزمین مانند غل و زنجیر به پای ما انسان‌های عادی است، هر چه تلاش کنیم نمی‌توانیم به صد قدمی این‌ها برسیم، آنقدر بزرگ هستند که ما را به انفعال می‌کشانند. 

مفاخر ایرانی، این قلل مرتفع فرهنگ و هنر و دانش غالبا یک ویژگی مشترک دارند. جملگی دین‌دار هستند و به دین خود مفتخرند. این آدم‌های بزرگ عصاره جامعه دین‌دار هستند. برای فهم این ادعا نیاز به بازخوانی تاریخ چند هزار ساله نیست. می‌توان رد پای این نیروی دین‌دار پیشران را در انقلاب اسلامی، دهه شصت و دفاع مقدس یا تک تک زمینه‌ها و شاخص‌های پیشرفت ایران دید. 

نیروی پیشران ایران بچه مسلمان‌ها بوده و هستند، ژئوپلیتیک و امنیت، دانش، فرهنگ و..... این سرزمین سند این حرف است. صحبت از دانش‌بنیان‌ها و فناوری، نانو تکنولوژی و پژوهشگاه رویان، ساخت و تولید «های تک» و....باشد یا صحبت از امنیت و نگه‌داشتن مرز و نابود کردن شجره خبیثه داعش باشد یا هر آن چیزی که لازمه بودن و پیشرفت کردن است، رکن اساسی‌اش در این خاک بچه مسلمان‌ها هستند.  

ایده‌های پست مدرنِ هزار تِکه ، جامعه جهانی شده متکثر اقتصادی و علمی مدرن، همگی وعده بی‌بنیانی و دعواهای همیشگی  می‌دهند. مرضی که دولت‌های جهان  به آن گرفتار هستند. دولت‌ها امروزی با این نبود توافق جمعی کنارآمدند و هر کدام ایده‌های خود را با سرمایه‌گذاری هنگفت رسانه‌ای تبلیغ می‌کنند تا شاید کمترین جمعیتی را به عنوان پشتوانه اجرای تصمیمات فراهم کنند. 

حجاب در بین افراد موثر و نیروی پیشران ایران، عمومی‌ترین گفتمان است. بازار آزادی و طرفدار آزادسازی تا آن کسی که صدای مستضعفین است و مخالف خصوصی سازی است، در کلان شهر و روستا، در شرکت‌های خصوصی و دستگاه دولتی، در دانشگاه و حوزه،  همه و همه به حجاب معتقدند و برای آن هزینه می دهند. 

طبق تازه ترین نظرسنجی‌ها باور و اعتقاد به حجاب هرگز به کمتر از شصت درصد نرسید. بیشترین میزان ۸۶ درصد اعتقاد به حجاب است و حتی در یک نظر سنجی از شل حجاب‌ها در مورد حجاب، حدود شصت درصد موافق بودن حجاب برای حفظ خانواده بودند.  
اولین پیام این نظر سنجی‌ها وجود اراده و توافق جمعی بر سر حجاب است. حجاب و گفتمان حجاب در ایران وجود دارد و جامعه خواهان حجاب است. حجاب امکان‌های فراوان دیگری هم دارد، مثلاً شبکه گسترده آمران به معروف و کسانی که از منکر بی‌حجابی قلباً متنفر هستند و برای ترویج معروفی به نام حجاب وقت می‌گذارند و هزینه می‌دهند، چیزی که می‌توان حلقه میانی گفتمان حجاب دانست. حجاب دارای تمام شرایط تبدیل شدن به یک سیاست کلان اثرگذار و هدف دار و نیروساز است، حتی دشمن هم دارد. دشمنی که می‌توان شاخه داخلی آن را نیروی سکولاریسم ایرانی نامید. نیرویی که اینبار علنا علیه حجاب قیام کرده و با برهنگی به میدان آمده است.  

اگر حاکمیت از کنار حجاب به راحتی بگذرد و با بی‌خیالی نسبت به این اراده جمعی موثرترین نیروی خود به تغافل کند و ساختارهای بی سر و ته‌ اداری آن را پشت گوش بیاندازند. آیا دیگر امکان رسیدن به دولت و تمدن وجود دارد؟ در کدام مورد اقتصادی، فرهنگی و سیاسی دیگر این میزان توافق و نیروی فعال و پاکار وجود دارد؟ آن هم در زمانی که نیروی ویرانگر سکولاریسم ایرانی لخت و عریان به میدان آمده است. 
 
با نگاهی تاریخی می‌توان متوجه تباهی و ویرانگری نیروی سکولاریسم ایرانی شد. کچوییان استاد جامعه‌شناسی دانشگاه تهران در برنامه جهان‌آرا ۱۱ مهر ۱۴۰۱ گفت: در دویست سال گذشته همواره نیروهایی به دنبال سیطره تاریخ سکولاریسم بر این مردم بودند که همیشه هزینه‌های سنگین به ملت تحمیل کرده‌است. قبل از انقلاب و در مشروطه با کنار زدن مسلمانان زمینه دیکتاتوری رضاخانی به مدت بیست‌سال فراهم شد. در رخداد ملی‌شدن نفت هم با جدایی نیروهای مذهبی به رهبری آیت‌الله کاشانی از مصدق، کودتای ۲۸ مرداد و سپس دوران سرکوب و اختناق ساواک به جامعه تحمیل شد.

نتیجه چیره شدن نیروی سکولاریسم در ایران همواره سرکوب و اختناق و دیکتاتوری بوده است. در سالهای بعد از انقلاب هم این نیرو حضور داشته و نقشش را ایفا کرده. یکی از بزرگترین آفت‌های حضور این نیروی ویرانگر رادیکال کردن اعتراضات با شعارهای سختار شکن و به آشوب کشیدن خیابان و قتل فجیع امثال عجمیان‌هاست. اتفاقاتی که فقط و فقط به بسته شدن فضا و دور شدن از مدنیتی که شعار همیشگی‌ آن‌ها بود، منجر شده است.