گره مذاکرات؛ زیاده‌خواهی آمریکا و مخالفت با لغو همه تحریم‌ها

به گزارش حلقه وصل، مقام‌های آمریکایی و سران تروئیکای اروپا با گستاخی به گونه‌ای وانمود می‌کنند که گویا این دولت‌ها برای اجرای تعهدات خود سر از پا نمی‌شناسند و عجله دارند و این ایران است که از پیشبرد پرونده برجام امتناع کرده و با مذاکره، مخالف است.

در همین رابطه در روزهای گذشته خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام ارشد آمریکایی که‌اشاره‌ای به نام او نشده نوشت پنجره احیای توافق هسته‌ای هنوز باز است اما تهران هنوز نشان نداده که آیا مایل است گفت‌وگوها در وین را آغاز کند یا خیر و یا اینکه این گفت‌وگوها را از نقطه‌ای که در ماه ژوئن متوقف شد از سر خواهد گرفت یا نه.

این مقام آمریکایی در اظهارنظری گستاخانه گفته صبوری واشنگتن تا ابد ادامه نخواهد داشت. وی با وجود این، ضرب‌الاجلی برای این موضوع تعیین نکرده است. مقام آمریکایی گفت: ما هیچ چیزی نشنیده‌ایم، نه درباره تاریخ مذاکرات و نه درباره مقاصد ایران برای ادامه مذاکراتی که در وین آغاز شده است. خبرگزاری فرانسه نیز به نقل از همین مقام آمریکایی نقل کرده «هیچ نشانه‌ای» مبنی بر اینکه ایران آماده بازگشت به توافق هسته‌ای است وجود ندارد. آمریکا و تروئیکای اروپا در حالی ایران را به عنوان مقصر در پرونده برجام جا می‌زنند که اتفاقا این طرف غربی است که از اجرای تعهدات امتناع کرده و با بی‌عملی در برجام، توافق را زیر پا گذاشته است.

زیاده‌خواهیِ بدهکارها

برخلاف فضاسازی طرف غربی، گره مذاکرات نه بابت نحوه عملکرد ایران بلکه به واسطه زیاده خواهی واشنگتن و تروئیکای اروپا است. به عنوان نمونه آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا در اواخر هفته گذشته در رایزنی با وزرای خارجه روسیه، چین، انگلیس و فرانسه در اظهارنظری گستاخانه اعلام کرد که واشنگتن به دنبال رفع همه نگرانی‌ها درباره ایران است. مقام‌های آمریکایی بارها در زمینه مسائلی از قبیل برنامه موشکی ایران، مسائل حقوق بشر و حضور منطقه‌ای ایران اتهام‌زنی‌های بی‌اساسی به ایران زده‌اند و با زیاده خواهی خواستار «پرداختن به نگرانی‌ها» در این موارد شده‌اند.

معطل نتیجه مذاکرات نمی‌مانیم

حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در حاشیه شرکت در هفتاد و ششمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک در مصاحبه با خبرگزاری صداوسیما گفت: ما  تجربه مثبتی (در ارتباط با واردات واکسن) پیش روی خودمان داریم. کارهای بانکی و اقدامات فنی انجام شده که این حجم از واکسن وارد کشور شده است و تا ماه آینده میلادی هم تقریبا آن حد از نیاز ما وارد کشور می‌شود. این تجربه نشان داد که ما می‌توانیم در موضوعات تجاری و اقتصادی با نگاهی به حقوق بین‌الملل و فرصت‌هایی که در دنیا وجود دارد خودمان را از این وضعیت خارج کنیم.

امیرعبداللهیان افزود: ضمن این‌که بررسی‌های خودمان را برای بازگشت به مذاکرات وین انجام می‌دهیم،  نباید خودمان را معطل و منتظر نتیجه مذاکرات وین بگذاریم.

