به گزارش حلقه وصل، انتخابات مجلس یازدهم روز دوم اسفند ماه برگزار شد و در نهایت جریان اصولگرایی بود که توانست اکثر کاندیداهای منتسب به خود را وارد مجلس کند. در این بین بسیاری از فعالان سیاسی جریان اصلاحات علت اصلی عدم توفیق کاندیداهای این جریان در انتخابات مجلس بویژه در شهرهای بزرگ را عملکرد غیرقابل دفاع دولت و مجلس فعلی که اکثریت آن را اصلاح طلبان تشکیل داده اند، ارزیابی می کنند.
در همین راستا غلامحسین کرباسچی دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی و مصطفی تاجزاده معاون سیاسی وزیر کشور در دولت اصلاحات اخیرا مناظره ای با موضوع یازدهمین دوره انتخابات مجلس و علل شکست اصلاح طلبان در این انتخابات برگزار کردند. اما از آن جهت این مناظره قابل توجه است که میان دو تن چهره های اصلاح طلبی برگزار می شد که یکی از آنها مخالف صد درصدی حضور اصلاح طلبان در انتخابات بود و دیگری انتخابات را ناموس دموکراسی و خالی کردن عرصه انتخابات را پشت کردن به قواعد دموکراتیک قلمداد می کرد.
به همین واسطه بود که حزب کارگزاران با محوریت کرباسچی بر خلاف طیف منتسب به دوم خردادی ها که تاجزاده یکی از برجسته ترین چهره های آن به شمار می رود، با فهرستی ۳۰ نفره و کامل در انتخابات مجلس در تهران شرکت کردند؛ هرچند این فهرست ۳۰ نفره همانطور که پیش بینی می شد توفیقی در جلب آرای مردم تهران نداشت و برخلاف انتخابات مجلس دهم این بار اصولگرایان بودند که هر ۳۰ کرسی پایتخت را از آن خود کردند.
در خلال مناظره طولانی غلامحسین کرباسچی و مصطفی تاجزاده (منتشر شده در روزنامه سازندگی ارگان رسمی کارگزاران)، سخنان و واقعیت‌های مهمی وجود دارد و برخی حقایق و ناگفته‌ها از عملکرد آنها را بیان می کند.
در ادامه به مرور بخش هایی از این مناظره سه ساعته می پردازیم:
* ماجرای عصبانیت خاتمی از تماس کرباسچی: بروید دنبال دیگری!
در ابتدای این مناظره مصطفی تاجزاده با تشریح علل عدم شرکت در انتخابات مجلس یازدهم می گوید: ما در انتخابات مجلسِ هفتم و نهم هم مشارکت نکردیم، اما فرق‌مان با بقیه این بود که شرکت نکردیم تا انتخابات را آزاد کنیم، نه اینکه بگوییم شرکت نمی‌کنیم زیرا از انتخابات عبور کرده ایم و به روش دیگری که جایگزین انتخابات باشد رسیده ایم. تاجزاده همچنین از انتخابات های برگزار شده در دولت اصلاحات از جمله انتخابات مجلس ششم به عنوان سالم ترین و رقابتی ترین انتخابات یاد کرده و معتقد است که دولت اصلاحات، آغازگر اصلاحات مثبت در فضای سیاسی کشور بوده است.
کرباسچی با رد این ادعای تاجزاده تصریح می کند: آقای تاجزاده معتقد است که اصلاحات متعلق به زمانی بوده است که مردم از پایین خواستار آن باشند و از بالا هم حکومت، و آن را به دوره دولت اصلاحات نسبت داد در حالی که این اصلاحات توسط آقای هاشمی در آستانه مجلس پنجم شروع شد، یعنی درواقع از مجلس پنجم فعالیت گروهی سیاسی در مقابل گروهی ساکت (از همین جریانی که به عنوان جریان چپ یا روشنفکری شمرده می‌شد که آن زمان نمادشان مجاهدین انقلاب و مجمع روحانیون بودند) پدید آمد. آنها پس از انتخابات مجلس چهارم بسیار ناامید بودند، بنده شخصاً با آقای خاتمی تماس گرفتم و گفتم که بیایید کاندیدا شوید، ایشان خیلی عصبانی به من گفتند به دنبال دیگری بروید.
