به گزارش حلقه وصل، جلسه نقد رمان «پنج شنبه فیروزه ای» با حضور سارا عرفانی؛ نویسنده اثر و کامران پارسی نژاد، احسان عباسلو و میرشمس الدین فلاح هاشمی در محفل انس برگزار شد.
در این برنامه ابتدا فلاح هاشمی (نویسنده و مدیر مرکز محفل انس) از مأموریت مرکز محفل انس گفت و افزود: از دغدغه های همیشگی محفل انس اعتلای ادبیات انقلاب اسلامی و حمایت آن از قلم و اندیشه است.
وی ورود عرفانی را به حوزه جدی عرصه ادبیات داستانی به فال نیک گرفت و آن را برای ادبیات دینی مغتنم شمرد.
فلاح هاشمی گفت: اینکه کتابی ظرف مدت کوتاهی به چاپ های متعدد می رسد نشان از اهمیت کار دارد. کتابی که نه رمان عامه پسند است نه سخت و جدی و مخاطب آن را خوب پذیرفته است.
سخنران دیگر برنامه کامران پارسی نژاد بود، او گفت: متشکرم از اینکه چنین مکانی اختصاص یافته است تا چنین برنامه هایی در آن برگزار شود.
پارسی نژاد با بیان اینکه تأکید زیادی دارم که نویسندگان ما مطالعات زیادی در علوم انسانی داشته باشند تصریح کرد: متاسفانه طبق آمار غیر رسمی که دوستانم به من داده اند، دیگر نویسندگان حرفه ای ما نیز رمان نمی خوانند! و این فاجعه است. این باعث می شود ضربات جبران ناپذیری بر ادبیات داستانی ما وارد شود. الان هم می بینم بیشتر نویسنده ها دچار ایست فکری شده اند.
به گفته وی، اینکه خانم عرفانی وارد عرصه ادبیات دینی شده ارزشمند است. ادبیات دینی ما سابقه دیرینه دارد. انتشارات نیستان (ناشر کتاب) خواسته است جریانی را در عرصه ادبیات دینی ایجاد کند. که تا حدودی موفق بوده است. ورود به ادبیات دینی مهم است ولی ما نباید قانع شویم.
این منتقد تاکید کرد: اگر می خواهیم خانم عرفانی در کارشان موفق تر شوند باید نقدهای جامع تری بکنیم.
فلاح هاشمی در ادامه صحبت های پارسی نژاد گفت: جذابیت های این اثر و تقریبا آثار قبلی خانم عرفانی این است که شخصیت های داستان ها واقعی اند. مخاطب باورشان دارد. البته فضای اصلی رمان دینی است. شخصیت ها با هدف نویسنده پیش می روند. با اینکه تم اصلی رمان دینی است و حجم بالایی دارد ولی مخاطب جوان به راحتی کتاب را تا به آخر پیش می برد و می خواند. رمان عامه پسند ما معمولا در خدمت عشق و عاشقی زمینی است ولی این رمان بدان سو نمی رود.
کامران پارسی نژاد در ادامه گفت: صحبت های آقای هاشمی کاملا درست است و من تأیید می کنم صحبت های صحبت های ایشان را. ما در ایران خیلی اشراف به اصطلاحات ادبیات داستانی غرب نداریم. مثلا رمان عامه پسند در ایران و غرب تعریف متفاوتی دارد. رمان عامه پسند در ایران از لحاظ ساختاری بسیار ضعیف است. در حالیکه در غرب ساختار درست است ولی برای عموم مردم نوشته می شود.
وی متذکر شد: عمده ترین مشکلی که ما در این اثر می بینیم زیاده گویی ها و توصیفات لحظه به لحظه هاست. اکثر منتقدین گفتند این کتاب آداب زیارت است درست مگر آداب زیارت چقدر حجم یک اثر را اشغال می کند؟ ببینید اگر خواننده نتواند کتاب را بخواند و برایش خسته کننده شود آن را رج می زند. من صادقانه بگویم خودم بعضی ها جاها رج زدم.
این نویسنده افزود: این کتاب از نظر من رمان عامه پسند قابل قبولی است. ولی این اثر مرا نگرفت! انتخاب واژه های زیباتر مخصوص در شیوه روایت با تجربه به دست می آید. می توانست زیباتر باشد نثر این رمان.
فلاح هاشمی در ادامه اذعان کرد که این کتاب خود معرف خود است و به نظر من توانسته است نظر مخاطب را جلب کند. البته به جرأت می توانم بگویم با توجه به شناختی که از نویسنده دارم اثر بعدی خانم عرفانی خالی از نکات منفی است که جناب پارسی نژاد اشاره کردند.
سارا عرفانی نویسنده کتاب هم در این نشست گفت: من همیشه از صحبت های منتقدین استقبال کرده و از نقدها استفاده می کنم.
هاشمی در ادامه صحبت های تکمیلی خودش گفت: همیشه گفته ایم که خیلی از محتواهای ارزشی می تواند در قالب رمان های عامه پسند جای گیرد. بنده به شخصه از چاپ این رمان خوشحال شدم. این اثر و امثال این اثر شاید باعث آشتی مخاطب عامه پسند با رمان های دینی و معناگرا شود. اعتقادم بر این است الان جامعه ما به این نوع قلم بسیار نیاز دارد.
احسان عباسلو در ادامه مباحث مطرح شده گفت: در مقابل نگاه مینی مالیستی نگاه ماکسی مالیستی نیز داریم. نویسنده نباید نگران باشد که رمانش زنانه است. جناب پارسی نژاد می خواهد که خانم عرفانی به عنوان نویسنده ارزشی در قالب و فرم نیز عالی باشد. همیشه بحث بوده که ادبیات عامه پسند را به ادبیات دینی نزدیک کنیم چون ادبیات عامه پسند مخاطب بیشتری دارد. من اتفاقا فکر می کنم فضای اطنابی که در رمان است خوب است. زندگی طبیعی را بازنمایی می کند.
خانم عرفانی درباره بازخوردهایی که درباره پنج شنبه فیروزه ای شده است گفت که اکثرا گفته اند نگاه شان به زیارت عوض شده است.