تهران: شاعران نخستین گروهی بودند که با رهبری بیعت کردند/ هیچ یک از شعرهایی که خوانده می‌شود مدح نیست

به گزارش حلقه وصل، علیرضا قزوه، مدیر مرکز آفرینش‌های ادبی و هنری حوزه هنری انقلاب اسلامی، درباره دیدار شاعران با رهبر انقلاب در ماه مبارک رمضان گفت: جلسه دیدار شعرا یکی از خاص‌ترین و جذاب‌ترین جلسات رهبر انقلاب است؛ به طوری که هرساله اتفاقات بسیار شیرین و مبارکی رخ می‌دهد. به برکت این جلسات شعر انقلاب پیشتاز همه هنرها قرار دارد و شعر فارسی متحول شده است.

وی درباره علاقه رهبر انقلاب به شعر و ادبیات گفت: شخصیت حضرت آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب پیش از آنکه شخصیتی سیاسی باشند یک شخصیت ادبی هستند، همان طور که حضرت امام‌(ره) نیز چنین ویژگی را داشتند. رهبر انقلاب در مشهد در دوران جوانی و طلبگی در محافل ادبی حضور داشتند و خاطرات بسیار خوبی تعریف می‌کنند. نمونه این خاطرات همان است که استاد قهرمان تعریف می‌کردند که رهبر انقلاب در جوانی در جلسات شاعران خراسان حضور داشتند بزرگان را نیز نقد جدی می‌کردند. بزرگانی چون آقای قهرمان، جناب آقای صاحبکار، استاد کمال، استاد شفیعی کدکنی، اخوان ثالث. جالب است که در آن زمان هم  نظرات آیت الله خامنه ای در این جلسات مورد توجه بود.

این شاعر آیینی ادامه داد: محمد قهرمان خاطره ای نقل می کند که روزی در یکی از همین جلسات و محافل شعری شهر مشهد، در یک موردی ایشان از شعر شاعر بزرگی که در جلسه حضور داشت ایرادی گرفته بودند. دو تن از بزرگان نظر حضرت آقا را رد کردند و اما بعد از سال ها آقای قهرمان گفت که دریافتم نظر آیت الله خامنه ای درست بوده و آن دو شاعر مطرح اشتباه کرده بودند؛ این مسئله را در قالب مقاله ای در مطبوعات چاپ کرد.

قزوه در ادامه اضافه کرد: این سابقه در محافل ادبی وجود دارد و حضرت آیت الله خامنه ای سال‌ها در جلسات این چنینی رفت و آمد می کردند. ایشان از جوانی شعر می سرودند و امروز نیز این مسئله ادامه دارد. چند روز پیش یک غزلی از رهبر انقلاب شنیدم که از کارهای آخرشان بود که البته یکی از قوی‌ترین غزل های ایشان  نیز بود که نشان می‌دهد هنوز شعر می سرایند و مطالعه را همچنان در برنامه زندگی خود دارند.

وی درباره قدمت و ریشه جلسه دیدار شعرا نیز گفت: در دوره ریاست جمهوری ایشان در دهه 60 جلساتی با شعرا برگزار می‌شد و به نحوی ریشه جلسه دیدار رهبر انقلاب با شاعران به همان دوران بر می‌گردد. اما اگر به قبل‌تر بازگردیم می بینیم که در زمان وقوع انقلاب اسلامی در سال 57 حضرت آیت الله خامنه ای مسئولیت ارتباط با شعرا و ادیبان را بر عهده می گیرند و با آن‌ها جلساتی را برگزار می‌کنند. نخستین کسی که پیش شاعران بزرگ می رود و از آن‌ها می خواهد که با انقلاب همراهی کنند و برای انقلاب شعر بگویند آیت الله خامنه ای هستند. شعرایی همچون امیری فیروزکوهی، شهریار و ... توسط رهبر انقلاب وارد وادی انقلاب می شوند و جالب‌تر آنکه همه این‌ها دعوت آیت‌الله خامنه‌ای را اجابت می کنند. اینکه در آن زمان شعرای بزرگ صحبت و دعوت این روحانی علاقه مند به ادبیات را قبول می کنند به دلیل نفس و نفوذ کلام ایشان است. آن زمان یک روحانی جوان بودند اما شاعران بسیار ایشان را دوست داشتند و این علاقه به واسطه ارتباط و دیدارهایی است که پیش از انقلاب وجود داشته است.

