به گزارش حلقه وصل، طی روزهای گذشته شاهد افزایش حملات رسانه‌های لندنی به ایران و مسئولان کشورمان در مواجهه با کرونا هستیم. شاید دلیل آن را باید این خبر دانست: «انگلیس در جایگاه دوم تعداد قربانیان کرونا در جهان و نخستین در اروپا قرار گرفت».
رسانه‌هایی که از هیچ تلاشی برای ضربه زدن به اعتماد مردم ایران، القای احساس ناامنی در ایران و فاصله انداختن بین مردم و مسئولان دریغ نکرده بودند حالا کشورشان به وضعیت اسفناکی دچار شده است که نمی‌توانند به‌راحتی آن را از چشم مخاطبان پنهان کنند. مرور اخبار ماه‌های اخیر رسانه‌های انگلیسی به خصوص بی‌بی‌سی فارسی نشان دهنده این ادعا است.
بی‌بی‌سی فارسی برخلاف تمام شعارهایش مبی بر آزادی بیان و اطلاع رسانی منصفانه و بدون غرض‌ورزی، در موضوع کرونا هم سیاست مکارانه‌اش را در پیش گرفت؛ سیاستی که پشت‌پرده آن القای آرامش برای انگلیس و حس ناامنی و بی‌اعتمادی و ترس برای ایرانیان است. در ادامه نمونه‌هایی از فعالیت‌های بی‌بی‌سی فارسی برای رسیدن به این سیاست را مرور می‌کنیم:
* انگلیس گل و بلبل است!
در جدیدترین مورد BBC فارسی برای خبر بسیار تلخ و دلهره‌آور افزایش تلفات بریتانیا به ۳۲۰۰۰ نفر و رتبه نخست انگلیس از این حیث در اروپا، از یک تصویر آرامش‌بخش استفاده کرده است، تصویری که یک پیرمرد در فضایی سرسبز، با امید تمام در حال تماشای یک طوطی است.
اما همین رسانه برای انتشار اخبار مشابه برای ایران از تیتر و عکس‌هایی استفاده می‌کند تا ترس و دلهره را به مردم ایران منتقل کند. در روزهای ابتدایی شیوع کرونا بی‌بی‌سی با انتخاب عکسی از چهره وحشت‌زده بانوان ایرانی، تیتر «ایران دومین قتلگاه ویروس کرونا» را منتشر کرده بود. آن هم در شرایطی که فقط ۵ نفر در ایران جان خود را از دست داده بودند.
اما این، تنها نمونه رفتار مغرضانه و غیرحرفه‌ای این رسانه انگلیسی نیست. به چند نمونه دیگر از انتخاب تصاویر در بی‌بی‌سی فارسی توجه کنید:
* همه مشکلات، از دینداری است
این رسانه انگلیسی با انتخاب تصاویر مذهبی در کنار اخبار منفی کرونا در ایران، به صورت غیرمستقیم حس منفی نسبت به نمادها و ارزش‌های مذهبی را القا می‌کند؛ درحالی که تیترها عمدتا ارتباطی به مکان عکس‌ها ندارد.
اما در مقابل برای خبرهایی با بار منفی بسیار شدیدتر از دیگر کشورها از تصاویر امیدوار کننده استفاده می‌کند:
* کرونای حریرچی بد اما کرونای جانسون خوب
در نمونه دیگر BBC فارسی در اوایل شیوع کرونا روی این موضوع که چرا آمار کرونا در میان مسئولان ایرانی بالاست مانور خبری می‌داد و این موضوع را دستماییه ناتوانی ایران در مقابله با کرونا جلوه می‌داد.
بی بی سی حتی در این باره علنا نوشت: «مثال زنده برای این ادعا مبتلا شدن معاون وزیر بهداشت جمهوری اسلامی به ویروس کروناست، شخصی که خود پزشک است و بر نوک پیکان مقابله با انتشار ویروس کرونا قرار دارد. این اتفاق طنز تلخی است که عمق فاجعه مدیریت کلان در جمهوری اسلامی را هویدا می‌کند. فردی که خود پزشک است و در جایگاهی قرار گرفته که باید کشوری را از ابتلا نجات دهد نمی‌تواند از خودش مراقبت کند.»
حتی بی‌بی‌سی برای انتشار خبر ابتلای ایرج حریرچی، قائم مقام وزارت بهداشت ایران، تصویری از او را به کار برد که درحال پاک کردن عرق خود است، تا به نوعی حس یاس را به مردم القا کند.
