تهران: آغوش باز گمرک به روی نوشت‌افزار چینی

به گزارش حلقه وصل، وارد مترو می‌شوم. مثل همیشه شلوغ است و بازار دست‌فروش‌ها گرم. هر چیزی را می‌توان در مترو یافت، از شیر مرغ تا جان آدمیزاد. مرد جوانی با یک گونی بزرگ به واگن خانم‌ها می‌شود. همین که از تلوتلو خوردن حرکت قطار آسوده می‌شود، بساطش را پهن می‌کند. دفتر مشق‌های رنگی که هر کدام تصاویری از انیمیشن‌هایی دارد که سال‌های سال است در رسانه ملی پخش می‌شود. چشم آدم‌های اطراف به سمت بساطش می‌رود. چند خانمی که در اطراف نشسته‌اند و معلوم است بچه‌ دارند، چندتا از دفترهایش را می‌خرند. مرد بساطش را جمع می‌کند و به واگن دیگری می‌رود. حراج زده است و می‌گوید که با قیمت کمتر از بیرون حاضر است هر 5 دفتر را 20 تومان بدهد. به قول خودش حراج به مالش زده است و همین، دیگران را بیشتر ترغیب می‌کند.

***

چهار سالی است که گروه‌های خودجوش فرهنگی برای تولید و طراحی نوشت‌افزارهای ایرانی اسلامی وارد میدان شده‌اند؛ نوشت‌افزارهایی که بتواند با کیفیت مناسب و با طرح‌های زیبا و جذاب در بازار نابرابر توزیع و عرضه این اقلام رقابت کند، اما سوال اینجاست که این تلاش‌ها پس از گذشت چهار سال چه نتایجی را به همراه داشته است؟ آیا تولیدکنندگان با همکاری نهادهای مختلف توانسته‌اند استفاده از این نوع اقلام را در میان مردم جا بیندازند و به عبارت دیگر، آنها را با ضرورت استفاده از این کالاها آگاه کنند؟ آیا نهادهای مرتبط با این موضوع، به وعده‌های خود عمل کرده‌‌ و آیا مشکلاتی که تولیدکنندگان این حوزه با آن مواجه بوده‌اند، رفع شده است؟

نهادها و مراکز دولتی برای نوشت‌افزار اسلامی ایرانی چه کردند؟

سال 90 آغاز فعالیت‌های برخی از این نهادهای خودجوش بود که بدون حمایت‌های دولتی و برخورداری از تسهیلات ویژه نهادها کار خود را شروع کرده بودند. طرح‌های اولیه هر کدام از این گروه‌ها در وهله نخست شاید بیشتر از 15 طرح جدید نبود، اما کم‌کم توانستند جای خالی نوشت‌افزاری با رنگ و بوی ایرانی اسلامی را پر کنند اما در این میان مشکلات متعددی برای تولیدکنندگان این حوزه وجود دارد که رفع آنها از عهده گروه‌های این‌چنینی که بدون پشتوانه و تنها به صرف دغدغه وارد کار شده‌اند، برنمی‌آید. از جمله مشکلاتی که این روزها تولیدکنندگان نوشت‌افزار با آن مواجه هستند، نبود سامان و ساختار مناسب در زمینه تولید این دسته از کالاهاست که بخشی از آن از خلأهای قانونی موجود نشأت می‌گیرد و بخشی از آن نیز به دستگاه‌های نظارتی مرتبط است. اگرچه گفته می‌شود که بخش قابل توجهی از نوشت‌افزارهای مصرفی در کشور، از کشورهایی مانند چین وارد می‌شود، اما بخش قابل توجهی از نوشت‌افزارهایی که در بازار خرید و فروش می‌شود، به چاپخانه‌هایی اختصاص دارد که در ایران فعالیت می‌کنند و برای اینکه سود بیشتری داشته باشند، از کاراکترهایی بهره می‌برند که جای خود را به یمن رسانه‌ها در میان خانواده‌ها باز کرده‌ و شناخته شده‌اند.

واردات ادامه دارد، مسئولان شعار می‌دهند

هرچند مجلس از دو سال پیش تلاش کرد تا با همگرایی نهادها و مشخص کردن مسئولیت‌های هر کدام، بخشی از مشکلات این تولیدکنندگان را رفع کند، اما حقیقت این است که حمایتی که به واسطه آن مایه دلگرمی در میان تولیدکنندگان ایجاد شود، وجود ندارد. اگرچه نمی‌توان از وجود خلأهای قانونی چشم پوشید، اما دور از انصاف است که همه موانع را بر گردن این موضوع گذاشت. واضح آن است که بیش از وجود خلأهای قانونی، عدم حمایت برخی از نهادها سنگ بر راه تولیدکنندگان انداخته است. با گفت‌وگوهای انجام شده با حضور کمیسیون فرهنگی مجلس، قرار بر این شد که گمرک از واردات بی‌رویه جلوگیری کند و نهادهایی و وزارتخانه‌هایی مانند وزارت ارشاد نیز نظارت خود را دقیق‌تر کنند، اما با وجود این، سعید حسینی، مدیرعامل مجمع تولیدکنندگان نوشت‌افزار اسلامی ایرانی، معتقد است که کارهای صورت گرفته ناتمام مانده و وضعیت نسبت به قبل بهتر نشده است.