* نباید نام فعالیت سیاسی جناح رقیب را مهندسی بگذاریم
دبیرکل حزب کارگزاران همچنین با رد ادعای تاجزاده مبنی بر مهندسی بودن انتخابات مجلس یازدهم می گوید: انتخابات این دوره به نظرم اینطور نیست که جناب تاجزاده می‌فرمایند، اینکه مهندسی انتخابات داشته باشیم، اصلاً بنده چنین نگاهی ندارم. تصویر ایشان این است که یک نفر یا جماعتی چندنفره آن بالا نشسته‌اند و مهندسی کردند. نگاه من این است که در جمهوری اسلامی دو جناح وجود دارد که این دو جناح در کش و قوس هستند، گاهی اوقات در هر یک از این جناح‌ها عده‌ای با هم پیوند می‌خورند و... درواقع سَیَلانی دارد و عده‌ای از یک جناح جدا می‌شوند و به دیگری می‌پیوندند و بالعکس. این دو جناح فعال هستند، یکسری از آنها در ارتباط با نهادهای حاکمیتی فعالیت می‌کنند که تلاش‌شان این است تا با ارتباطاتی که دارند، نهادهای انتخاباتی را هم تحت تأثیر قرار بدهند که ایشان نام آن را مهندسی انتخابات می‌گذارد ولی درواقع یک فعالیت سیاسی است.
وی ادامه داده است: اگر در انتخابات تمام این ۴۰ سال نگاه کنید چه در تهران و چه در تمام استان‌های دیگر، اینها جمعیت‌های ثابتی را دارند که ممکن است ۱۰، ۱۵ درصد باشند و تحت تأثیر شرایط هم می‌توانند تبدیل به اکثریت در یک حوزه یا کشور شوند و قبض و بَسط پیدا کنند. اینها هم در حال تلاش، فعالیت و پرونده‌سازی برای جناح مقابل هستند، همانطور که ما در جناح چپ برای جناح مقابل پرونده‌سازی می‌کنیم. من نمی‌دانم نام این موضوع مهندسی است یا خیر، اما نباید نام فعالیت سیاسی جناح مقابل را مهندسی بگذاریم.
* رازگویی از یک جلسه؛ اصلاح‌طلبان اقرار ضمنی کردند که مشکل اصلی‌شان رد صلاحیت‌ها نیست
کرباسچی در بخش دیگری از این مناظره با اشاره به جلسات سران اصلاحات پیش از انتخابات مجلس خاطرنشان می کند: ما جلساتی را خدمت آقای تاجزاده راجع به انتخابات بوده‌ایم و مباحث بسیاری در گرفته است، اتفاقاً در یکی از همین جلسات برخی آقایان از جناح چپ دائماً می‌گفتند که نیرو نداریم. آقای عبدالله نوری در همان جلسه گفتند مگر نمی‌گویید انتخابات مهندسی شده است و نامزد نداریم؟ می‌توان ۱۶۰ حوزه‌ای که معتقدید از الان نماینده‌های آن مشخص است را روی کاغذ آورد و ببینیم آیا پس از انتخابات واقعاً چیزی که شما نام آن را مهندسی شدن انتخابات می‌گذارید، اتفاق می‌افتد یا خیر؟ زیرا می‌گفتند که ۱۶۰ حوزه قطعی است و ۷۰ حوزه هم طوری طراحی شده که در نهایت جناح راست پیروز آن خواهد بود.
