تهران: ‏«مسافر جمعه»؛‏ عاشقانه‌ای در بستر سیاست و تاریخ

به گزارش حلقه وصل، کتاب «مسافر جمعه» نوشته سمیه عالمی در سومین دورهمی کتاب کانون ادبی «بانوی فرهنگ» فرهنگسرای انقلاب اسلامی با حضور منیژه آرمین، (منتقد ادبی، نویسنده و داور جایزه جلال) ، سارا عرفانی(نویسنده و کارشناس ادبی) و نویسنده اثر عصر سه شنبه 21 آذر نقد وبررسی شد.

منیژه آرمین، نویسنده کتاب «ای کاش گل سرخ نبود» درباره کتاب «مسافر جمعه» گفت: داستان هر کتابی مانند جاده ای است که باید طی شود و ممکن است پر از سنگلاخ باشد که این کتاب از این نظر بسیار روان و راحت خوانده می شود. این کتاب شروع عاشقانه ای دارد که به خوبی به انقلاب پیوند می خورد. آغاز و پایان قابل قبولی دارد و طرح داستان به خوبی برای مخاطب جا افتاده است.

دبیر نهمین دوره جایزه جلال درباره شخصیت پردازی کتاب گفت: با توجه به روستایی بودن شخصیت اول کتاب، در ساده بودن و بی اطلاع بودن او از اتفاقات زمان خود زیاده روی شده است و به نظر طبیعی نمی آید. درست است که روستانشین ها از امکانات اطلاع رسانی کمتری برخوردار بودند ولی رادیو موجود بوده است و شخصیت باسواد بوده که می توانست درک بیشتری از حوادث اطرافش داشته باشد.

این نویسنده در تشریح ویژگی های این اثر گفت: در هر کاری به دو اصل تعادل و حرکت اعتقاد دارم. وقتی در کار این دو اصل رعایت شود می تواند خوب و موردپسند باشد و جزو آثار ماندگار قرار گیرد. در این رمان به هر دو اصل به خوبی پرداخته شده است. رمان دارای حرکت است و به همین دلیل برای خواننده بسیار روان است و همچنین متعادل نگاشته شده است.

در ادامه آمنه اسماعیلی، نویسنده و ویراستار آثار ادبی از مخاطبان بانوی فرهنگ درباره نکات کتاب گفت: رمان ریتم خوبی دارد و فضاسازی یک دستی انجام گرفته است ولی گفتگوها مشخص نمی کند که در سال های 41 و 42 اتفاق افتاده باشد. چون موضوع داستان عاشقانه است اگر شخصیت اصلی جسورتر بود جذاب تر می شد. اما در کل ریتم داستان روان و کم سنگلاخ است.

سارا عرفانی، نویسنده و کارشناس ادبی درباره این کتاب «مسافر جمعه» گفت: شروع داستان خیلی جذاب است و با موضوع قتل وارد داستان می شویم که این باعث می شود مخاطب درگیر شده و نتواند کتاب را زمین بگذارد ولی در ادامه سرعت حوادث گرفته شده و ریتم داستان کند می شود.

در ادامه سومین دورهمی کتاب، سمیه عالمی، نویسنده کتاب به سوالات مطرح شده درباره رمان پرداخت و در پاسخ به نخستین سوال درباره مضمون و اسم کتاب گفت: شخصیت اصلی داستان یک مسافر است. هم سفر بیرونی دارد یعنی از روستا به شهر می آید و هم سفر درونی دارد که در تمام داستان با خود کلنجار می رود تا نهایت به تکامل برسد و این که مصداق روز جمعه در اسم کتاب، حادثه فیضیه در سال 1342 است که در روز جمعه اتفاق افتاده است. وی در ادامه افزود: رسول، شخصیت اول کتاب از ابتدا درک درستی از مسایل پیرامون خود ندارد و از اصلاحات ارضی شاه خوشحال هم می شود چون به نظرش صاحب زمین می شود و در ادامه به درک جدیدی می رسد تا در انتهای کتاب خودش به دنبال امام خمینی(ره) می گردد و از دیوار ناآگاهی عبور کرده تا به او برسد.

نویسنده مسافر جمعه، درباره بی اطلاع بودن روستاییان در دهه 40 از آغاز انقلاب گفت: در آن زمان غیر از معدود گروه هایی مانند موتلفه و شهید نواب صفوی ها مراجع زیادی از امام خمینی و نهضت او حمایت نمی کردند؛ در خود قم هم ایشان خیلی شناخته شده نبودند تا شهرهای دیگر و همچنین روستاها پس طبیعی بوده که روستاهای دور از پایتخت خیلی در جریان اتفاقات انقلابی نباشند.

یکی دیگر از میهمانان «دورهمی کتاب» درباره این اثر گفت: شخصیت های زیادی در داستان حضور داشتند که به علت کوتاه ماندن کتاب خیلی به آن ها پرداخته نشده است. خیلی جاها خلاصه گویی شده و با ابعاد شخصیت آشنا نمی شویم. کاش کتاب طولانی تر می شد.

دیگر مخاطب این نشست، درباره عشق رسول و دغدغه شخصیت اول داستان گفت: ای کاش نقش بیشتری از رضیه در کتاب دیده می شد و ما صدایی از او می شنیدیم. نویسنده، در پاسخ به وی گفت: در دهه 40 دختران خیلی نمی توانستند درباره اینگونه مسایل صحبت کنند و قابل مقایسه با حال حاضر نیست. ولی می توانست با شخصیت های نزدیک به خود درباره ازدواج صحبت کند.

در پایان از منیژه آرمین، سمیه عالمی و سارا عرفانی تقدیر شد و میهمانان و شرکت کنندگان این نشست با هم عکس یادگاری گرفتند.

کتاب مسافر جمعه نخستین اثر سمیه عالمی و در حوزه ادبیات انقلاب اسلامی است؛ داستانی عاشقانه –سیاسی_تاریخی در بستر سال های 41-42 و همزمان با وقایعی همچون انقلاب سفید تا حادثه فیضیه قم در فروردین سال 42 شکل می گیرد. بانوان علاقمند ارتباط با کانون «بانوی فرهنگ» می توانید از طریق کانال تلگرامی این کانون به نشانی @banooyefarhang  مراجعه کنند.