اما نوبت به بیماری بوریس جانسون، نخست‌وزیر انگلیس که رسید، دیگر خبری از تصاویر منفی و ناتوانی انگلیس در مهار کرونا نیست. درباره بیماری ولیعهد انگلیس هم این موضوع تکرار شد، یعنی استفاده از عکس خنثی‌کننده برای تلقین آرامش در انگلیس.
* موفقیت‌های غرب یک معجزه است و موفقیت‌های ایران بی‌ارزش
بی‌بی‌سی فارسی حتی در مورد اخبار علمی هم رفتاری دوگانه دارد؛ اخبار موفقیت‌های ایران را عمدتا یا منتشر نمی‌کند یا به راحتی از کنار آن عبور می‌کند اما موفقیت‌های مشابه کشورهای غربی را در حد معجزه می‌داند.
* گور دسته جمعی برای ایران مقبره دسته جمعی برای آمریکا
روزهای متمادی، بی‌بی‌سی فارسی هم صدا با رسانه‌های آمریکایی بر طبل گورهای دسته جمعی در شهرهای مختلف ایران کوبید اما هیچ کدام از آن ها اثبات نشد اما همین که کشورهای غربی در واقعیت مجبور شدند درگذشتگان کرونایی خود را در گورهای دسته‌جمعی دفن کنند، خبرنگارانشان از واژه «مقبره» دسته جمعی! استفاده کردند. آنها حتی اخبار ایجاد گوردسته جمعی در جزیره‌ای متروکه در آمریکا را هم در حد یک خبر کوتاه کار کردند.
* آمارهای «رسمی» ایران و آمارهای دقیق غرب
یکی دیگر از استاندارهای دوگانه این شبکه در انتشار آمار مربوط به کرونایی‌ها بود؛ به طوری که بی‌بی‌سی فارسی تقریباً بدون استثناء و به‌صورت سیستماتیک صفت «رسمی» را برای توصیف «آمار» مربوط کرونا در ایران استفاده می‌کند درحالی‌که در مورد آمریکا و کشورهای اروپا واژه‌ی «آمار» را بدون هیچ توضیحی به‌کار می‌برد و به آمار مسئولان انگلیسی خدشه وارد نمی‌کند.
این درحالی است که بسیاری از رسانه‌های مطرح انگلیس معتقدند که آمارهای ارائه شده توسط مسئولان انگلیسی با واقعیات مطابقت ندارد. به طور مثال روزنامه فایننشال تایمز با استفاده از گزارش مرکز ملی آمار انگلیس نوشت شمار واقعی جان باختگان مبتلا به ویروس کرونا، احتمالا دو برابر آماری است که دولت این کشور اعلام می‌کند.
همچنین روزنامه انگلیسی دیلی‌میل در گزارشی نوشت که آمار تلفات ویروس کرونا در انگلیس بالاتر از ارقام و ارقام رسمی است که مقام‌های بهداشت این کشور اعلام می‌کنند.
* هجمه به بیمارستان‌ها و کمبودهای ایران و تبلیغ سیستم درمانی غرب
بی بی سی فارسی هیچ تصویری از بیماران بدخیم در انگلیس منتشر نمی‌کند اما به راحتی فیلم نامعلومی که نه مشخص است برای چه زمانی و نه اینکه در چه منطقه ای است را به عنوان شواهد جنازه‌های کرونایی در ایران منتشر می‌کند.
چشم بستن بر جهاد چند صدهزارنفری ایرانیان
طی هفته‌ها و ماه‌های اخیر، مردان و زنان ایرانی در کنار مدافعان سلامت، حماسه‌ای بی‌بدیل خلق کردند. چند صدهزار نفر از جهادگران کشورمان در بیمارستان‌ها، غسالخانه‌ها، کارگاه‌های تولید آبمیوه، ماسک و مواد ضدعفونی فعالیت کردند. در روزهای اخیر نیز سیل کمک‌های مردمی با عنوان «کمک مومنانه» در سراسر کشور به وجود آمد که برای نیازمندان و آسیب دیدگان از کرونا موادغذایی و کارت هدیه نقدی فراهم می‌کردند اما بی‌بی‌سی فارسی هیچ کدام از آنها را ندید و تنها به دنبال عیب‌جویی از این اقدامات بود در حالی که تنها یک نمونه مشابه در انگلیس، یعنی آشپزی یک زوج برای کادر درمانی انگلیس برایش مهم می‌شود و آنها را روی آنتن تلویزیونش می‌آورد.
