تهران: «خاتون» با موضوع حضرت رقیه(س)، یک کنکاش تاریخی است

به گزارش حلقه وصل، نشست رسانه‌ای نمایش «خاتون» به کارگردانی حسین عالم‌بخش صبح امروز در حوزه هنری با حضور عوامل سازنده این اثر نمایشی و همچنین اصحاب رسانه برگزار شد.

در ابتدای این نشست عالم‌بخش کارگردان نمایش «خاتون» طی سخنانی گفت: پیش از این متنی مشابه این اثر نمایشی ظرف 10 سال گذشته قرار بود در شبکه دو ساخته شود که قرار بود مخاطبین این نمایش ارزشی را در 10 قسمت به صورت تله‌تئاتر ببینند که متأسفانه به دلیل مشکلات مالی این اتفاق به سرانجام نرسید، تا اینکه بالاخره توانستیم آن اثر به عنوان یک نمایشنامه به سرانجام برسانیم و آن را طی 20 شب در دانشگاه تهران اجرا کنیم. امسال هم به دلیل استقبالی که نیز از سوی مخاطبین شده بود بنا داشتیم نمایش «خاتون» را در فضایی بزرگ‌تر روی صحنه ببریم.

وی در ادامه افزود: این اثر نمایشی یک رویکرد تاریخی و دقیق دارد و قرار است نسبت به اتفاق مهمی که مربوط به زندگی امام حسین (ع) است نیز بپردازد، در حقیقت در «خاتون» شاهد یک کنکاش تاریخی هستیم،در طول تاریخ شاهد مواردی بودیم که حضور شخصیتی همچون حضرت رقیه (س) مستنداتی ندارد که در نمایش «خاتون» به این مهم به اهمیت وجودی حضرت رقیه (س) و تأثیرات آن پرداختیم.

او همچنین گفت: در دین ما آمده است اگر کسی اجازه دهد که به او ظلم شود خودش نیز مقصر است، ائمه معصومین هیچ وقت شرایطی را برای اینکه به آنها ظلم وارد شود، فراهم نمی‌کنند اما این سوال پیش می‌آید که چرا با تصمیماتی آن فاجعه‌ها برای معصومین (ع) اتفاق افتاد. این موارد نیاز به بررسی دارد که البته خیلی از علما دلایل آن اتفاقات و تصمیمات را بیان کرده‌اند.

عالم‌بخش با اشاره به اینکه در نمایش «خاتون» بر اساس مستندات وجود نازنین حضرت رقیه (س) را به اثبات می‌رساند، گفت: در این نمایش به مواردی از این دست که چرا این دختر در خرابه‌ای سکنی داده شده و چه اتفاقی برایش افتاده و یا اینکه اشک‌ها و گریه‌های وی چه اتفاقاتی را رقم زده است پرداخته‌ایم. می‌بینیم که اگر او گریه نمی‌کرد، باعث بقاء اهل بیت (ع) شده است البته در این نمایش شخصیت‌های دیگری وجود دارد همچون پیرزنی که خرابه‌اش را به معاویه نفروخت و معاویه نیز آن را بالاجبار از او  خریداری نکرد که برخی این را به عنوان نکته مثبت در زندگی معاویه قلمداد می‌کنند که خود جای بحث دارد و دلایل زیادی که در این نمایش به آن می‌پردازیم.

این کارگردان در پاسخ به این مهم که  حوزه هنری در جذب مخاطب و اطلاع‌رسانی درباره نمایش‌های ارزشی توانایی زیادی نداشته و نتوانسته سالن‌های نمایش حوزه را به یک محلی که در آن اجراهای مداوم تئاتر صورت می‌گیرد به مخاطبین معرفی کند، با چه برنامه‌ریزی قرار است این نمایش ارزشی را به تماشاگران معرفی کند تا سالن با اقبال تماشاگران مواجه شود گفت: بخشی از این اطلاع‌رسانی انجام شده ما در زمینه تئاتر با مشکل مخاطب مواجه هستیم، اما با توجه به تجربیاتی که سال‌ها در سطح شهر تهران نزدیک به 40 پایگاه اطلاع‌رسانی داریم که مردم را از اجرای چنین نمایشی مطلع می‌کنند؛ همچنین با برخی از نهادها نامه‌نگاری‌هایی انجام شده که بلیت نمایش را خریداری کرده‌اند و قرار است در خدمت کارکنان خود قرار دهند تا از این نمایش دیدن کنند. البته سال گذشته استقبال خوبی از این نمایش شد، امیدوارم که این اتفاق نیز در این دوره از اجرای نمایش «خاتون» بیفتد.

