تهران: آرمین: جلال نویسنده خوبی بود که به زن توجه نمی‌کرد

به گزارش حلقه وصل، نشست بررسی هم‌اندیشی ادبیات زنانه عصر امروز با حضور راضیه تجار، احسان عباسلو و منیژه آرمین در فرهنگسرای انقلاب برگزار شد.

آرمین در این نشست ضمن اشاره به اینکه چرا تعریفی از ادبیات زنانه نداریم، گفت: این مسئله احتیاج به تحقیق ملی دارد و باید مدنظر داشته باشیم تحقیقی که در آمریکا می‌شود با آنچه در ایران صورت می‌گیرد متفاوت است. من شخصاً ادبیات زنانه و مردانه را قبول ندارم و فکر می‌کنم نویسنده موجودی دو جنسی است. به معنای خوب این کلمه چرا که معنای خاصی دارد به نظر من نویسنده خوب مثل یک مرد زندگی می‌کند و مثل یک زن فکر می‌کند و بالعکس؛ ادبیات امروز وجوه مختلفی دارد که باید به آن توجه کرد.

وی در ادامه سخنان خود ضمن بیان اینکه شاید ادبیات زنانه را بتوانیم در شعر بیابیم ولی داستان ابعاد مختلف اجتماعی، سیاسی و فرهنگی دارد، گفت: این ابعاد نمی‌تواند مردانه یا زنانه باشد. من معتقدم نویسندگان مرد خوب مقداری خصلت‌های زنانه دارند. به صورت کلی آقایان کلان‌نگر و بانوان جزیی‌نگر هستند و اگر یک زن یا یک مرد بتواند این دو را به نوعی در داستان پیاده کند داستان خوبی از کار در می‌آید مهم این است نویسنده بتواند از سطح به عمق برسد ولی در حالت کلی معتقدم این نگاه یعنی ادبیات زنانه وجود ندارد ما باید به فکر ادبیات خوب باشیم و با این تقسیم‌بندی به شدت مخالفم.

آرمین همچنین در ادامه سخنان خود با تأکید براینکه جلال آل‌احمد نویسنده خوبی بود ولی به زن توجه نمی‌کرد توضیح داد: او همواره زنان را سنتی می‌دید؛ من فکر می‌کنم به موضوع زن اتفاقاً از سوی نویسنده‌ها بسیار جفا شده است هرچند پیش از انقلاب چندان نویسنده زن جز سیمین دانشور با کتاب «سووشون» نداشتیم  ولی این کتاب هم بیشتر درباره یک مرد است.

این نویسنده همچنین ضمن بیان این مطلب که داستان‌نویسی عرق‌ریزی روح است اینگونه نیست که بنشینیم و فکر کنیم بلکه باید به وادی‌های ناشناخته‌ای که در مورد سوژه داریم تحقیق کنیم، گفت: یک نویسنده خزانه و اطلاعات لغاتش باید گسترده باشد معتقدم هیچ موضوعی نیست که نتوانیم در داستان آن را مطرح کنیم اما اینکه یک نویسنده با چه هنری می‌تواند آن را از فیلتر عبور دهد و با فرهنگ و جامعه خود منطبق کند مهم است. فراموش نکنید واقع‌گرایی به معنای پرده‌دری نیست.

وی گفت: قبل از انقلاب اغلب داستان‌ها در مورد دختران فریب خورده بود البته پرفروش هم بودند الان هم اگر کسی بنویسد آثاری اینگونه پرفروش خواهند شد ولی مسئله‌ای که وجود دارد اینکه همین موضوع به معنای عدم ورود ما نیست. ما نباید تنها به ارائه ادبیات پاستورریزه بپردازیم اینکه یک شخصیتی ناهنجاری دارد با چه زبانی مطرح خواهد شد هنر نویسنده است. این مسئله هم زن و مرد ندارد چرا که نویسنده معلم اخلاق نیست اما وظیفه‌اش هم ترویج بی‌اخلاقی نیست.

آرمین با تأکید براین مسئله که هیچ جامعه‌ای بدون خط قرمز وجود ندارد، ابراز داشت: فکر نکنید تنها در جامعه ما خط قرمز وجود دارد نه اینطور نیست. اما بهترین نوع آن برای ما است چون محوریتش اخلاق است.

این منتقد ادبی در بخش دیگری از سخنان خود ضمن بیان این مطلب که هیچ وقت نمی‌توانیم بگوییم آزادی یعنی بدون ترمز بودن، افزود: فقط زیبایی و لطافت فیلتر هنر است و اینها را می‌تواند در خود داشته باشد و بدآموزی را نیز ترویج نکند ولی فراموش نکنید عبور از خط قرمزها هنر است اینطور نیست.

وی در پایان سخنان خود با در پاسخ به اینکه ضعف‌های آثار بانوان چیست، گفت: ما در برابر هرچه می‌گوییم متعهدیم متأسفانه نمی‌توانم به این بحث ورود کنم این موضوع یک تحقیق میدانی می‌خواهد و باید زنان نویسنده را در دوره‌ها و شرایط مختلف مورد بررسی قرار داد و پس از آن نکات را مطرح کرد.