تهران: قائدی: نبود نظام عکاسی سبب شد که عکس‌های جنگ درست توزیع نشود

به گزارش حلقه وصل، نشست تخصصی «عکاسی بحران، بررسی موردی حادثه ساختمان پلاسکو» با حضور حسن قائدی برنده جایزه دوم بیست و سومین دوره فستیوال بایوکس کالوادوس (با موضوع جنگ)، احمد ناطقی از عکاسان دوران دفاع مقدس و اساتید عکاسی و جمعی از عکاسان در دانشکده خبرگزاری فارس برگزار شد.

حسن قائدی در این نشست تخصصی، اظهار داشت: عکاسی بحران روحیه خاصی را می طلبد که باید در نهایت یک سازمان عکاسی خوب همراه باشد. بنده اوایل سال 83 در خبرگزاری فارس دعوت به همکاری شدم. آن موقع در گروه عکس 6-5 نفر بودیم؛ گاهی در یک روز 4-33 برنامه می‌رفتیم؛ حضور در این خبرگزاری مصادف با درگیری شدیدی توسط متفقین علیه عراق شد؛ نیروهای مقتدی صدر در حرم حضرت علی (ع) در نجف پناهنده شده بودند؛ خیلی انگیزه داشتم در این شرایط جنگی عکاسی کنم. در آن منطقه حضور پیدا کردم و شروع به عکاسی کردم. بعد از 12 ساعت بازداشت شدم که بعد هم بنده را تحویل سفارت ایران دادند.

قائدی خاطرنشان کرد: اعزام به حوادثی مثل زلزله پاکستان، زلزله ترکیه و جنگ سوریه و عراق اتفاقاتی بود که عکاسی کردم و در هر یک از این ماموریت‌ها تجربیاتی نیز به دست آوردم. تمام این مأموریت‌ها در زمستان بود و یاد گرفته بودم که چه لباس مناسبی برای مأموریت تهیه کنم. ضمن اینکه باید سبک سفر می‌کردم تا بتوانم دوربین و تجهیزات لازم را با خود ببرم. چون هر چقدر وسایل ما سنگین‌تر باشد نیاز است که آن وسایل را در جایی قرار دهیم و از طرفی نگران هستیم که آیا به آن منطقه دوباره برمی‌گردیم که وسایل را با خود برگردانیم یا خیر.

وی یادآور شد: در زمان جنگ سوریه از زمانی که طرح را ارائه دادم تا موعد اعزام یک سال و نیم طول کشید. سفر به سوریه و عراق را به تنهایی و به عنوان فرد حقیقی پیگیری کردم. علی‌رغم اینکه همکاری نشد وقتی می‌گویم که برای عکسبرداری از این اتفاق‌ها کسی با من همکاری نکرد برای دیگران تعجب‌برانگیز است البته همه این مستقل‌ عمل کردن‌ها هم برای من تجربه شد. این در حالی است که در برنامه‌های تلویزیونی و رسانه‌ها معمولا اعلام می‌کنند که باید از جوانان حمایت کنند اما هیچ حمایتی از من صورت نگرفت.

قائدی بیان داشت: یکی از تجربیات من در این سفرها این بود که باید دوربینی به همراه ببرم که در شرایطی کم نور جواب بدهد. چون در سفرهایی که داشتم دوربینی همراهم بود که در شرایط کم نور نمی‌توانستم عکس بگیرم به همین خاطر از این موضوع ناراحت بودم که نشد آن صحنه‌ها را ثبت کنم.

وی افزود: ما یک نظام عکاسی نداریم اگر چه با محتوای رسانه‌های غربی مشکل داریم اما باید از سیستم حرفه‌ای آنان یاد بگیریم؛ نداشتن نظام عکاسی مشکلات متعددی را در پی دارد در دوران دفاع مقدس نیز همین اتفاق افتاد یک بسیجی با ایدئولوژی خود به جبهه می‌رفت. به قول علی فریدونی امام فرمودند که اگر آب دستتان است زمین بگذارید و به جبهه بروید. آن موقع نظام عکاسی نبود اما یک تجربه 8 ساله را برای عکاسان رقم زد. نبود همین نظام عکاسی سبب شد که عکس‌های جنگ درست توزیع نشود. به نظرم اگر مسابقه‌ای از سوی ورد پرس فوتو برگزار شود به نظرم با توجه به عکس‌های دوران دفاع مقدس در 10 سال اول آن جایزه‌اش به عکاسان جنگ می‌رسد.

