تهران: اسرافیلی: تنانگی آسیب شعر امروز است/ محدثی‌خراسانی: سر سوزنی از ناپاکی در اشعار طارمی دیده نمی‌شود

به گزارش حلقه وصل، هفتاد و ششمین عصرانه ادبی فارس ویژه فاطمه طارمی عصر روز گذشته در این خبرگزاری برگزار شد.

*مشفق و اوستا مجوز دیدار ما با شهریار شدند

حسین اسرافیلی در این نشست با اشاره به روز شعر و ادب فارسی، به دیداری که با مرحوم شهریار داشته اشاره کرد و گفت:‌سال 59، در ابتدای تأسیس حوزه هنری برنامه‌ریزی کردیم که به دیدار بزرگان شعر برویم و از آنها قدردانی کنیم که برای اولین دیدار به حضور استاد شهریار رسیدیم. 

وی افزود: وقتی به منزل استاد شهریار در تبریز رسیدیم مباشر ایشان گفت که حال استاد خوب نیست و کسی را نمی‌پذیرد. گفتیم از تهران آمده‌ایم و استاد اوستا و استاد مشفق همراه ما هستند. اسم این دو بزرگ که آمد آن فرد داخل رفت و سریع بیرون آمد که بفرمایید داخل و ما در سایه نام این دو بزرگ مجوز ورود گرفتیم. این زانو زدن و شاگردی‌ کردن‌ها و شنیدن سخن بزرگان اهمیت دارد و گذشتگان بسیار به این موضوع اهمیت می‌دادند.

این شاعر در ادامه گفت: در مسیر تهران تا تبریز دو رباعی برای شهریار سروده بودم که از استاد اوستا خواستم اجازه بگیرند تا من اشعارم را بخوانم. که مرحوم استاد شهریار اجازه دادند و پس از اتمام شعر آنها را با سر تأیید کردند. 

*تنانگی آسیب شعر امروز است

اسرافیلی در بخش دیگری از این نشست با اشاره به آسیب‌هایی که متوجه شعر امروز است،‌گفت: شعر امروز ما دو آسیب دارد و با این دو آسیب زندگی می‌کند. تنانگی در شعر، در نسل جوان بیشتر بروز دارد، یکی از آسیب‌هایی است که در شعر امروز دیده می‌شود. اما اشعار فاطمه طارمی دارای چند شاخصه است که همین سبب شده از این آسیب‌ها دور باشد. در حالی که این آسیب‌ها دامن بسیاری از اشعار را گرفته است. 

وی افزود: پرداختن به موضوعات ارزشی یکی از شاخصه‌های آثار طارمی است. از مجموع حدود 5 دفتری که از طارمی منتشر شده دو یا سه دفتر آن موضوعات ارزشی را در بر می‌گیرد. به خاطر تنوع آثاری که در روزگار ما منتشر می‌شود، برخی از اشعار در ذهن نمی‌ماند. اما شعر طارمی امضای شعر امروز را دارد و حتی اگر نام شاعر در ذهن خواننده نباشد بعد از خواندن سروده‌هایش متوجه می‌شویم که شعر برای او است. 

*فاطمه طارمی از چهره‌های شعر بانوان است

مصطفی محدثی‌خراسانی در هفتاد و ششمین عصرانه ادبی فارس گفت: مرحوم خلیل عمرانی کارهای بزرگی کرده و می‌طلبد که در یک جلسه مجزا بر خدمات و تأثیری که در شعر جوان داشته است، اشاره شود. فاطمه طارمی یکی از شاگردان خلیل عمرانی است که من شاهد این رابطه شاگرد و استادی در جلسات او بودم. 

وی با اشاره به بانوان شاعر، گفت: همانطور که می‌دانید ما شاعر ماندگار زن در تاریخ ادبیات کم داریم و قبل از فروغ و پروین دو اسم بیشتر به خاطر نمی‌آید و حتی در سال‌های پس از انقلاب با وجود کثرت شاعران زن اما از نام‌هایی که در سال‌های بعد از آنها یاد شود خبری نیست. 