حسینی در این رابطه به تسنیم می‌گوید: همچنان علی‌رغم بحث‌ها و صحبت‌هایی که میان مسئولان در این رابطه شد، واردات ادامه دارد و نظارتی نیز بر تولیدات داخلی صورت نمی‌گیرد.

به گفته او؛ تنها 10 درصد از بازار نوشت‌افزار در دست تولیدکنندگان نوشت‌افزار اسلامی ایرانی است؛ باقی این بازار یا به طرح‌های غربی اختصاص دارد یا بخشی نیز به اشکال هندسی و ...، این میزان مربوط به دفاتر مشق است که بیشترین تولید را داریم، در باقی کالاها میزان کمتر از این است.

حمایت‌های مسئولان از نوشت‌افزار ایرانی اسلامی، نمکی بر دیگ آش است

برخی از تولیدکنندگانی که وارد این عرصه شده‌اند، معتقدند که دولت آنچنان که باید از این طرح‌ها حمایت نمی‌کند و حمایت آنها از تولیدکننده داخل، در حد نمکی بر دیگ آش است. امین قانعی، از تولیدکنندگان فعال در شهرستان‌ و تولیدکننده برند «پویا»، در این رابطه به تسنیم گفته که معمولاً انجام این نوع کارها با خود حمایت خاصی به همراه ندارد. برای تولید این اقلام بارها با مشکلات مالی متعددی مواجه بودیم، اما کمکی از سوی مسئولان برای رفع آن ندیدیم. حتی ما از مؤسسات ذی‌ربط درخواست وام کردیم که این را هم موافقت نکردند. در حال حاضر فعالیت‌های این‌چنینی را در قالب «نگاه خیرین» دنبال می‌کنیم. به این صورت که از برخی خیرین استمداد کردیم و آنها نیز به شرط بازگشت سرمایه در این راه همکاری کردند. حمایت‌هایی هم اگر بوده، به اندازه‌ای نبود که مشکلات ما را برطرف کند؛ بیشتر به اندازه یک نمک برای یک دیگ آش بود و دردی را دوا نمی‌کرد.

مالیات‌های سنگین پیش پای تولیدکنندگان نوشت‌افزار اسلامی ایرانی

این در حالی است که برخی از تولیدکنندگان این بخش در داخل کشور با وجود مشکلات متعدد توانسته‌اند کیفیت کار خود را به اندازه‌ای برسانند که بتوانند به کشورهای مجاور صادر کنند. هرچند این دسته از تولیدکنندگان برای صادرات با مشکلات متعدد مواجهند، اما معتقدند که نوشت‌افزار اسلامی ایرانی می‌تواند و ظرفیت این را دارد که در کشورهای دیگر عرضه شود و به نظر آنها، این نوع تولیدات مورد استقبال مخاطبان خارج از کشور نیز قرار می‌گیرد. رضا حدیدی، مدیرعامل شرکت آزاده، یکی از تولیدکنندگانی است که قصد دارد تولیدات خود را به کشورهایی نظیر عراق و آذربایجان صادر کند، اما او می‌گوید که مسئولان برای صادرات این کالاها مالیات سنگینی در نظر گرفته‌اند که او را از ادامه این کار بازداشته است.

از مسئولان نامیدیم و به مردم دل‌خوش

او بر حمایت از تولیدکننده تأکید می‌کند و می‌گوید: در این سال‌ها تلاش کردیم برای اعتلای فرهنگ و نهادینه کردن فرهنگ اسلامی ایرانی از دوران کودکی و نوجوانی، وارد این عرصه شویم، اما هر روز جلوی پای ما سنگ انداختند و حمایتی نکردند. ما برای تولید، به حمایت نیاز داریم. در حال حاضر شرایط تولید، شرایط مثبتی نیست و همه چیز در بلاتکلیفی به سر می‌برد.

حدیدی ادامه می‌هد: ما در این سال‌ها فقط از مسئولان شعار شنیدیم. بارها برای موضوعات مختلف مرتبط با نوشت‌افزار با مسئولان به بحث و گفت‌وگو پرداختیم، اما نتیجه‌ای نداشته است. گویا مسئولان یادشان رفته که باید از این طرح‌ها حمایت کند. با یک دست که نمی‌توان هندوانه هزار کیلویی را بلند کرد. به نظرم رویکردی وجود دارد که می‌خواهد از تولیدات داخلی حمایت صورت نگیرد. ما فقط در این سال‌ها دل‌خوش به حمایت مردم بودیم. افکار بچه‌های ما با انیمیشن‌های خارجی عجین شده و انس گرفته، اگر قرار باشد روند به همین صورت پیش رود، دل‌گرمی برای تولیدکننده داخل باقی نمی‌ماند.

منبع:تسنیم