مدیر مرکز آفرینش های ادبی و هنری خاطرنشان کرد:  یکی دیگر از مسائلی که شاید کمتر به آن پرداخته شده محافل شعری است که رهبر انقلاب در سفر به مشهد برگزار می کنند. ایشان در سفر‌های خود به مشهد از شاعران و اهالی ادبیات خراسان دعوت می کنند تا در یک جلسه حضور داشته باشند. در این جلسات بعضا اتفاقات بسیار جالب و جذابی رخ می‌دهد که برخی از این خاطرات توسط همان شاعران نقل شده است. یکی از ویژگی‌هایی که حضرت آقا در این جلسات دارند این است که در مجلس سر می‌چرخانند و اگر بزرگی را غایب ببینند حال او را می پرسند و پیگر خبر سلامتی او می‌شوند. ایشان در دوران ریاست جمهوری جلسه دیدار با شعرا را برگزار می کردند اما به شکل محدود بود.

شاعران نخستین گروهی بودند که با رهبری بیعت کردند

قزوه ادامه داد: در دوران رهبری حضرت آیت الله خامنه ای نخستین گروهی که با ایشان بیعت کردند شاعران بودند. در مراسم سوگ حضرت امام(ره) در مشهد بودیم یک برنامه کنگره طلاب بود و بسیاری از شاعران مطرح آن زمان در این کنگره حضور داشتند. استاد معلم، استاد شاهرخی و چند شاعر غیر ایرانی حضور داشتند. زمانی که خبر رهبری ایشان اعلام شد بسیاری شعر سرودند و شاعران نخستین گروهی بودند که با رهبر جدید انقلاب بیعت کردند و احترام کردند. ایشان ارتباط خوبی با شاعران به ویژه شاعران متعهد داشتند و در دوره ریاست جمهوری و رهبری ایشان این ارتباط تقویت شد. در جلساتی که در ابتدا برگزار می‌شد من کم سن و سال‌ترین شاعر حاضر در جلسه شعرخوانی بودم، استاد اوستا، استاد شاهرخی و استاد مشفق و استاد سبزواری از جهت سنی از من بالاتر بودند و حالا که نگاه می کنیم بعد از رهبری ایشان 27 جلسه برگزار شده است جلسات به شکل مستمر بوده است و تاکنون قطع نشده است. حتی در یکی از سال‌ها ایشان با تب بالا حضور یافتند تا اینکه در جلسات وقفه‌ای صورت نگیرد.

وی گفت: در ابتدا، این جلسات در یک اتاق 25 متری برگزار می‌شد با تعدادی حدود 30 نفر، روی زمین می نشستیم، به صورت گردشی شعر می‌خواندیم. با گذشت زمان تعداد شاعران بیشتر شد، صندلی گذاشتند. تعداد در حدود 60 نفر بود اما حدود 10- 11 سال است که جلسات به سالن بالای حسینه امام خمینی (ره) منتقل شده است و ظرفیتی نزدیک به 200 نفر را در بر می‌گیرد. سال‌هایی فقط پیش‌کسوت‌ها شعر می خواندند و ایشان صحبت می‌کردند با زیاد شدن تعداد شعرا تعداد شعرهای قرائت شده از 10 -11 عدد به حدود 30 شعر رسیده است و اکثر این شعرا از جوانان هستند. کم کم پای شاعران خارجی فارسی زبان به این جلسه باز شد. اینکه یک شاعر غیر ایرانی شعر خوانی کند تاثیر بسیار زیادی در کشور آن شاعر داشت و برکات بسیار زیادی داشته است. این جلسه تاثیرات بسیار زیادی بر روی جامعه داشت، نخست آنکه یک کششی به سمت ادبیات در میان مردم به وجود آمده است. مردم با شعر آشتی کرده اند و با علاقه و اشتیاق شعر می خوانند و شاعران به ویژه شاعران جوان بسیار مشتاق و تشویق می شوند. تقریبا از سال 69 که من در حوزه هنری حضور داشتم در برنامه‌ریزی این جلسات حضور داشته‌ام و تا امروز تنها در یک سال حضور نداشتم و در این سال به دلیل سفر به تاجیکستان ماموریتی داشتم نتوانستم در جلسه دیدار شعرا با رهبر انقلاب حضور داشته باشم اما همه جلسات دیگر را حضور داشته ام و خاطرات بسیار خوبی دارم. بزرگان ادبیات شعرای خارجی، شعرای داخلی، نخستین شعر طنزی که آنجا خوانده شد و من هم در خواندن آن سهیم بودم.