وی پیش از این در دیدار با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با اعلام این‌که دولت سیزدهم مذاکرات را از سر می‌گیرد، تصریح کرد: دولت جدید در حال مرور و مطالعه پرونده مذاکرات انجام شده است. نه اتلاف وقت می‌کند، نه رفتار غیر سازنده آمریکا را می‌پذیرد و نه کشور را معطل وعده‌های توخالی سابقه‌دار خواهد کرد. وزیر خارجه کشورمان بااشاره به ملاقات‌هایش با مقامات شرکت‌کننده در نشست مجمع عمومی یادآور شد: ملاقات‌های من به من نشان داد که اگر اراده جدی داشته باشیم که از ظرفیت‌ها استفاده کنیم نه تنها سال آینده این موقع که در کمتر از ۶ ماه آینده می‌توانیم به صورت ملموس آثار این همکاری‌ها و ابتکارات را در اقتصاد کشور ببینیم البته با همراهی و همکاری همه بخش‌های ذیربط در داخل کشور.

حفظ تحریم‌ها، نقطه‌اشتراک اوباما، ترامپ و بایدن

حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران در مصاحبه با شبکه «ان‌بی‌سی» گفت ایران آماده است به زودی مذاکرات احیای برجام را از سر بگیرد، اما دولت بایدن با عدم لغو تحریم‌های اقتصادی و اعمال تحریم‌های جدید علیه تهران، نشانه منفی ارسال کرده است. طبق گزارش این شبکه آمریکایی، وزیر خارجه ایران گفت که «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا باید با اقدامات ملموس اظهارات خود درباره دیپلماسی را تایید کند تا به ایران نشان دهد که واشنگتن در احیای توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ جدی است.

امیرعبداللهیان اظهار داشت: آنها می‌گویند «ما آماده بازگشت به عمل به تعهدات خود هستیم»، با این حال هیچ اقدامی برای نشان دادن و اثبات اراده واقعی به دولت جدید ایران و به ملت ایران انجام نشده است. و بدتر از آن، در عین حال آنها تحریم‌های جدید اعمال کرده‌اند.

 وی در ادامه اظهارات خود گفت پس از آنکه «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور سابق آمریکا، این کشور را سه سال پیش از توافق خارج کرد، برعهده ایالات متحده است که نشان دهد در بازگشت به این توافق جدی است.

وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران گفت: به عبارت دیگر، بایدن رفتار رئیس‌جمهور سلف خود، ترامپ را در قبال ایران مورد انتقاد قرار می‌داد و می‌دهد، اما در عین حال حجم پرونده تحریم‌هایی که ترامپ علیه ایران ایجاد کرد، با دقت توسط بایدن حفظ می‌شود.

وی سپس این سؤال را مطرح کرد که «اگر آمریکا درباره پیگیری مذاکرات جدی  بود، چرا به انباشت اقدامات (ضدایرانی) ادامه داد؟» و افزود «این یک نشانه منفی، سیگنالی به ایران است».

وزیر امور خارجه با بیان اینکه دولت جدید ایران در حال ارزیابی گفت‌وگوهای دولت قبلی ایران است، تصریح کرد: واقعیت امر این است که سال‌هاست هیچ مزیتی از برجام به دست نیاورده‌ایم. بنابر مستندات متعدد، روسای جمهور آمریکا و از جمله اوباما، ترامپ و بایدن در هر مسئله‌ای با یکدیگر تفاوت داشته باشند در دشمنی با ملت ایران هیچ تفاوتی با یکدیگر نداشته و حفظ تحریم‌ها علیه مردم ایران، نقطه‌اشتراک اوباما، ترامپ و بایدن است. جمهوری اسلامی ایران هیچگاه از مذاکره امتناع نکرده است. در جدیدترین نمونه در ماههای گذشته شش دوره مذاکرات ایران و ۱+۴ در وین برگزار شده است.

علت بی‌نتیجه بودن مذاکرات

علاوه‌بر زیاده خواهی واشنگتن و تروئیکای اروپا، یکی دیگر از گره‌های پرونده برجام، امتناع آمریکا از لغو تحریم‌ها است. با آنکه دولت جو بایدن مدعی است قصد دارد از طریق مذاکرات جاری در شهر وین، پایتخت اتریش زمینه‌های لازم برای بازگشت کشورش به توافق هسته‌ای برجام را فراهم کند، اما تاکنون شش دور مذاکره به دلیل اصرار واشنگتن بر حفظ برخی تحریم‌ها و همچنین زیاده‌خواهی و مداخله در مسائل موشکی و منطقه‌ای ایران باعث شده این گفت‌وگوها به توافق منتهی نشود. علاوه‌بر این، دولت بایدن اعلام کرده نمی‌تواند هیچگونه ضمانتی درباره عدم خروج دوباره دولت‌های بعدی آمریکا از توافق بدهد.