وی ادامه می دهد: وقتی موضوع مقداری احصاء شد و فضای بازتری به وجود آمد، به نوعی اقرار ضمنی گرفتند اصل مسأله اینست که مردم رأی نمی‌دهند و شرکت فعال ندارند به علت عملکرد ضعیف اصلاح‌طلبان است، طرفداران ما کسانی هستند که نارضایتی در سطح آنها زیاد است و براساس نظرسنجی‌ها میزان مشارکت پایین خواهد بود، بنابراین حرفی که می‌گفتند به دلیل ردصلاحیت ها ما کسی را نداریم، تبدیل شد به اینکه چون مردم به ما رأی نمی‌دهند، یعنی درواقع کسانی که شرکت می‌کنند رأی نمی‌دهند.
* ادعای صوری بودن انتخابات در ایران صحت ندارد
دبیرکل حزب کارگزاران در واکنش به ادعای گروهی از اصلاح طلبان از جمله تاجزاده که معتقدند انتخابات در ایران صوری است، تاکید می کند: من معتقدم که نه رهبری هیچ‌وقت این حرف را زده‌اند و نه هیچ‌وقت در نهادهای رسمی چنین چیزی گفته شده که انتخابات صوری است و... به نظرم چنین حرف‌هایی صحت ندارد. موضوع این است که هم ما و هم طرف مقابل‌مان معتقدیم اصلِ نظام سیاسیِ ما براساس انتخابات است که دو نوع می‌تواند تضعیف شود؛ یکی اینکه طرف مقابلی که می‌گوییم بیشتر انتصابی است از طریق حذف، عدم شرکت و... آن را تضعیف کند و دوم اینکه ما خودمان انتخابات را تضعیف می‌کنیم.
وی با اشاره به رقابت های انتخاباتی در آمریکا می افزاید: در کشور آمریکا هم گاهی اوقات حزب دموکرات بالا می‌آید و گاهی اوقات حزب جمهوری‌خواه. معمولاً به این صورت است که وقتی یکی، دو دوره حزب دموکرات در رأس کار هستند عملکردشان یکسری از مردم را ناراضی می‌کند و طرف مقابل از نقاط نارضایتی استفاده کرده و تبلیغ می‌کند، مردم هم برایشان مهم خواسته‌هایشان است در نظر می‌گیرند که مالیات، شغل و... به چه صورت است و روابط خارجی را بررسی می‌کنند و به حزب مقابل رأی می‌دهند. در سالهای بعدی عواقب سیاست‌های آن طرف را می‌بینند و دور بعد به جناح مقابل رأی می‌دهند. پس تقریباً متناوب است و به ندرت اتفاق می‌افتد ۸ سال دموکرات‌ها روی کار باشند و ۸ سال بعد جمهوری‌خواهان روی کار نیایند و بالعکس. در باقی جاهای دنیا هم به همین صورت است.
* مردم حتما از عملکرد شورای شهر ناراضی اند
کرباسچی که در بین سالهای ۶۸ تا ۷۷ نزدیک نزدیک به ۹ سال سابقه شهرداری پایتخت را در کارنامه دارد در بخش دیگری از این مناظره با انتقاد از عملکرد شهرداری و شورای شهر پنجم در تهران عنوان می کند: مردم حتماً از شهرداری و شورای شهر تهران در دوره‌ی اصلاح‌طلبان ناراضی هستند. متأسفانه هم به خاطر مسئله آقای نجفی و هم به خاطر اینکه پس از آن هم تصمیم درستی راجع به مدیریت شهرداری گرفته نشد، ناراضی هستند. الان هم می‌توان گفت در شهرداری تقریبا هیچ اتفاق مثبتی رخ نداده است و هیچ تحول جدی‌ای در نظام اداری، مبارزه با فساد و رشوه و... که مردم روزبه‌روز آن را می‌بینند اتفاقی نیفتاده است. مسلم است که دوچرخه‌سواری و اقداماتی از این دست که دردی از مردم دوا نمی‌کند که مدیر به این کارها بپردازد.