این شاعر با بیان اینکه شعر طنز در این جلسات زندگی دوباره پیدا کرد، گفت: در یکی از جلسات دیدار با رهبری، ابوالفضل زرویی‌نصرآباد می‌خواست شعر طنز بخواند، کمی هراس داشت شاید خوب نباشد اما رهبر انقلاب بسیار استقبال کردند و امروز شعر طنز یکی از محورهای جلسه است و همین مسئله سبب شد که شعر طنز رونقی دوباره بگیرد و مردم اشتیاق بسیار زیادی به شعر طنز داشته باشند.

هیچ یک از شعرهایی که خوانده می‌شود مدح نیست

وی تاکید کرد: باید توجه داشت که این شعرها هیچ‌کدام شعرهایی نیست که مدح باشد. شعر نقدهای اجتماعی، شعرهای آیینی است. شعرهای فضاهای مختلف است. یک سال شاعری از رهبر انقلاب پرسید شعر آیینی بخوانم یا عاشقانه که رهبر انقلاب پاسخ دادند شعر عاشقانه بخوان؛ رهبر انقلاب محدود نمی‌کنند که شاعر چه شعری بخواند اما قریب به اتفاق شعرها شعرهای متعهد و آیینی با مضامین اجتماعی و نقد جامعه است.

قزوه تاکید کرد:  شاعران جوان و شهرستانی پشت و پناه بالایی ندارند اما با انگیزه و اشتیاق حضور می‌یابند و رهبر انقلاب آن‌ها را تشویق می کنند. هستند کسانی که در شهرستان خودشان، برای رئیس اداره ارشاد غریبه باشند اما رهبر انقلاب آن‌ها را می شناسند. مثلا در جلسه سال گذشته مهدی جهاندار شعری را گفته بود و بسیاری آن را نشنیده بودند. رهبر انقلاب فرمودند شعری که سرودید بسیار زیبا بود. بعضی وقت‌ها کتاب تقدیم می‌کنند اما ایشان این کتاب را قبلا خوانده اند. خود من در یک سال می‌خواستم کتابی را تقدیم کنم اما فراموش کردم با خودم به جلسه بیاورم. در میان جلسه رهبر انقلاب اشاره کردند که من این کتاب را از ابتدا تا آخر خوانده‌ام و کتاب بسیار خوبی است.

وی ادامه داد: ایشان همه چهره ای جوان را می شناسد و این برای خود شاعر هم گاهی جای تعجب دارد که یک چهره گمنام را چگونه ایشان می‌شناسند. رهبر انقلاب کتاب‌های چاپ شده را بسیار دقیق مطالعه می‌کنند و گاهی تقریظ هم می‌کنند. امروز نویسندگان درخواست بسیار دارند تا جلسه ای با رهبر انقلاب ترتیب داده شود، اشتیاق و درخواست بسیار زیاد است و این نشان می دهد که یک جاذبه دو طرفه میان نویسندگان و رهبر انقلاب وجود دارد. چند سالی است که پیشنهاد داده‌ام اگر بشود در بخش پایین حسینیه این جلسه برگزار شود، مانند دیدار با قاریان قرآن و دیدارهای دیگر که بسیار مطلوب‌تر می‌شود. تعداد شاعران بسیار زیاد است. سال گذشته بیش از 6 هزار اثر برای ما ارسال شد که این حجم نشان می‌دهد تا چه حد مشتاق برای حضور در این دیدار وجود دارد.

وی در پایان گفت: در جلسات هشت نفره ساعت های طولانی شعرها خوانده و بررسی شده است؛ هرسال برنامه ما این است که چهره‌های جدید به این جلسه بیایند.

دیدار شاعران و اهالی فرهنگ و اساتید شعر و ادب فارسی با رهبر معظم انقلاب اسلامی، حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای، چهارشنبه 9 خردادماه و در شب ولادت کریم اهل بیت حضرت امام حسن مجتبی علیه‌السلام برگزار می‌شود.