محدثی خراسانی با اشاره به تجربه چندین ساله پیرامون شعر جوان، گفت: در طول سال‌ها ارتباطم با شعر جوان و دانش‌آموزی شاهد بودم که در بدو امر خانم‌ها بیشتر از آقایان در صحنه حضور دارند اما به مرور می‌دیدیم که در مراحل رشد و تکامل از تعداد بانوان کم می‌شود و آقایان در مراحل بعدی باقی می‌مانند. این نکته را بیان کردم تا به این مسئله برسم که فاطمه طارمی از چهره‌های معدود شعر بانوان است. که از ابتدای مسیر با وجود تمام مشکلات و نقش‌هایی که یک زن در زندگی با آنها روبه‌رو می‌شود و سبب حاشیه‌نشینی آنها در شعر می‌شود، اما شعر در زندگی او نقش مهمی دارد. از این رو با تمام نقش‌هایی که طارمی بر عهده دارد ما شاهد یک چهره فعال از او در شعر هستیم.

*سر سوزنی از ناپاکی در اشعار طارمی دیده نمی‌شود

او اضافه کرد: با استفاده از این الگو می‌توان به بانوان جوان شعر این موضوع را رساند که نگران شاعرانگی‌های خود پس از پذیرفتن نقش‌های گوناگون نشوند. زیرا فاطمه طارمی علاوه بر اینکه همسر است یک مادر موفق و یک فرد شاغل است که در کنار همه این‌ها شاعر موفقی نیز به شمار می‌رود. 

این شاعر در ادامه با اشاره به آثار طارمی گفت: آثار طارمی هم در حوزه قالب و هم در حوزه مفاهیم تنوع خوب و چشمگیری دارند به نظرم بیشترین درکی که شعر طارمی برای نسل جوان دارد همین مفاهیم و مضامین است. معتقدم می‌شود شعر عاشقانه تأثیرگذار برای مخاطب عام با سلیقه‌های گوناگون سرود اما عفت کلام و حرمت عشق را پاس داشت و به سلامت و پاکیزگی سخن گفت. در هیچ کدام از غزل‌ها و مصراع‌های طارمی سر سوزنی از مقولات ناپاکی دیده نمی‌شود. ضمناً عشق‌های او زمینی است و حرف از آسمان نمی‌زند که با این وجود شاعر عفت و پاکی را در شعر خود لحاظ کرده است.

*کودک درون طارمی زنده است

سارا جلوداریان با اشاره به رابطه دوستانه با طارمی گفت: در مورد اشعار طارمی می‌خواهم به دور از کلیشه‌ها و مسائل دوستانه و جنسیتی حرف بزنم و می‌خواهم بیشتر به اشعار او بپردازم. خاصیت این جلسات معرفی شاخصه‌های شعر شاعران است. طارمی کودک درون خود را پویا و زنده نگاه داشته است و صفاتی مانند صداقت و انسانیت از همان کودک درون او برمی‌خیزد.

وی افزود: او شعر خود را با شعر کلاسیک آغاز کرده و تاریخ نشان داده که آنهایی که با شعر کلاسیک شروع کرده‌اند در سایر قالب‌ها نیز موفق بوده‌اند. شخصیت متعهد و ارزشی او در اشعارش بروز دارد که عشق پاک در اشعار او مثال‌زدنی است.

جلوداریان در پایان گفت: زیست شاعرانه و هم‌زیستی شاعرانه در مورد طارمی قابل توجه است زیرا این مسئله در شعر او نیز اثر داشته و این را باید به او و اطرافیانش تبریک گفت. ضمناً طارمی یک شاعر گزیده‌سرا است که تمام آثارش را منتشر نکرده است و کارهای بیشتری از آنچه که تا کنون منتشر شده دارد.

*طارمی ثابت کرده که محدودیتی وجود ندارد

سلیمانی همسر فاطمه طارمی که خود نیز دستی بر شاعری دارد، در این مراسم گفت:‌ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که دارای بافت فرهنگی مخصوص به خود است و امروز شاهد نشستی برای اشعار یک بانوی شاعر هستیم که ثابت کرده هیچ محدودیتی وجود ندارد و این در حالی است که برخی معتقدند که محدودیت‌ها مانع فعالیت حرفه‌ای آنها شده است و بر این باورند که محدودیت‌های فرضی، بانوان شاعر را کنار زده است که معتقدم این از برداشت غلط ناشی شده است.

فاطمه طارمی در پایان این مراسم با اشاره به اینکه حرفی برای گفتن ندارد،‌از همه شرکت‌کنندگان در این مراسم تشکر کرد و با بردن نام آنها حضور آنها را پاس داشت.