این فعال سیاسی اصلاح طلب همچنین به نقد عملکرد فراکسیون امید مجلس پرداخته و تصریح می کند: در مورد مجلس هم واقعاً باید فکر کنیم طی ۴ سال اخیر چه کارنامه‌ای از ۱۰۰ نفر اصلاح‌طلبی که به مجلس فرستادیم بیرون آمد؟ اشکال شخص آقای عارف نیست، بلکه مجموعۀ این افراد. حال اینکه یک دعوا در مجلس راه بیندازید، نطقی آتشین بکنید و فحش بدهید که دردی از مردم دوا نمی‌کند.
* شورای عالی اصلاح طلبان برای حفظ آبروی خاتمی فهرستی انتخاباتی نداد
دبیرکل حزب کارگزاران در بخش دیگری از این مناظره با اشاره به یکی دیگر از جلسات انتخاباتی اصلاح طلبان که تاجزاده نیز در آن حضور داشته یادآور شده است: آقای تاجزاده در پایان جلسه‌ای با مجموعه دوستان اصلاح‌طلب به احزابی مانند کارگزاران گفتند شما حتماً لیست بدهید و البته اصرار نکنید که حتماً جبهه اصلاحات لیست بدهد، من هم شخصاً به شما کمک می‌کنم، اما بگذارید ما به عنوان اصلاحات لیست ندهیم. متأسفانه ایشان نه‌تنها کمک نکردند، بلکه یک کلمه هم دیگران را توجیه نکردند که درست است اصلاحات لیست نداده، اما کسانی که شناسایی کردند و لیست داده‌اند، اگر کسی قصد دارد در انتخابات شرکت کند به اینها رأی بدهد. اتفاقاً ایشان در روزهای پایانی توئیت زدند که قطعاً در انتخابات شرکت نمی‌کنم و رأی نمی‌دهم و هر کسی که قصد دارد رأی بدهد می‌تواند این کار را انجام دهد... در واقع ایشان خلاف قول خودشان عمل کردند.
وی در ادامه با انتقاد از بیانیه شورای سیاست گذاری اصلاح طلبان مبنی بر عدم ارائه لیست در تهران و سراسر کشور خاطرنشان می کند: متأسفانه مجموعه اصلاحات هم همین کار را کردند. یعنی علی‌رغم اینکه در شورای عالی اصلاحات مطرح شد شورا با امضای آقای خاتمی برای اینکه ممکن است این لیست شکست بخورد و آبروی اصلاحات و آقای خاتمی برود، لیست نمی‌دهد، اما احزاب می‌توانند لیست بدهند و فعالیت کنند. اما عملاً با فعالیت منفی‌ای که از طرف احزابی که شرکت نکردند رخ داد، تمام نیروهایشان علیه انتخابات فعالیت کردند.
* آقای تاجزاده! کار شما باعث خوشنودی ترامپ و نتانیاهو شد
کرباسچی در واکنش به اظهارات تاجزاده که معتقد است حضور ۲۰ درصدی مردم پای صندوق های رای در شهرهای بزرگ موجب خشنودی ترامپ و نتانیاهو و دیگر دشمنان خارجی ایران شد، گفت: خب شما شرکت نکردید و اتفاقاً به ترامپ کمک کردید. شما می‌گویید بدترین اتفاق این بود که ترامپ و نتانیاهو از این ماجرا منتفع شدند، اما شما اگر به عنوان اقلیت آمده بودید و رأی هم نمی‌آوردید، اما نمی‌گفتند ۱۸درصد در تهران شرکت کردند، می‌گفتند ۳۰ درصد شرکت کردند و ۱۲ درصد از اصلاح‌طلبان هم آمدند و رأی نیاوردند. بنابراین این شرایط به ترامپ و نتانیاهو کمک نمی‌کرد، اما رأی نمی‌آوردید. شما از ترس اینکه نگویند شکست خورده‌اید نیامدید، اما ما باید بیاییم ولو اینکه شکست بخوریم و اشکالی ندارد. اگر اصلاح طلبان در انتخابات شرکت می کردند بدون شک درصد مشارکت ۴۰ درصد نمی شد که این مسئله موجب خوشحالی ترامپ و نتانیاهو شود.
