در جهاد تبیین می‌خواهیم دانش‌آموز و دانشجو را به کنشگری برسانیم

به گزارش حلقه وصل، نشست مدیران حوزه‌های علمیه استان تهران، در راستای اجرای طرح کنشگری نوجوانان در عرصه جهاد تبیین با حضور حجت‌الاسلام روح‌الله حریزاوی، قائم مقام سازمان تبلیغات اسلامی، عاطفه سعیدی‌نژاد، مدیرکل امور بانوان سازمان تبلیغات اسلامی و معصومه سادات صادقی، قائم مقام مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران استان تهران در محل سازمان تبلیغات اسلامی برگزار شد.

معصومه سادات صادقی، قائم مقام مدیریت حوزه‌های علمیه خواهران استان تهران در ابتدای این مراسم به برخی مسائل که در فضای فرهنگی و تربیتی کشور وجود دارد، اشاره کرد و گفت: یکی از مسائلی که در حوزه‌های علمیه خواهران باید مورد توجه قرار گیرد، این است که ما به عنوان حوزه‌های علمیه چه نقش و جایگاهی را در نظام تربیتی جامعه می‌توانیم برعهده داشته باشیم.

نقش‌آفرینی و جایگاه تربیتی حوزه‌های علمیه خواهران در جامعه

وی اظهار کرد: برای اینکه بتوانیم نقش‌آفرینی جایگاه تربیتی حوزه‌های علمیه خواهران را در جامعه ایجاد کنیم، صرف تأسیس حوزه علمیه، جذب طلبه و خروج طلبه از حوزه این اتفاق نمی‌افتد، برای اینکه به این جایگاه برسیم، حتماً باید تعاملاتمان را با سازمان‌ها، نهادها و ارگان‌هایی که در این حوزه فعالیت می‌کنند و مسئولیتی را دارند حفظ کنیم.

صادقی با بیان این‌که در این دوره جدید در سازمان تبلیغات اسلامی، تعاملات خوبی بین حوزه علمیه خواهران و حوزه علمیه برادران با سازمان تبلیغات صورت گرفته است، عنوان کرد: تاکنون جلسات متعدد در این راستا برگزار شده که یکی از آنها همایش «خدیجه؛ مادر امت» بود که به مناسبت وفات حضرت خدیجه (س) برگزار شد و قرار شد در راستای نظام تبیین که جز مأموریت‌های سازمان قلمداد شده و فرمان رهبر معظم انقلاب اسلامی است، ارتباطاتی را با سازمان تبلیغات اسلامی داشته باشیم و برنامه‌هایی را تدوین کنیم که از ظرفیت طلاب بهره ببریم.

وی افزود: اگر بخواهیم یک دفعه به میدان بزنیم و بگوییم که حوزه خواهران و سازمان تبلیغات اسلامی که هستند و جامعه هدف هم که گسترده است، قاعدتاً چنین طرح‌هایی دیگر اجراشدنی نیست و تجربه هم نشان داده که ممکن است با شور و هیجانی پیش رویم، اما ناگهان متوقف می‌شویم. بر این اساس جامعه هدف را کمی محدود کرده‌ایم و برای این جامعه هدف با توجه به توصیه‌ای که رهبر معظم انقلاب اسلامی داشته‌اند و برنامه‌های سازمان تبلیغات اسلامی، بخش نوجوان و جوان را مد نظر قرار دادیم و برای این‌که بتوانیم با این جامعه دختران ارتباط برقرار کنیم و طلاب و دانش‌آموختگان را پای کار بیاوریم، لازمه‌اش این است که برنامه‌هایی را داشته باشیم و زیرساخت‌هایی را چه از نظر دانشی، علمی و پژوهشی برای گروه هدف اول که طلاب هستند و چه برای گروه هدف دوم که قرار است طلاب با آنها ارتباط برقرار کنند، ایجاد کنیم. بر این اساس جلسات متعدد با حضور برخی از مدیران برگزار شد تا اینکه طرحی که امروز ارائه می‌شود، در نظر گرفته شد. این طرح به صورت آزمایشی در ایام تابستان در تهران برگزار می‌شود و در صورتی که نتیجه‌بخش باشد در کشور گسترش پیدا می‌کند.

عاطفه سعیدی‌نژاد، مدیرکل امور بانوان سازمان تبلیغات اسلامی در ادامه این مراسم در رابطه با نقش حوزه‌های علمیه در فعال‌سازی نوجوانان محل، گفت: ما به دنبال فرصتی هستیم تا بتوانیم مسیری را برای تعامل جدی‌تر فضای اجتماعی با ظرفیت‌های مهم خواهران ایجاد کنیم، زیرا در چله دوم انقلاب، دیگر فرصت شعاردادن نیست و زمان اثبات و به ثمر رساندن آرمان‌هاست و جامعه انتظار پاسخ دارد.

