تهران: گفتمان تقریب مذاهب اسلامی بیشتر در سطح حاکمیتی دنبال شده است

به گزارش حلقه وصل، محمدحسین بادامچی عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی از اعضای شرکت‌کننده در کاروان سرزمین برادری گفت: بنده حس می‌کنم مسئله تقریب مذاهب در سه دهه اخیر از لحاظ گفتمانی افول پیدا کرده است. 

وی با اشاره به جنگ‌های مذهبی میان اقوام مختلف مسلمانان اظهار داشت: به نظر می‌رسد ما بر روی گسل‌های مذهبی قرار گرفته‌ایم و به نظر می‌رسد گفتمان تقریب، بیشتر در سطح حاکمیتی دنبال شده و در سطح عمومی و اجتماعی کمتر بیان شده است.

 عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تصریح کرد: چیزی که خلأ آن نه تنها در جهان اسلام بلکه در داخل ایران نیز حس می‌شود، این است که باید مسئله وحدت به درون سطح اجتماع منتقل شود؛ ما درون جامعه خودمان نیز نیازمند به یک بازسازی هستیم، چرا که ما در این مسئله در یک بی‌اعتنایی اجتماعی مدنی به سر می‌بریم و این شکاف‌ها و گسل‌های مذهبی، قومی و حتی طبقاتی به حدی بوده است که کم‌کم هشدارهایی را نشان می‌دهد. 

وی عنوان کرد: بنده معتقدم باید یک بازسازی انجام شود، منتهی از درون فضاهای فعالیت‌های اجتماعی و مدنی خودجوش باید اتفاق افتاد، لذا سفر کاروان سرزمین برادری به استان‌های مختلف از جمله استان کردستان را از این جهت، کار جدید و متفاوتی می‌دیدم و اینکه از فضای داخل شروع کرده است یک ابداع و ابتکار بوده و جهت مهمی را نشان می‌دهد و آن اینکه مسئله اصلی، یک فضای مردمی است. 

بادامچی با اشاره به طرح کاروان سرزمین برادری گفت: در این طرح فارغ از مناسبات امنیتی و حاکمیتی نگاه می‌شود و فکر می‌کنیم که راه‌حل نیز از چنین نقطه‌ای شروع می‌شود، بنابراین این مسئله لازم است و محدود به مسائل بین‌مذهبی نمی‌شود، بلکه بیشتر می‌توان به ترکیبی از مسائل قومی، مذهبی، اقتصادی و با نگاهی دقیق به آن نگریست. 

وی برای اثرگذار بودن این قبیل گفت‌وگوها مثمرثمر بودن کاروان سرزمین برادری ابراز داشت: ما به یک نظریه هویتی نیاز داریم که در آن دچار مشکل هستیم؛ ما درباره نظریه هویتی که بتواند وحدت ایران را تأمین کند، کم کار کرده‌ایم. 

عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ادامه داد: انقلاب اسلامی نوع دیگری از نظریه هویتی را مطرح کرد که مربوط به مرزهای خودمان نمی‌شد، بلکه این امتیاز را داشت و می‌توانست فرادینی، فراقومی و فرامرزی عمل کند، اما ما متأسفانه نظریه هویتی انقلاب را رها کرده‌ایم؛ یعنی آن را تدوین نکردیم و معیار عمل هم قرار نگرفت، لذا به لحاظ هویتی، روز به روز ضعیف‌تر شدیم و نظریه هویتی‌مان را از آن اوجی که در ابتدای انقلاب مطرح شده بود، که مرزها را درمی‌نوردید تنزل دادیم. 

وی عنوان کرد: کار از سطح کارهای روبنایی باید فراتر رود؛ ما نیاز به کسانی داریم که در سطح فلسفی گفت‌وگوهایی میان روشنفکران، علما، هنرمندان و حتی فعالان اقتصادی و سیاسی انجام دهند و از این منظر به موضوع نگاه کنند، البته تمام اینها به بازسازی سرنوشت ملی ما بستگی دارد که اگر به طور سطحی به این مسئله نگاه کنیم، نمی‌توان مسئله را حل کرد. 

بادامچی خاطرنشان کرد: جا دارد ما به حرکت‌هایی مانند کاروان سرزمین برادری نه به صورت یک کار تفننی و حداقل نگاه کنیم، چرا که کار، کار استراتژیکی است؛ نباید فرض بگیریم که گویی کردستان بخشی از ایران نیست و ما می‌خواهیم کردستان را به ایران پیوند بزنیم، باید اینگونه به موضوع نگریست و به صورت جدی در این خصوص برنامه‌ریزی کنیم. 

وی اظهار داشت: فکر می‌کنم مسئله وحدت در حال حاضر از یک نقطه‌ای که بخواهد حاکمیتی حل شود، عبور کرده است. اکنون نیازمند آن هستیم که مردمی‌تر بحث‌ها را دنبال کنیم، چرا که مردمی بودن این حرکت، اهمیت والایی داشته و می‌تواند اثرگذار باشد.