* کرباسچی: آقای تاجزاده! به دیگران می‌گویید حزب پادگانی، خود شما که حزب امنیتی هستید!
مصطفی تاجزاده در بخش دیگری از این مناظره ضمن تکرار این ادعا که تمام مقدرات سیاسی کشور در اختیار یک حزب پادگانی است، تاکید می کند که حتی اگر محمود صادقی و علی مطهری نیز تایید صلاحیت می شدند در انتخابات شرکت نمی کرد و خاطرنشان می کند که همانطور که قبل از انتخابات بارها اعلام کرده بود شرط حضورش در انتخابات، تایید صلاحیت چهره های منتسب به نهضت آزادی و یا ملی مذهبی ها در انتخابات بوده است.
کرباسچی در واکنش به این اظهارات تاجزاده تصریح می کند: صحبت‌های آقای تاجزاده از صدر تا ذیل با هم متناقض است، یعنی از یک طرف صحبت از حزب پادگانی می‌کنند، خب من هم می‌گویم شما حزب امنیتی هستید. اگر الان از آقای حجاریان، امین‌زاده، علوی‌تبار، عرب‌سرخی و دیگران را بشمارید مگر همه در دستگاه‌های امنیتی جمهوری اسلامی نبودند؟ چرا افراد امنیتی فعالیت سیاسی انجام می‌دهند؟ خب اینها الان فعالیت سیاسی می‌کنند و الان هم در ارتباط هستند. همه اینها آدم‌های امنیتی هستند و همین الان هم داغ‌ترین حرف‌های امنیتی که در دستگاه‌های امنیتی ماست دوستان نسبت به آن اطلاع دارند. اینکه شما یک وقتی با مجموعه‌ای کار کردید، الان ارتباط دارید و می‌توانید تأثیرگذار باشید، دلیل نمی‌شود که تا ابد امنیتی‌ها را نفی کنید. در مورد سپاه هم به همین صورت است، در نظر داشته باشید که من مدافع هیچ فردی در این نهادها نیستم. ایشان می‌گویند چرا از شورای نگهبان انتقاد نمی‌کنید و فریاد نمی‌زنید؟ ما که داد زده‌ایم، شما نگذاشتید کسی فریاد ما را بشنود. در ابتدای اطلاعیه حزب کارگزاران نقد صریح و روشن علیه شورای نگهبان بوده است...
دبیرکل حزب کارگزاران سازندگی در پاسخ به این ادعای تاجزاده که معتقد است رد صلاحیت های شورای نگهبان موجب مخدوش شدن جایگاه مجلس دهم شده است، گفت: بخشی ازعوامل تضعیف نهاد انتخاباتی عملکرد خود این نهادهاست. وقتی عملًا کاری نتوانستند برای مردم بکنند معلوم است جایگاه و اهمیت خودرا در جامعه ازدست می‌دهند و روشن است که دریک جامعه دوقطبی سیاسی دوطرف بهم فشار میآورند. افرادی که شما با لیست امید یا از طرف دیگر به مجلس فرستادید و الان هم پس از گذشتن این مجلس حاضر نیستید آنها را نقد کنید و بعد هم از محمود صادقی صحبت می‌کنید، محمود صادقی آن مجلس (مجلس ششم) هم بود، بقیه هم بودند اما در آن‌جا چه کار کردند؟ یعنی ایشان فکر می‌کند دو، سه نفر مانند آقایان شکوری، به‌آور و خانم منصوری در آن‌جا بودند کل مجلس و نظام را کن‌فیکون می‌کردند.