وی اظهار کرد: در جریان گفتگوها و نشست‌هایی که با مدیران حوزه‌های علمیه برگزار شد، چند فرایند مهم برای تعریف فعالیت مد نظرمان بود که یکی از آن‌ها بحث جهاد تبیین بود و یکی دیگر از پیشنهادات جدی که مطرح شد، کار در حوزه دختر نوجوان و برنامه‌های تربیتی ناظر به این قشر اثرگذار بود و موضوع دیگر خانواده بود. بر این اساس در نظر داریم حوزه علمیه را به صورت محله‌محور در مسیر جهاد تبیین وارد بحث خانواده کنیم. درواقع می‌خواهیم با دقتی وارد فضای فرهنگی شویم و در جلسات متعدد که با حضور مدارس حوزه علمیه خواهران و سازمان تبلیغات اسلامی برگزار شد، به این نتیجه رسیدیم که در فرصت‌های مختلف باید تلاش کنیم ظرفیت‌های حوزه علمیه خواهران را پای کار مسائل جامعه بیاوریم.

عفاف و حجاب یک شاخص فرهنگی است

سعیدی‌نژاد با تأکید بر اینکه اگر طلبه آموزش می‌بیند، باید محیط برای استفاده از آن محتوای آموزش تخصصی و پشتیبانی‌های بعدی از طلبه آماده باشد، افزود: بر این اساس تصمیم گرفتیم، فعلاً بر روی یک کار تمرکز کنیم، کاری که همه جوانب آن لحاظ شده و حالا در انجام آن کار باید ببینیم راهبردی‌ترین مخاطب ما چه قشری است؟ همگان می‌دانیم که امروز برای انجام کار فرهنگی شاید یکی از نمودهای مهم که در جامعه دیده می‌شود، مشکلات و نارسایی‌ها در حوزه عفاف و حجاب است که عفاف و حجاب صرفاً یک موضوع یا یک کار فرهنگی نیست، بلکه یک شاخص فرهنگی است و قشر مهم و راهبردی که هم کارکردن روی این قشر، اثر کوتاه‌مدت و میان‌مدت دارد و هم آینده نظام را تضمین می‌کند، به نوعی قشر نوجوان است. امروزه سرود سلام فرمانده که نقل محافل است، نشان داد که با کار روی قشر نوجوان هم می‌توان کار تربیتی اثرگذار انجام داد و هم می‌توان فضای اجتماعی را متأثر کرد، بنابراین با فعالیت‌هایی که برای نوجوانان تعریف می‌شود، می‌توان فضای جامعه را تغییر داد.

وی عنوان کرد: لذا اقدام اول و مهمی که در ابتدای کار تعریف کردیم، کار در حوزه دختران نوجوان را در نظر گرفتیم. با توجه به مناسبت‌های ایام حج و محرم و صفر که در تابستان در پیش داریم، مهمترین فرصت تبلیغی است و از سویی مدارس تعطیل هستند و قشر وسیعی از فرهنگیان دغدغه‌مند که آماده همکاری هستند، بنابراین فرصت تابستان، فرصت مهم برای سرمایه‌گذاری روی این قشر است که این قشر برای رقم زدن اتفاق مهم پای کار بیایند و از طریق آنها بتوانیم فعالیت‌هایی را در فضای اجتماعی تعریف کنیم.

مدیرکل امور بانوان سازمان تبلیغات اسلامی گفت: ما می‌خواهیم برای قشر نوجوان برنامه‌ریزی کنیم و مربیانی را از فضای حوزوی وارد ارتباط‌گیری با قشر نوجوان کنیم و از طرف دیگر در ارتباط با شهرداری، فرهنگسراها و مساجد، فعالیت‌هایی را از سوی نوجوانان شکل دهیم.

جهاد تبیین، مقدمه جهادهای دیگر است

وی با بیان اینکه روال‌های معمول تربیتی در فضای نوجوانان، زمان بر است، افزود: شاید بیشتر اوقات، قرائت ما از جهاد تبیین، دفاع از کارآمدی و گذشته است که این یکی از اهداف میانی جهاد تبیین است، اما هدف اصلی جهاد تبیین، بنابه تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی که می‌فرمایند: «جهاد تبیین، مقدمه جهادهای دیگر است»، این است که مسیری را برای گره‌زدن مردم به حل مسائل باز کند و فرصتی را ایجاد کند که مردم با انقلاب آشتی کنند و پای کار حل مسائل بیایند. فرصت ارتباطی ما در محلات در ارتباط با مخاطب مذهبی، فرصتی است تا نسبت به مسائل انقلاب فهم پیدا کنند و خود را عامل و مؤثر ببینند و کار ما در جهاد تبیین این است که فرایندهای پشتیبانی از شبکه‌های مردمی را شکل دهیم.