در ادامه این نشست محمد ساربان دیگر بازیگر پیشکسوت تئاتر که در این نمایش نیز حضور پیدا کرده است، گفت: نزدیک به یک سال بود که به دلایل مختلف در هیچ اثر نمایشی حضور پیدا نکرده بودم و درگیر یک فیلم برای جشنواره فیلم فجر بودم و همچنین دو نمایشنامه‌خوانی که در آنها حضور داشتم؛ با توجه به فاصله‌ای که افتاد و پیشنهادهایی که بود، ترجیح دادم در نمایش «خاتون» حضور پیدا کنم، به هر حال من با آثار مناسبتی بیگانه نیستم و همه ما مسلمان هستیم و کارهایی از این دست نیز زیاد انجام داده‌ام.

وی در ادامه افزود: نقشی که آن را قرار است ایفا کند از آن دسته کاراکترهایی است که نمونه‌هایش را ایفا کرده‌ام و متن نمایش نیز به دور از ادا و اصول روشنفکرانه بود که مخاطب را جذب می‌کند و اغراقی نیز در آن وجود ندارد، البته باید بگوییم که زمان زیادی وجود نداشت اما تمام تلاشمان را نیز کردیم.

ساربان در ادامه صحبت‌هایش با انتقاد از عملکرد حوزه هنری در قبال تماشاگران که برای دیدن آثار نمایشی به اینجا آمدند، گفت: متأسفانه جریان بی‌احترامی به تماشاگر نیز در اینجا اتفاق افتاد و من یک روز گفتم که دیگر پایم را در حوزه نخواهم گذاشت تا زمانی که به تماشاگران احترام گذاشته شود، آنها سرمایه ما هستند بارها شاهد بوده‌ام از ورود برخی خانواده‌ها جلوگیری شده که مثلاً چرا پوتینشان قرمز است و یا دلایلی که با دیدن آن صحنه‌ها باعث شد من کارتم را پاره کنم و دیگر به اینجا نیایم تا زمانی که رفتارها با بازیگران، هنرمندان و تماشاگران درست شود، اما با تماسی که با من گرفته شد، گفتند که مدیریت تغییر کرده و امیدوارم که شاهد اتفاقات خوبی در اینجا باشیم.

محمود راسخ‌فر نیز دیگر بازیگر این نمایش، گفت: از بعد زمان جنگ در کارهای  مذهبی حضور پیدا کردم بدون تعارف باید بگویم که تا الان در کارهای این چنینی که ارزشی محسوب می‌شوند واقعا حمایتی ندیدم و هنرمند در واقع احساس غریبی می‌کند.

در ادامه نوبت به علی یعقوب‌زاده رسید و گفت: خوشحالم که در این کار ارزشی حضور پیدا کردم که طبق روال مرسوم شبیه مجلس عزاداری نیست بلکه در آن مؤلفه‌های تئاتر نیز حضور دارد و ما شاهد یک قصه هستیم.

در پایان افشین سنگ‌چاپ بازیگر شناخته شده تلویزیون و تئاتر گفت: چند وقتی بود که در درون خودم به این موضوع فکر می‌کردم که چگونه می‌شود برای امام حسین (ع)‌کاری کرد و متناسب با شغلمان ادای دینی داشت که در همین فکر و خیال‌ها بودم که این نمایش پیشنهاد شد و دیدم که با این نمایش می‌توانم دین خودم را به نوعی ادا کنم، خوشحالم که سال گذشته به این مقوله نزدیک شدم ما شرقی‌ها به نوعی بیشتر ماورایی فکر می‌کنیم و غربی‌ها همیشه به همه چیز منطقی و عقلانی نگاه می‌کنند.

وی در ادامه افزود: ویژگی‌های فنی این نمایش همچون یک تئاتر است که به درستی از میزانسن صحنه‌پردازی،‌ نورپردازی در آن استفاده شده است.