تقلای واشنگتن برای ارعاب و انذار

 وزیر امور خارجه آمریکا بدون‌اشاره به وعده‌های معطل‌مانده واشنگتن برای بازگشت به تعهداتش در برجام بار دیگر درباره ضرورت بازگشت ایران به مذاکرات وین به تاکتیک ارعاب و انذار متوسل شده است.

با آنکه واشنگتن طرفی بوده که با نقض تعهدات بین‌المللی‌اش از برجام خارج شده، آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه آمریکا بار دیگر تلاش کرده با ارعاب و انذار، درباره ضرورت بازگشت ایران به مذاکرات وین فضاسازی کند.

بلینکن بامداد جمعه (به وقت تهران) در یک کنفرانس خبری مدعی شد که ایران هیچ تاریخی برای بازگشت به مذاکرات وین اعلام نکرده است. او همچنین بار دیگر تهدید کرد که امکان بازگشت به پایبندی دوجانبه به برجام، نامحدود نیست. او همچنین مدعی شد با توجه به پیشرفت‌های هسته‌ای ایران ممکن است زمانی برسد که بازگشت دوجانبه به برجام برای آمریکا در بردارنده منافع ناشی از اجرای توافق اولیه را نداشته باشد. 

بلینکن حدود  دو هفته پیش هم همین موضع را تکرار کرده و گفته بود که پیشرفت‌های هسته‌ای ایران ممکن است کار را به نقطه‌ای برساند که بازگشت به توافق اولیه، همان منافع توافق قبلی را نصیب آمریکا نمی‌کند.

همچنین یک مقام وزارت خارجه آمریکا مدعی شده دولت «جو بایدن» در حال تدوین برنامه‌های اقتضائی برای حالتی است که ایران به پیشرفت‌های هسته‌ای ادامه دهد و از «بازگشت به برجام» خودداری کند.

این در حالی است که مقام‌های دولت «جو بایدن»، رئیس‌جمهور آمریکا پیش از این بارها تصریح کرده‌اند که قصد دارند از ورود به برجام به عنوان «سکویی» برای «طولانی‌تر کردن» و «قوی‌تر کردن» برجام استفاده کنند.

به گزارش فارس، مجلس نمایندگان آمریکا چندین طرح‌ ضدایرانی را برای اضافه شدن به عنوان متمم به متن لایحه بودجه دفاعی آمریکا پیشنهاد کردند که این طرح‌ها بامداد جمعه (به وقت تهران) در این مجلس به تصویب درآمدند.

پایگاه خبری «واشنگتن‌فری‌بیکن» که از رسانه‌های نزدیک به نومحافظه‌کاران آمریکایی است نوشته نمایندگان جمهوری‌خواه در این مجلس، قصد دارند از «قانون اختیارات دفاع ملی» (لایحه بودجه دفاعی) برای مقابله با ایران استفاده کنند.

سیاست قطعی ایران

رهبر معظم انقلاب- ۱۹ بهمن ۹۹- فرمودند:«ما حق داریم برای ادامه‌ برجام شرط بگذاریم و این شرط را هم گذاشتیم و گفتیم و هیچ ‌کس هم از آن عدول نخواهد کرد؛ و آن این است که اگر می‌خواهند ایران به تعهدات برجامی -که چند تعهد آن را لغو کرده- برگردد، باید آمریکا تحریم‌ها را کلاً لغو بکند؛ آن هم نه به زبان و روی کاغذ که بگوید لغو کردیم؛ نه، بایستی در عمل تحریم‌ها را لغو کنند و ما راستی‌آزمایی کنیم و احساس کنیم که درست تحریم‌ها لغو شده، آن وقت ما هم به این تعهدات برجامی برمی‌گردیم؛ این سیاست قطعی جمهوری اسلامی است و مورد اتفاق مسئولان کشور هم هست و از این سیاست بر نخواهیم گشت».