فاطمه ریحانی، مدیر حوزه علمیه زهرای اطهر نیز در ادامه مراسم به معرفی طرح کنشگری اجتماعی نوجوانان پرداخت و گفت: موضوع طرح، «ارتقای سبک زندگی دختر تراز ایرانی» است و مجریان این طرح، سازمان تبلیغات اسلامی، شهرداری منطقه ۱۱، دبیرستان شهید باهنر، مدرسه علمیه زهرای اطهر و مسجد شیشه هستند.

وی اظهار کرد: حیطه اجرای این طرح، دانش‌آموزان مقطع دبیرستان (دوره دوم) و مادران دانش‌آموزان هستند و در رابطه با بازه زمانی طرح، دو بازه زمانی در نظر گرفته شده که یکی در کوتاه‌مدت طی تابستان اجرا می‌شود و دیگری به صورت بلندمدت در طول سال تحصیلی برگزار خواهد شد و همزمان جلسات کارگاهی ویژه مادران دانش‌آموزان برگزار می‌شود. اهداف کیفی طرح نیز ارتقای سطح شناختی دانش‌آموزان در قالب خودآگاهی صحیح و خودمراقبتی مطلوب است.

حجت‌الاسلام روح‌الله حریزاوی، قائم مقام سازمان تبلیغات اسلامی طی سخنانی در این مراسم با اشاره به واژه رویکرد، گفت: فقط کسانی که نگرش راهبردی دارند به این موضوع توجه می‌کنند. در حوزه علمیه باید فقه راهبردی تدریس شود و فقه‌ها ناظر به مسائل آینده مسلمانان باشند، البته در عین حال در اجتهاد نباید از روش فقه جواهری کوتاه بیاییم، اما در نظام مسائل باید دیروز، امروز و فردا را مطالعه کنیم و فقیه باید آینده‌پژوه باشد.

مسأله نظام در جهاد تبیین در اصل، قیام جوانان است

وی اظهار کرد: بهتر است در مورد اهداف مشترک بررسی صورت پذیرد و به نقطه توافق دقیق برسیم. مسأله ما در جهاد تبیین، نه جذب حوزه علمیه است که به خودی خود مهم است و نه مسأله پر کردن جدول آمار سازمان تبلیغات اسلامی است. مسأله نظام در اصل، قیام جوانان است. خلاصه بیانیه گام دوم انقلاب، خلاصه پیام قرآن کریم است. پیام قرآن هم قیام لله است. باید ببینیم آیا می‌توانیم دختر دبیرستانی قیام‌کننده تربیت کنیم یا خیر. قیام به شکل‌های مختلف می‌تواند بروز و ظهور داشته باشد، مثلاً محیطی که همسالانش در آن قرار دارند را اصلاح کند یا ممکن است در خانواده یا محله بتواند نقش‌آفرینی کند.

وی تصریح کرد: نکته‌ای که وجود دارد این است که در زمینه محتوا ضعف‌هایی وجود دارد و تا دروس تراز انقلاب اسلامی خیلی فاصله داریم. باید با اساتید کلام، جلسات متعدد برگزار شود. اگر در حوزه رویکردها و محتوا به توافق برسید، بسیاری از اساتید داوطلبانه وارد عمل می‌شوند. نکته دیگر که باید مورد توجه قرار گیرد این است که به کار مقطعی اکتفا نشود. ما در جهاد تبیین می‌خواهیم دانش‌آموز و دانشجو را به نقطه کنشگری برسانیم.

در پایان این جلسه مقرر شد؛ شاخص‌هایی برای جامعه هدف و همچنین شاخص‌هایی برای مربی که قرار است نوجوان کنشگر در عرصه جهاد تبیین تربیت کند در نظر گرفته شود و برای آموزش‌ها سرفصل‌هایی مشخص شود. اعضا پیشنهادات خود را درمورد اهداف و راهبردهایی که حوزه می‌تواند در این زمینه داشته باشد، ارائه کنند تا از هفته آینده، طرح وارد فاز اجرایی شود. فاز اجرایی اول این است که پس از تجمیع آرا به معرفی نیروها منجر شود و سازمان تبلیغات باید فرایند اجرایی برگزاری آموزش طلاب را شروع کند و وارد فاز عملیاتی شوند.