به گزارش حلقه وصل، با توجه به ظهور و بروز برخی از آسیب های فرهنگی و اجتماعی در سطح جامعه و دغدغه مقام معظم رهبری در مورد این موضوع شناخت الزامات فرهنگی پیشرفت یکی از نکات ضروری به شمار می رود.
در تبیین این موضوع بخشی از کتاب«الزامات فرهنگی پیشرفت» با عنوان های مدیریت ونظارت بر فرهنگ کشور، لزوم پیوست فرهنگی در برنامه ریزی کشور و اصلاح ساختارهای فرهنگی ، به خوانندگان حلقه وصل تقدیم می شود.
هم افزایی نیروها ، استفاده از فرصت ها و مهار تهدیدها
مدیریت راهبردی چالشهای این حوزه با «استفاده کامل و کارآمد و همافزا از همه فرصتها و ظرفیتها» و نیز «مهار تهدیدها و آسیبها با نگاه حکیمانه و معقول» و «مواجههی هوشمندانه با معارضات مهاجمان و ستیزهگران» از جمله تکالیف اصلی این شورا است. عرصههای کلیدی و اساسی همچون تولید علم، سبک زندگی، آموزش و پژوهش، فرهنگ عمومی، مهندسی فرهنگی، حوزههای مهمی هستند که ساماندهی آن در جمهوری اسلامی به شورای عالی انقلاب فرهنگی سپرده شده است.
باید مراقب رفتار و حرکت فرهنگی جامعه بود و برای آن برنامه ریزی کرد
نمی شود بیکار نشست و نظارت را از دست داد؛ بایستی با دقت، مراقب رفتار و حرکت فرهنگی جامعه بود و برای آن برنامه ریزی کرد؛ این یکی از مهمترین وظایف حکومت است و حق بزرگی است که مردم برگردن حکومت دارند؛ حق رشد فضیلت ها . پیشرفت در زمینه معنویات؛ این حق را باید حکومت ایفا کند. این مطلب مهمی است که باید برایش برنامه ریزی و فکر شود و راه های اثرگذاری برروی فرهنگ عمومی مردم و رشد فضایل شناخته شود.
ضرورت نگاه معقول اسلامی در مدیریت فرهنگ
ما نمی خواهیم با نگاه افراطی به مقوله فرهنگ نگاه کنیم. بایستی نگاه معقول اسلامی را ملاک قرار داد و نوع برخورد با آن برطبق ضوابطی که معارف و الگوهای اسلامی به ما نشان می دهد تنظیم کرد. برخورد افراط از دو سو امکان پذیر است و تصور می شود، یکی از این طرف که مقوله فرهنگ را مقوله یی غیرقابل اداره و غیرقابل مدیریت بدانیم مقوله یی رها و خود رو که نباید سر به سرش گذاشت و وارد آن شد. متأسفانه این تفکر در جاهایی است وعده ای طرفدار رها کردن و بی اعتنایی و بی نظارتی در امر فرهنگ هستند. این تفکر، تفکر، تفکر درستی نیست و افراطی است. در مقابل، تفکر افراطی دیگری وجود دارد که آن سختگیری خشن و نظارت کنترل آمیز بسیار دقیق است. این تفکر هم به همان اندازه غلط است. نه می شود فرهنگ را در جامعه رها کرد که هرچه پیش آمد، پیش بیاید نه می شود آن طور سختگیری های غلطی را که نه ممکن است و نه مفید، الگو قرار داد.
مدیریت فرهنگ باید دلسوزانه و مثل رفتار باغبان باشد
در مقوله فرهنگ، رفتار حکومت باید دلسوزانه و مثل رفتار باغبان باشد. باغبان بهنگام نهال می کارد، بهنگام آبیاری می کند، بهنگام هرس می کند، بهنگام سمپاشی می کند، و بهنگام هم میوه چینی، باید فضای فرهنگی کشور را باغبانی کرد؛ یعنی مسؤولانه و با دقت البته بنده نشانه های این کار را می دیدم و حدس می زدم که چه اتفاقی می خواهد بیفتد. بعد کارهایی که دستگاه های مسؤول کردند و اطلاعاتی که بدست آوردند، روشن کرد که همان حدسی که می زدم واقعیت دارد.
لزوم پیوست فرهنگی در برنامه ریزی کشور
اینکه ما گفتیم مسائل اقتصادی و مسائل گوناگون مهم پیوست فرهنگی داشته باشد، معنای آن این است که یک حرکت اساسی که در زمینهی اقتصاد، در زمینهی سیاست، در زمینهی سازندگی، در زمینهی فناوری، تولید، پیشرفت علم میخواهیم انجام بدهیم، ملتفت لوازم فرهنگی آن باشیم. گاهی اوقات انسان در یک کاری وارد می شود، یک کار اقتصادی انجام می دهد، اما لوازم آن و تبعات فرهنگی آن را توجه ندارد. بله، کار کار بزرگی است؛ کار اقتصادی بزرگی است، منتها بر آن مترتب میشود لوازمی و تبعاتی که برای کشور ضرر دارد؛ فرهنگ اینجوری است. باید در همهی مسائل آن نکتهی فرهنگی را در نظر داشت و نگذاریم که این از یاد برود.
اصلاح ساختارهای فرهنگی
کسانی که در مسؤولیت های مختلف و نمایندگان مجلس حضور دارند باید همواره درخصوص اصلاح ساختار های فرهنگی ، اجتماعی و اداری، رعایت مصلحت حقیقی مردم، مبارزه با فقر، فساد و تبعیض، کم کردن فاصله فقیر و غنی در جامعه، نزدیک کردن مردم به ارزشهای اسلامی و دینی، و برای آرامش روحی مردم و جلوگیری از نهادینه شدن تشنج در جامعه اهتمام و جدیت داشته باشند.
برادران! نتیجه این جلسه ما، باید این باشد که ما در نگرشهایمان در مسئله اقتصاد کشور، در رفتارهامان و در ساختارهای تشکیلاتی و اداریمان، قوانینمان و قواعد موضعه مان، نقشها و سهمهایی که هرکدام از دستگاه ها دارند باید تغییراتی بدهیم، این جزء وظایف حتمی همه دستگاه های کشور است. بودجه براساس این سیاست ها باید تنظیم و تصویب بشود.