تهران: 6 سال پس از مطالبه رهبر انقلاب؛ نتیجه «هیچ»

سرویس مبشر صبح: رهبر معظم انقلاب، چنین روزی در مردادماه 1390  در دیدار با حافظان، قاریان و اساتید قرآنی، مطالبه‌ای را در خصوص تربیت 10 میلیون حافظ قرآن مطرح کردند. معظم‌له  در بیاناتشان چنین فرمودند:  یکی از چیزهایی که می‌تواند تدبّر در قرآن را به ما ارزانی بدارد، حفظ قرآن است. ما حافظ قرآن، کم داریم. من قبلاً گفتم که در کشور ما حداقل باید یک میلیون نفر حافظ قرآن باشند، حالا یک میلیون که عدد کمی است نسبت به این جمعیتی که ما داریم؛ امّا حالا چون دوستان الحمدللَّه یک مقدماتی فراهم کرده‌اند، کارهائی را مشغول شده‌اند و دارند برنامه‌هائی را فراهم می‌کنند برای اینکه ان‌شاءاللَّه حفظ راه بیفتد، ما هم امیدمان بیشتر شده و به جای یک میلیون، می‌گوئیم ان‌شاءاللَّه ما باید 10 میلیون نفر حافظ قرآن داشته باشیم.

رهبر معظم انقلاب پیش از این دیدار، مطالبات متعددی در حوزه قرآن داشتند امّا این‌بار در رابطه با حفظ قرآن، مطالبات به صورت جدی‌تر و با طرح عدد و رقم از سوی ایشان مطرح شد. بلافاصله پس از فرمایش ایشان؛ موضوع حفظ در دستور کار نهادهای حاکمیتی و مردمی قرار گرفت و  تلاش‌هایی نیز در این راستا صورت گرفت که از جمله آنها می‌توان به تهیه سند طرح ملی حفظ قرآن توسط شورای توسعه فرهنگ قرآنی،  فعالیت‌های سازمان اوقاف و امور خیریه، سازمان تبلیغات، وزارت آموزش و پرورش، وزارت ارشاد و مؤسساتی همچون، بیت‌الاحزان حضرت زهرا(س)، جامعة‌القرآن، مهد قرآن، مکتب‌القرآن ثارالله(ع) و... اشاره کرد.

اما سوال اینجاست که پس از حدود 6 سال از مطالبه رهبری در این زمینه، آیا عملکرد نهادها و مراکز موثر قرآنی در این خصوص شایسته و مناست بوده  و تاکنون چه میزان از مطالبات ایشان در این حوزه محقق شده است؟

ستاد راهبری حفظ قرآن با مصوبه شورای توسعه فرهنگ قرآنی راه‌اندازی شد و تعدادی از دستگاه‌ها و نهادها همچون آموزش و پرورش و سازمان اوقاف و غیره اقداماتی را در این زمینه اجرایی کردند امّا برخی معتقدند چون ستاد مرجعی برای آن وجود نداشت، رشد قابل توجهی در این زمینه مشاهده نشد و  برخی موازی‌کاری‌ها و اقدامات مشابه نهادها و سازمان‌های قرآنی در این زمینه، سبب شده تاکنون آمار دقیق و مشخصی از تعداد حافظان قرآن اعلام نشود و آمارها در تعداد حافظان به صورت تقریبی مخابره شود.

محمدمهدی عزیززاده مدیرکل کمیسیون تبلیغ و ترویج وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در برنامه افق رادیو قرآن که به موضوع حفظ قرآن اختصاص داشت در بیان آمار و تعداد حافظان قرآن گفت: آنچه به طور تقریبی مشخص است، آمار حافظان موجود تاکنون از مرز 20 هزار نفر نمی‌گذرد که حتی بخشی از این حافظان، پیش از مطالبه رهبری به درجه حفظ نائل شده‌اند. با این اوصاف، تحقق فرمایش رهبر معظم انقلاب با این روند و رویه‌ای که پیش گرفته شده است نه تنها 10 میلیون بلکه حتی 1 میلیون حافظی که ایشان در سال 68 فرمودند؛ امکان پذیر نخواهد بود و آنچه  تاکنون در این زمینه اتفاق افتاده به نسبت انتظار رهبر انقلاب، هیچ است.

حجت‌الاسلام محمدمهدی طباطبایی مدیر جامعة‌القرآن نیز در برنامه رصد سیمای قرآن با اشاره به اینکه حفظ قرآن نیازمند هزینه و امکانات است خاطرنشان کرد: هم‌اکنون در کشور سالی 2 هزار حافظ قرآن هم تربیت نمی‌شود. ما برای تحقق 10 میلیون حافظ قرآن 20 سال زمان نیاز داریم و باید در هر سال 500 هزار نفر حافظ قرآن تربیت کرد که این امر نیازمند فراهم کردن مقدمات است.

آنچه در سند طرح ملی حفظ قرآن به آن اشاره شده است تربیت 3/5 میلیون حافظ کل قرآن تا سال 1404 است؛ با توجه به اینکه این سند در سال 1395 برای اجرا ابلاغ شده است، سالانه تربیت 350 هزار حافظ کل قرآن را مورد توجه قرار داده است که به این ترتیب، تربیت 10 میلیون حافظ کل بیش از 28 سال طول می‌کشد.

البته همواره گفته شده است که منظور رهبر انقلاب از تربیت 10 میلیون حافظ قرآن، حافظ کل قرآن نیست و شاید بر همین اساس بوده است که در سند طرح ملی حفظ قرآن نیز حافظ قرآن به فردی گفته شده است که توانایی دارد همه یا بخش قابل توجهی از آیات قرآن را به صورت صحیح و روان با تلفظ عربی حروف و حرکات در حد تمایز همراه با درک معنای ظاهری آیات از بر بخواند.

طباطبایی در بخش دیگری از سخنان خود به کیفیت طراحی‌ها در این خصوص اشکالی وارد کرده و با اشاره به اینکه در این زمینه جای نخبگان و متصدیان عوض شده است، می‌گوید: مشکل ما در کشور این است که افرادی تصدی امور را بر عهده دارند که در برخی زمینه‌ها طرحی را ارائه می‌دهند و به نخبگان می‌گویند خودتان را با این طرح تطبیق دهید در حالی که باید نخبگان قرآنی طرح را ارائه دهند و مسئولان در خدمت نخبگان باشند.