این عکاس بحران گفت: اگر یک نظام عکاسی داشته باشیم دیگر عکاس دغدغه ویزا، خرید کارت حافظه، کیسه خواب و محل اسکان را ندارد چون قبلا برای آن فراهم شده و می‌تواند بدون دغدغه فعالیت کند.

وی افزود: نبود حلقه‌های اتصال حرفه‌ای، مالی و رقابتی سبب شد که بعد از گذشت چهار دهه از جنگ اکثر عکس‌های برتر دنیا در پشت جبهه گرفته شده باشد. چون این عکس‌ها سازمان‌یافته گرفته شد. وقتی که به عکس‌های جنگ مراجعه می‌کنیم، می‌بینیم که عکس‌های فوق‌العاده‌ای در جنگ گرفته‌اند اما این عکس‌ها دیده نمی‌شوند و به نظرم انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس که امروز آرشیوی از این عکس‌ها را دارد باید گالری و حتی دانشکده‌ای را داشته باشد.

قائدی با اشاره به یکی از ماموریت‌های خود در سوریه گفت: زمانی که به سوریه رفتم 29 روز منتظر بودم تا از دمشق به حلب بروم. اما عکاسی از خبرگزاری راشاتودی به حلب رفته بود و سه روز از حلب عکس گرفت و کارش هم دیده شد. این انتقادی برای نبودن یک رسانه قدرتمند است. اگر رسانه قدرتمندی داشتیم کارهای ما هم دیده می‌شد.

در ادامه این نشست به عکس‌های حادثه ساختمان پلاسکو پرداخته شد و مجموع عکس‌های «حسین اسماعیلی» از خبرگزاری میزان و «علی خارا» از خبرگزاری فارس به نمایش درآمد.

حسین اسماعیلی در این نشست گفت: من از اتفاقات حادثه ساختمان پلاسکو عکس گرفتم اما با توجه به اینکه زمان ریزش ساختمان در معرض خطر بودم، مجبور شدم از محل حادثه دور شوم و نشد از ریزش ساختمان عکس بگیرم. بعد از حادثه نیز من با چراغ قوه در آوار‌هات حضور داشتم و عکس می‌گرفتم. مشکلی که در پلاسکو داشتیم این بود که توجهی به عکاسان نمی‌شد اگر لحظه‌ای می‌خواستیم از محل حادثه دور شویم برای بازگشت با مشکل مواجه بودیم.

احمد ناطقی از اساتید عکاسی و عکاسان دوران دفاع مقدس که در این نشست حضور داشت گفت: در اتفاق ساختمان پلاسکو و زحماتی که عکاسان برای انعکاس این اتفاق کشیدند دیده شد که یک بی‌سازمانی در سلسله مدیریتی ما وجود دارد. عکس‌هایی در رسانه‌های خارجی دیده شد که آنها می‌خواستند بگویند ایرانی‌ها نمی‌توانند یک بحران را اداره کنند در حالی که عکاسان ما تلاش آتش‌نشانان و دیگر نیروها را به تصویر کشیدند.

علی خارا در بخش دیگر این نشست گفت: تجربه سنگینی بود. حسین اسماعیلی در این اتفاق زیر ساختمان بود و در هنگام فروریختن توانست از محل فرار کند البته ما در ابتدا فکر می‌کردیم عکاسان زیر آوار ماندند و از طرفی برای آتش‌نشان‌ها و برای عکاسان نگران بودیم.

قائدی در پایان این نشست گفت: عکس‌های مجموعه‌های پلاسکو دیده شد و به نظر می‌رسد که برای ارائه عکس‌ها باید 12 عکس گلچین شود و امیدوارم در ورد پرس فوتوی بعدی شاهد درخشش عکاسان حادثه پلاسکو باشیم.