استعاره‌ای از بازگشت به خویشتن/ نقطه طلایی زندگی در یک حرم بهشتی

یاسمین، یک پزشک جوان شاغل در آلمان است. مراجعه یاسمن به ایران و سفر او به مشهد و چالش‌هایی که در این سفر پیش روی وی قرار می‌گیرد، هم یک سلوک معنوی است و هم یک استعاره از بازگشت به خویشتن.

حلقه وصل، آرش فهیم:

«بدون قرار قبلی» پنجمین فیلم سینمایی «بهروز شعیبی» در مقام کارگردان است. فیلم‌ساز- بازیگری که معمولا در آثارش به روایت تجربه‌های زیستی و معنوی انسان معاصر ایرانی در شرایط و موقعیت‌های گوناگون می‌پردازد. شعیبی در «بدون قرار قبلی» نیز معنویت و سبک زندگی ایرانی اسلامی را از زاویه نگاه یک زن جوان ساکن اروپا به نمایش درآورده است. یاسمن (پگاه آهنگرانی) در آلمان به پزشکی مشغول است. او پس از سال‌ها دوری از ایران و در شرایطی که حتی زبان مادری‌اش را هم با لهجه صحبت می‌کند، به خاطر درگذشت پدرش مجبور می‌شود به ایران برگردد و پیگیر امور مربوط به فوت و وصیت‌نامه پدرش شود. این رویداد سفری معنوی و هویت‌مند را برای وی پدید می‌آید. مراجعه یاسمن به ایران و چالش‌هایی که در این سفر پیش روی وی قرار می‌گیرد، هم یک سلوک معنوی است و هم یک استعاره از بازگشت به خویشتن.

«بدون قرار قبلی» با زبان و در قالبی ساده و بدون اطوارهای معناگرایانه به فیلمی بدون ادعا، بی‌ریا و دور از شعارزدگی تبدیل شده که می‌تواند مخاطب خود را در یک موقعیت معنوی شریک کند و فرصت تجربه‌ای خودشناسانه را فراهم آورد.

«بدون قرار قبلی» یک فیلم ضد جریان غالب و مغایر با کلیشه‌های رایج در فیلم‌های اجتماعی یکی دو دهه اخیر سینمای ما محسوب می‌شود، فیلم‌هایی که دچار پرداخت سطحی مساله مهاجرت و تمایل افراطی به زندگی در ینگه دنیا هستند. علاقه یا تلاش برای گریختن از ایران و رفتن به ناکجاآباد، یکی از تصاویر کلیشه‌ای جوانان ایرانی در بسیاری از فیلم‌های به اصطلاح «رئالیستی» است، اما این بار بهروز شعیبی فیلمی ساخته که در عین واقع‌گرا بودن، به دور از تصنع و تظاهر، این فرصت را برای مخاطبش فراهم می‌کند که یک بار دیگر به زیبایی‌های بی‌انتهای سرزمین و هویت خود بنگرد.

انتخاب شخصیت محوری که قرار است ماجراها را از چشم او بنگیریم و تجربه کنیم، به درستی صورت گرفته است: یاسمین، یک پزشک جوان شاغل در آلمان است. سفر او به مشهد و تا عمق روستاهای دورافتاده اطراف آن برای یافتن هویت و حقایق گمشده گذشته‌اش، به او می‌فهماند زندگی جای دیگری است، زیرا بر خلاف زندگی سرد و ماشینی او در آلمان، او با سرزمین و محیط زیستی متمایز مواجه می‌شود. اما نقطه طلایی این سفر، زیارت حرم حضرت علی بن موسی الرضا(ع) است، موقعیتی که زمینه را برای تحول روحی و معنوی او فراهم می‌کند.

«بدون قرار قبلی» بدون این که رویکرد مستندگونه پیدا کند یا به تیزر تبلیغاتی ایران‌گردی تبدیل شود، در بستر درام، به بسیاری از جزئیات و زیبایی‌های سبک زندگی و فرهنگ ایرانی و اسلامی می‌پردازد. از خانواده و نقش و جایگاه هر یک از اعضا گرفته تا معماری، طبیعت، موسیقی و... خلاصه، رنگین‌کمانی فرهنگی در این فیلم نمایش داده می‌شود.

در بیشتر سال‌های اخیر، فیلم‌هایی که عموما تصویری تیره و منفی از ایران نمایش می‌دهند راهی جشنواره‌ها و محافل سینمایی خارج از کشور می‌شوند. در این شرایط، «بدون قرار قبلی» گزینه‌ای مناسب برای حضور در جشنواره‌های سینمایی بین‌المللی و اکران در دیگر کشورهاست.

برچسب ها: حلقه وصل جبهه فرهنگی انقلاب فیلم بدون قرار قبلی بهروز شعیبی سبک زندگی ایرانی اسلامی نقد فیلم نقد فیلم بدون قرار قبلی تحلیل فیلم پگاه آهنگرانی سلوک معنوی بازگشت به خویشتن مصطفی زمانی آرش فهیم