* اصلاحاتی که شما ۲۳ سال است مدام از آن نام می برید، دقیقا چه معنایی دارد؟
کرباسچی در بخش دیگری از این مناظره این در پاسخ به این سوال که آینده اصلاحات چه می شود، گفت: چند وقت قبل گفتیم که اصلاحات به چه معناست؟ گفتیم که اصلاحات خودش را تعریف کند، تمام افراد به ما خرده گرفتند که می‌خواهید علیه آقای خاتمی و اصلاح‌طلبان حرف بزنید. ما که صحبتی نداریم، بلکه می‌گوییماصلاحاتی که از ۷۶ شروع شده و شما مدام نام آن را می‌برید پس از ۲۳ سال بنشینید و بگویید دقیقاً چه معنایی دارد شما چه چیزی را می‌خواهید اصلاح کنید و چطور می‌خواهید اصلاح کنید. چطور اصلاح کردن مهم است. شما می‌خواهید قانون اساسی را کامل عوض کنید یا بخشی از آن را؟
وی در ادامه و در واکنش به این پاسخ تاجزاده که گفت قصد ما اصلاح بخشی از قانون اساسی فعلی است، تصریح می کند: چطور می‌خواهید این کار را انجام دهید؟ از داخل نظام یا بیرون نظام؟ با تهاجم نظامی آمریکایی‌ها که آنها را کمک کنید و در تبلیغات بگویید در انتخابات شرکت نکنید و درصدها را پایین بیاورید و بگویند این مشروعیت ندارد و انتخابات را مانند لیبی، عراق و... کنیم؟ یا داخل نظام دلسوزانه و اصلاح‌طلبانه بایستید و آنقدر خواسته‌های مردم را بگویید و نمایندگانی در مجلس بفرستید که اینها را مدام تکرار کنند و با اصلاحات نه دخالت از بیرون و شورش و بهم‌ریختگی اصلاحات را انجام بدهید؟ بله حتی خود حاکمیت و اصولگرایان هم شاید با تغییر بخش‌هایی از قانون اساسی همراه باشند یک‌بار گفتند شاید نخست‌وزیری را باید احیا کنیم، اما این تغییرات باید از درون باشد، وقتی از حاکمیت بیرون می‌روید و انتخابات را تحریم می‌کنید امکان اصلاحات هم از بین می‌رود.
* ۸۰ درصد اعضای لیست کارگزاران از لیست امید مجلس دهم کیفیت بهتری داشتند
این فعال سیاسی اصلاح طلب در بخش دیگری از این مناظره در واکنش به اظهارات تاجزاده مبنی بر اینکه وزن نمایندگان حاضر در مجالس اول تا ششم قابل مقایسه با نمایندگان حاضر در مجالس بعد از آن نیست و زمانی که چهره های شناخته شده جریان اصلاحات رد صلاحیت می شوند طبعا امکان شرکت در انتخابات وجود ندارد، تاکید کرد: راجع به مجلس صحبت کردید که باید همان مجلس اول باشد، اتفاقاً مجلس باید تغییر کند و من معتقدم افراد مسن هم باید در مجلس عوض می‌شدند، اینها چه کار می‌کنند؟ جوان‌ها باید به مجلس بروند و شما هم باید برای این موضوع تلاش می‌کردید. شما می‌گوییم لیست کارگزاران یا دیگران را نمی‌شناختید، مگر در سال ۹۴ فامیل‌هایتان را در مجلس فرستاده بودید، خب آن زمان هم نمی‌شناختید و با اطلاعیه‌های متفاوت و مصاحبه‌ها متوجه شدید.
کرباسچی خطاب به تاجزاده یادآور می شود: اگر از موضع‌تان نسبت به صحبتی که کرده بودید که چون نهضت آزادی نیست من در انتخابات شرکت نمی‌کنم کوتاه می‌آمدید و با افرادی که کارگزاران لیست کرده بود صحبت می‌کردید، من معتقدم شاید ۵۰ درصد اینها را خودتان تأیید می‌کردید که بهتر از نمایندگان دورۀ قبل هستند. لیستی که این‌بار ما تهیه کردیم از نظر کیفی از لیست امیدِ تهران سال ۹۴ حدود ۸۰ درصد بهتر بودند.