* بایکوت طرح بسیج ملی ایران و مانور روی سیستم پیامکی انگلیس
بی‌بی‌سی فارسی حتی خبر راه اندازی یک سیستم ساده پیامکی برای افراد مشکوک به کرونا در انگلیس را چنان با آب و تاب منتشر می‌کند که گویا تحولی در امر فناوری اطلاعات رخ داده است. اما طرح بسیج غربالگری که بیش از هفتاد میلیون ایرانی به صورت تلفنی مورد بررسی قرار گرفتند را نمی‌بیند و از پیامک های هشداردهنده وزارت بهداشت ایران که مدت‌ها قبل از انگلیس فعال شده بود هم به سادگی عبور می‌کند.
* سکوت در مقابل غارت انگلیسی‌ها
همچنین بی‌بی‌سی فارسی، کمبود ماسک، دستکش و ژل ضدعفونی در روزهای ابتدایی شیوع کرونا در ایران را به عنوان فاجعه ملی نشان می‌داد و با انتشار اخبار لحظه به لحظه از کمبودها به مردم دلهره را القا میکرد، اما از تصاویر غارت فروشگاه‌ها و قفسه‌های خالی دستمال توالت در فروشگاه‌های بزرگ لندن و پاریس و کپنهاک و نیویورک و تگزاس خبری به مخاطبانش نمی‌دهد.
*عبور از ابتدایی‌ترین قواعد روزنامه‌نگاری
بی‌بی‌سی برای رسیدن به اهداف خودش به راحتی دست به تحریف هم می‌زند. در یکی از این موارد، به نقل از نائب رئیس مجلس ایران تیتر زد: آمار مبتلایان به کرونا واقعی نیست. در واقع بی‌بی‌سی با انتخاب این تیتر خواست تا دلیلی بر ادعای پنهان کاری ایران در آمار مبتلایان را نشان دهد درحالی که با مراجعه به اصل خبر معلوم می‌شود که پزشکیان با تایید حرف مسئولان وزارت بهداشت گفته چون این امکان وجود نداشته که از همه افراد تست گرفته شود پس احتمالا آمار از این بالاتر بوده، یعنی وی اساسا صحبتی از پنهان کاری مسئولان نکرده است. بلکه همان مساله جهانی را مطرح کرده که ممکن است تعدادی از مبتلایان هیچ‌گاه شناسایی نشوند و حتی خودشان هم از بیماری‌شان مطلع نشده باشند.
* خبرهای راستی که دروغ هستند
در یکی از جدیدترین موارد نیز بی‌بی‌سی فارسی پس از اعلام خبر بازگشایی مساجد در مناطق با وضعیت سفید، تیتر «بازگشایی مساجد در 132 شهر ایران همزمان با 'اوج گیری شیوع' کرونا در ۱۵ استان» را انتخاب کرد.
درواقع بی‌بی‌سی فارسی با انتخاب این تیتر سعی کرد تا به مخاطبان القا کند که مسئولان ایرانی بی‌توجه به اوج گیری شیوع کرونا، مساجد را باز کرده‌اند. این درحالی است که مساجد تنها در ۱۳۳ شهری که وضعیت آنها سفید اعلام شده و با رعایت پروتکل‌های بهداشتی قرار است باز شوند. این مناطق ربطی به مناطق شیوع کرونا ندارند.
* بازگشت به عقب با شایعات تکراری
بی‌بی‌سی فارسی اکنون که خودش در دامی که چند ماه پیش برای ایران پهن کرده بود افتاده و حالا دوباره به سراغ شایعه شیوع کرونا در خاورمیانه توسط پرواز ماهان رفته است.
بی‌بی‌سی سعی کرده تا شیوع کرونا در خاورمیانه را به دوش ایرانی‌ها بیاندازد اما با فرض این ادعا، باید گفت کرونا چگونه به کشورهای اروپایی و آمریکایی و یا رژیم صهیونسیتی که ایران به آنها پرواز نداشته رفته است و چرا این رسانه به دنبال جواب این سوال نمی‌گردد؟
درباره پروازهای ماهان نیز بارها توضیح داده شد که پس از اعلام ممنوعیت پروازها، چند پرواز باری با رعایت پروتکل‌های بهداشتی به سمت چین انجام شد.
