تاثیر مفقود شدن «خاشقچی» بر روابط ریاض آنکارا

به گزارش حلقه وصل، در روزهای گذشته مفقود شدن «جمال خاشقچی» روزنامه‌نگار منتقد عربستان در ترکیه، جنجال گسترده‌ای به راه انداخته و در حالی که مقام‌های ترکیه‌ای گفته‌اند او پس از ورود به کنسولگری عربستان در استانبول مفقود شده، سعودی‌ها مدعی‌اند که از سرنوشت او اطلاعی ندارند.

خبرگزاری فرانسه روز یکشنبه در گزارشی با این موضوع، به نقل از چند کارشناس نوشته مفقود شدن خاشقچی و احتمال قتل او، می‌تواند به بروز تنش در روابط ریاض و آنکارا منجر شود. این خبرگزاری همچنین نوشته است که این رخداد تلاش‌های صورت گرفته برای ترسیم چهره‌ای «اصلاح‌گر» از «محمد بن سلمان» ولی‌عهد سعودی را به باد می‌دهد.

در بخشی از این گزارش آمده است: «کارشناسان می‌گویند هرچند ادعای قتل این نویسنده روزنامه "واشنگتن‌پست" توسط دولت [سعودی]، هنوز تایید نشده، اما اگر این خبر تایید شود، به شدت به ادعای مصلح بودن این شاهزاده، ضربه می‌زند.»

«کریستین اولریکسن» عضو اندیشکده «بیکر» دانشگاه «رایس» آمریکا می‌گوید: «این ضربه‌ای شدید به تصویری است که حامیان عربستان سعودی به دقت تلاش کرده‌اند در غرب، و به خصوص در واشنگتن، ایجاد کنند.»

خبرگزاری فرانسه در ادامه اشاره کرده که هرچند بن سلمان برخی تغییرات را در امور داخلی عربستان ایجاد کرده، اما رژیم سعودی تحت حاکمیت او و پدرش شمار زیادی از فعالان اجتماعی و سیاسی را بازداشت کرده است. او پارسال هم متهم شد که «سعد الحریری» نخست‌وزیر لبنان را در ریاض تحت بازداشت خانگی قرار داده است. همان زمان، ده‌ها نفر از مقام‌های سعودی هم در جریان آنچه تلاش برای مقابله با فساد خوانده شد، در یک هتل بازداشت شدند.

به گفته کارشناسان، تایید قتل خاشقچی می‌تواند روابط ترکیه و عربستان را که همین حالا هم با تنش همراه است، بیش از پیش به سمت وخامت سوق دهد. 

اولریکسن می‌گوید: «این مسئله احتمالا به بروز یک بحران دیپلماتیک با ترکیه منجر می‌شود و در واشنگتن دیدگاه کسانی را تقویت می‌کند که محمد بن سلمان را فردی می‌دانند که حاضر است قمارهایی را آغاز کند، بی‌آنکه به تبعاتش بیاندیشد، چه در بحث محاصره قطر، چه در بازداشت سعد الحریری، چه در قطع رابطه با کانادا، و از همه واضح‌تر در یمن.»

«جیمز دورسی» از کارشناسان امور بین‌الملل هم می‌گوید مفقود شدن خاشقچی می‌تواند به «وخامت قابل توجه» روابط آنکارا و ریاض منجر شود.

این عضو دانشکده مطالعات بین‌الملل «راجاراتنام» سنگاپور، می‌گوید: «ترکیه و عربستان سعودی درباره مجموعه‌ای از مسائل اختلاف نظر دارند؛ درباره ایران، قطر و اخوان المسلمین. اختلاف نظرهای آن‌ها از اشتراک نظرهایشان بیشتر است. اگر [مقام‌های ترکیه] بتوانند ثابت کنند که خاشقچی در کنسولگری عربستان و توسط عوامل سعودی کشته شده، این [مسئله] تبعات گسترده‌ای خواهد داشت.»

روز چهارشنبه هفته گذشته نامزد این روزنامه‌نگار عربستانی اعلام کرد که او برای یک کار اداری به کنسولگری عربستان در استانبول مراجعه کرده، اما دیگر از ساختمان خارج نشده است. در حالی که مقام‌های ترکیه‌ای این گزارش را تایید کرده‌اند، ریاض این اتهام را رد کرده و مدعی شده از سرنوشت خاشقچی بی‌اطلاع است.

شنبه شب خبرگزاری «رویترز» به نقل از مقام‌های ترکیه نوشت جمع‌بندی آنکارا این است که خاشقچی در کنسولگری عربستان به قتل رسیده است. روز یکشنبه هم روزنامه «نیویورک‌تایمز» به نقل از دو منبع خبر قتل این فرد را تایید کرد و نوشت جسد او قطعه قطعه شده است.

در حالی که «محمد بن سلمان» ولی‌عهد سعودی روز جمعه در مصاحبه با شبکه «بلومبرگ» از وضعیت خاشقچی ابراز بی‌اطلاعی کرده و گفته بود عربستان حاضر است به مقام‌های ترکیه‌ای اجازه دهد کنسولگری عربستان را تفتیش کنند، اما «مجتهد» افشاگر سعودی یکشنبه شب در توییتر نوشت که بن سلمان به طور کامل از وضعیت خاشقچی مطلع است و فیلم جنازه او را هم دیده است.

به گفته مقام‌های ترکیه‌ای همزمان با ورود خاشقچی به کنسولگری، تیمی ۱۵ نفره از عربستان وارد این ساختمان شده و ساعتی بعد هم کنسولگری را به مقصد ریاض ترک کرده‌اند. رسانه‌های ترکیه‌ای می‌گویند قرار است به زودی جزئیات بیشتری درباره این پرونده منتشر شود.

خاشقچی که تا پارسال از مشاوران دولت عربستان بود، همزمان با سرکوب مبلغین نزدیک به «اخوان المسلمین»، عربستان را ترک کرد و تبعید خودخواسته در آمریکا را برگزید. وی چند ماه پیش درباره علت خروجش از عربستان گفته بود: «روشن است، نمی‌خواستم دستگیر شوم.»

منبع: فارس