به گزارش حلقه وصل، روزنامه فرهیختگان با سیدیاسر جبرائیلی، کارشناس و پژوهشگر اقتصاد سیاسی در خصوص معاهده پاریس و تفاهمنامه ایران و آلمان در واردات کولر گازی به گفت‌وگو نشسته است که مهمترین بخش‌های آن در ادامه آمده است.
- شهریور ۹۵ لایحه موافقتنامه پاریس تقدیم مجلس شد اما اصلی‌ترین بخش آن یعنی برنامه مشارکت ملی که درواقع تعهدات ایران در این موافقتنامه بود، به مجلس ارسال نشد. همان زمان مرکز پژوهش‌های مجلس هشدار داد که بررسی این لایحه نیازمند بررسی برنامه ملی یعنی پیوست توافق پاریس نیز هست، اما مجلس دهم بدون توجه به این تذکر، لایحه را تصویب کرد.
- پس از آن شورای نگهبان با تایید نظر مرکز پژوهش‌ها در بررسی مصوبه مجلس متوجه وجود یک برنامه ملی در موافقتنامه شد و ضمن عودت لایحه به مجلس، خواستار انضمام برنامه ملی به لایحه شد. کمیسیون کشاورزی، آب و معادن طبیعی از خانم ابتکار برای توضیح درباره این برنامه ملی دعوت کرد، اما ایشان وجود هرگونه برنامه ملی را منکر شد.
- کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس دهم نیز با استناد به اظهارات خانم ابتکار لایحه را مجددا عینا به تصویب رساند؛ اما مرکز پژوهش‌های مجلس بازهم هشدار داد که این برنامه ملی وجود دارد و باید به مجلس بیاید.
- در اصل، برنامه ملی‌ای که خانم ابتکار وجودش را منکر شده بود، ۲۶آبان‌ماه سال۹۴ با دستور اسحاق جهانگیری برای اجرا به دستگاه‌ها ابلاغ شد و تا به الان درحال اجراست. همچنین چنانکه عرض شد نسخه انگلیسی این برنامه عینا به‌عنوان تعهدات ایران در موافقتنانه پاریس در دبیرخانه کنوانسیون تغییرات اقلیمی سازمان‌ملل ثبت شده است. بنابر توضیحاتی که ارائه دادم دولت به‌طور آشکار در اجرای موافقتنامه پاریس، مواد ۷۷ و ۱۲۵ قانون اساسی را نقض کرده است.
- اجرای غیرقانونی تعهدات مدنظر ایران در توافق پاریس درحال وارد کردن خسارات هنگفتی به صنایع کشور است. اجرای مصوبه دولت هرچه سریع‌تر باید متوقف شود و متخلفان نیز باید مورد بازخواست نهادهای نظارتی قرار گیرند.
- طبق مشارکت مدنظر ایران برای توافق پاریس، بناست از سال۲۰۲۰ تا ۲۰۳۰ ایران انتشار گازهای گلخانه‌ای را ۱۲درصد نسبت به سال پایه ۲۰۱۰ کاهش دهد.
- هم وزارت نیرو و هم سازمان محیط‌زیست اعتراف کرده‌اند این توافق در ایران درحال اجراست. دستگاه‌های نظارتی باید به این موضوع ورود کنند که متاسفانه تاکنون هیچ مرجعی واکنشی نشان نداده است.
- ترجمه فارسی تعهدات ایران در توافق پاریس درحالی در هیات دولت به تصویب رسید و از آبان ۹۴ درحال اجراست که الحاق به این توافق هنوز به تصویب مجلس و تایید شورای نگهبان نرسیده است.
- اجرای این موافقتنامه به‌معنای صنعت‌زدایی از ایران است. کشورهای غربی بعد از اینکه خودشان صنعتی شدند، منافع‌شان ایجاب می‌کند که جلوی صنعتی‌شدن دیگران را بگیرند. به‌قول فریدریش لیست، نفع‌شان در این است این نردبانی را که از آن بالا رفته‌اند واژگون سازند تا دیگران نتوانند از آن استفاده کنند.
-اگر بخواهیم به عمق فاجعه توافق پاریس برای صنایع مختلف کشور پی ببریم، کافی است به دستورالعمل شماره۱۰۰۸-۱۲۳۷۳۷/۶۰ که سازمان حفاظت محیط‌زیست در تاریخ ۲۴/۵/۱۳۹۴ ابلاغ کرده است، مراجعه کنیم. طبق این دستورالعمل، همه این فرآیندهای صنعتی مشمول انتشار گازهای گلخانه‌ای هستند: الف-صنایع معدنی: تولید سیمان، تولید آهک، تولید شیشه؛ ب-صنایع شیمیایی: تولید آمونیاک، تولید اسیدنیتریک، تولید اسیدآدیپیک، تولید کاپرولاکتام، گلیوکسال و اسیدگلیوکسیلیک، تولید کاربید، تولید دی‌اکسیدتیتانیوم، تولید سودا، تولید متانول، تولید اتیلن، تولید دی‌کلریداتیلن و مونومرکلریدوینیل، تولید اکسید اتیلن، تولید اکریلونیتریل، تولید کربن سیاه؛ ج-صنایع فلزی: تولید آهن و فولاد، تولید آلیاژها، تولید آلومینیوم، تولید منیزیوم، تولید سرب، تولید روی.