تنها پروازهای مسافری هم برای بازگرداندن دانشجویان و هموطنان بود که به محض بازگشت به مدت دو هفته در قرنطینه بودند و با منفی اعلام شدن تست کرونایشان به نزد خانواده‌هایشان رفتند.
موضوع مهم دیگر درباره پروازهای ایرانی این است که هفته‌ها قبل از شناسایی اولین نمونه تست کرونا در کشور، تیمی از وزارت بهداشت در فرودگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) حضور داشت و تمام مسافران پروازهای ورودی از چین را کنترل میکرد.
واقعیت این است که شایعات اخیر بی‌بی‌سی فارسی آن قدر نخ‌نما شده که سوژه کاربران در فضای می‌شود:
در این رابطه یکی از کاربران به نام طاهری نوشت: بی بی سی فارسی و عربی مستند ساختن که کرونا رو هواپیمای ماهان به عراق و لبنان برده.جمع مبتلایان کرونا در عراق و لبنان کمتر از ۳۱۰۰ نفره ولی آمار در مثلا اسرائیل ۱۷۳۰۰نفره! یا توی عربستان ۲۹۰۰۰ نفره!ماهان از کی به اسراییل پرواز داره؟ راستی حال انگلیس چطوره؟
کاربر دیگری نوشت: با همین مدل استدلال بخش فارسی و عربی بی‌بی‌سی نقش پروازهای انگلیس و اروپا به آمریکا رو میشه لطفا تحلیل کنید. چند درصد مبتلایان آمریکا بخاطر پروازهای اروپا و انگلیس بوده؟
فرد دیگری توییت کرد: راستی آمار کشته‌های کرونا در انگلیس چند نفره ؟ نخست وزیرتون هم با پرواز ماهان اومده؟
یکی از کاربران هم آینده تحلیل‌های بی‌بی‌سی را پیش‌بینی کرده است:
در آینده نزدیک: تحقیقات مشترک #بی_بی_سی_فارسی و جهانی حالا نشان می دهد ماهان ایر با پرواز های پنهانی به تورنتو ویروس کرونا را به قاره آمریکا هم رسانده است.
کمی بعد تر: پژوهش های بی بی سی نشان می دهد اصلا ماهان ایر کرونا را از چین به دیگر نقاط جهان قاچاق کرده است!
کاربری به نام آناهیتا توتییت کرد: ۴۰۰هزار نفر پس از دستور لغو پرواز ها از چین به امریکا سفر کردند ولی بی بی سی همچنان سکوت پیشه میکنه و فقط درباره پرواز ماهان حرف میزنه.
یکی از توییتری‌ها هم نوشت: تا دیروز که می بایست ایران منزوی نشان داده میشد بی بی سی صحبت از خالی بودن فرودگاه امام میکرد الان ایران شد عامل انتشار کرونا به دنیا؟؟!
مهدی جامی هم توییت کرد: من کارشناس هوایی نیستم. فقط گزاره های متناقض را نشان می دهم. مثلا در گزارش بی بی سی می خوانیم که ماهان هواپیماهایی که به چین فرستاده به کشورهای دیگر هم می فرستد. نگاه کنید هم خط هوایی هلند و هم نیوزیلند به داخل چین پرواز دارند و طبعا به جاهای دیگر هم مسافر می برند.
* این شایعات تمامی ندارد
بی‌بی‌سی در چند ماه اخیر نشان داده که برای حمله به ایرانیان، شمشیر را از رو بسته است. فرقی نمی‌کند که موضوع کرونا در میان باشد یا بنزین. هدف یک چیز است: تضعیف ایران. حتی تاکتیک‌ها هم تغییر چندانی ندارند: سیاه‌نمایی، یاس‌آفرینی، تضعیف باورهای مذهبی و خودتحقیری. برای رسیدن به این اهداف هم هیچ ابایی ندارد که نه‌تنها شعارهای رنگارنگ رسانه‌ای خود را زیر پا بگذارد، بلکه به اصول ابتدایی خبرنگاری همچون صحت خبر نیز پشت پا بزند. کینه بی‌بی‌سی از ایران، با کرونا تمام نخواهد شد، اما کرونا بسیاری از این کینه‌توزی‌ها را برای مردم عیان کرد.