- در راهنمای ۷۹صفحه‌ای «محاسبه و گزارش‌دهی میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای» که مردادماه ۱۳۹۷ توسط وزارت نفت منتشر شده و در کمال تعجب «توافق پاریس» -توافقی که هنوز به آن ملحق نشده‌ایم- به‌عنوان مستندات مرجع آن ذکر شده است، همه شرکت‌های تابعه نفت، گاز، پالایش و پتروشیمی مکلف به اندازه‌گیری و گزارش‌دهی انتشار گازهای گلخانه‌ای شده‌اند.
- من بعید می‌دانم دستگاه‌های دولتی در اجرای سیاست‌ها و برنامه‌های خودمان اینقدر دقیق و تمیز کار کرده باشند.
- در سند ۷۹صفحه‌ای که با همکاری سازمان محیط‌زیست ایران و وزارت محیط‌زیست آلمان در راستای توافق پاریس تدوین‌شده، سناریوهای تعویض کولرهای گازی آمده است. چرا این نقشه را تاکنون از مردم پنهان کرده و صادقانه نمی‌گویند علت هزینه ۶۵۰میلیون دلاری تعویض کولرها در این شرایط بغرنج ارزی، اجرای توافق پاریس است؟
- از طرفی یکی از پرسش‌های مطرح این است که وزارت محیط‌زیست آلمان با کدام مجوز برای تدوین این سند طرف مشورت سازمان محیط‌زیست ایران قرار گرفته و در چه سطح و حجمی به آن اطلاعات داده شده است؟
- برجام صرفا دنبال محدودسازی صنعت هسته‌ای ما بود درحالی که توافق به‌دنبال محدود کردن همه صنایع ماست. با واردات ۶۵۰میلیون دلاری کولر گازی، هیچ تحول صنعتی در ایران ایجاد نخواهد شد، اما حتما با سرمایه‌گذاری این رقم در حوزه فناوری می‌توان قله‌های بزرگی فتح کرد.
- اگر ۶۵۰میلیون دلاری که پیرو تکلیف توافق پاریس و به‌نام صرفه‌جویی در مصرف برق، صرف تعویض کولرهای گازی شد برای تجهیز اماکن مسکونی، اداری و تجاری جنوب کشور به چیلرهای جذبی هزینه می‌شد، هم مصرف برق کشور کاهش می‌یافت، هم ارز بی‌زبان کشور برای واردات اسپلیت‌های جدید هدر نمی‌رفت و هم تولید صنعت چیلر رونق می‌یافت.
- از نظر من تفاهمنامه چراغ‌خاموش ایران و آلمان در واردات کولر گازی سرآغاز اجرایی‌شدن تعهدات ۵۲میلیارد دلاری (معادل ۱۲سال یارانه مردم ایران) است که برای رسیدن به استانداردهای توافقنامه پاریس باید متحمل شویم. این عدد ۵۲میلیارد دلار برآورد خود دولت است.
- اگر آن ۵۲میلیارد دلار هزینه دستیابی به این فناوری‌ها و توسعه آنها در کشور بشود بازهم عالی است؛ اما می‌بینیم که صرف واردات و تعویض کولر گازی می‌شود و با وجود سند آشکاری که سناریوهای تعویض کولر در راستای توافق پاریس در آن آمده، به خلاف ادعا می‌شود که هدف، صرفه‌جویی در مصرف برق است.
- دوسال قبل خبری منتشر شد که اتحادیه اروپا ۱۸ میلیون یورو به ایران کمک می‌کند، آن زمان بیشتر رسانه‌های طیف لیبرال به‌جای اطلاع‌رسانی درباره جزئیات این کمک مالی، اصل آن را برجسته و آن را نشان‌دهنده عزم عملی اتحادیه اروپا برای حفظ برجام و برای «جبران تاثیرات تحریم‌های مجدد آمریکا» خواندند، اما اصل قضیه چیز دیگری است.
- در معاهده پاریس ایران متعهد شده بود انتشار گازهای گلخانه‌ای را به‌صورت غیرمشروط ۴درصد و مشروط به جذب کمک‌های بین‌المللی ۱۲درصد کاهش دهد. این بسته کمک ۱۸میلیون یورویی دقیقا برای این بود که شرط جذب کمک‌های بین‌المللی را محقق جلوه داده و ایران را وادار کند به تعهد کاهش ۱۲درصدی عمل کند. سایت یورونیوز، ارگان رسمی اتحادیه اروپا درباره این بسته نوشت که از بسته ۸میلیون یورو مربوط به «حمایت فنی از چالش‌های محیط‌زیستی» است!