به گزارش حلقه وصل، در حالیکه هفته گذشته آیتالله رئیسی، رییس قوهقضاییه در بخشنامهای اعلام کرد هرگونه فعالیت در زمینه «صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی» صرفا در صورت اخذ مجوز از صداوسیما مجاز است و این سازمان، وظیفه نظارت بر این موضوع را برعهده دارد با این حال روز گذشته نامهای از سوی دفتر رییسجمهوری منتشر شد که در آن، حسن روحانی، «برای استحضار» ابراهیم رئیسی اعلام میکند که «اینگونه امور مرتبط به شورای عالی فضای مجازی است.»
هفته گذشته بود که آیتالله رئیسی، رییس قوهقضاییه بخشنامهای درباره اخذ مجوز صوت و تصویر فراگیر از صداوسیما را اعلام کرد. طبق این بخشنامه « «باعنایت به نظریه تفسیری مورخ ۱۳۷۹/۷/۱۰ شورای نگهبان ذیل اصول۴۴ و ۱۷۵قانون اساسی و ابلاغیه مقام معظم رهبری (مدظلهالعالی) مورخ ۱۳۹۴/۶/۲۲ خطاب به رییسجمهوری محترم، مبنی بر اینکه مسوولیت صدور مجوز و تنظیم مقررات صوت و تصویر در فضای مجازی و نظارت بر آن منحصرا بر عهده سازمان صداوسیماست. ضروری است مراجع قضایی و ستادی قوهقضاییه هرگونه استعلام درباره صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی را از حیث پروانه فعالیت، مقررات و موضوعات مرتبط از سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی به عمل آورند.
بدیهی است؛ هرگونه فعالیت در این زمینه بدون مجوز آن سازمان غیرمجاز است.» این مسأله البته اتفاق جدیدی نبود و از مدتها قبل با تشکیل سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی در صداوسیما این مسأله کاملاً در جریان بود ضمن اینکه تشکیل این سازمان با مصوبه مرکزی ملی فضای مجازی هم همراه بود. یکی از مسائل مهم در این ماجرا مقاومت وزارتخانههای ارشاد و ارتباطات در این ماجرا بود که در نهایت با تن دادن ارشاد به قانون دیگر مجوزی از سوی ارشاد صادر نشد تا مسأله ختم به خیر شود.
واکنش اولیه وزارت ارشاد به این بخشنامه هم نشان میداد که نکته خاصی نیست مگر اختلاف جزئی در چندمسأله. حامد سهرابی، مدیرکل دفتر حقوقی و مالکیت فکری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلام 2بهمن به ایرنا درباره این بخشنامه گفت: « انحصار مدیریت و نظارت امور صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی توسط سازمان صداوسیما با ابلاغ صریح مقام معظم رهبری (مدظلهالعالی) مورد توافق همه نهادها و مسوولان است و مخالفتی با این مسأله وجود ندارد. نقطه مبهم، نامشخص بودن چیستی صوت و تصویر فراگیر است که متاسفانه از زمان ابلاغ مراتب توسط مقام معظم رهبری (مدظلهالعالی) تا کنون وفاقی میان دستگاههای دولتی، مجلس شورای اسلامی، صداوسیما و مرکز ملی فضای مجازی برای ارائه یک تعریف مشخص حاصل نشده است.»
مسأله دیگر بحث ارائه مجوزهای ساخت فیلم در شبکه نمایش خانگی بود که با این بخشنامه ابهاماتی را ایجاد کرده که محمدمهدی طباطبایینژاد، معاون نظارت و ارزشیابی سازمان سینمایی در گفتوگویی با ایسنا آن را مسألهای تازه نمیداند و میگوید: « بهطور طبیعی تمام محصولات این شبکه از جمله سریالهای شبکه نمایش خانگی مجوز خود را از سازمان سینمایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی میگیرند ولی آنچه اخیراً منتشر شده نامه و موضوع تازهای نیست.
براساس این بخشنامه به مراجع قضایی ابلاغ شده که صوت و تصویر فراگیر در حوزه تصمیمگیری ساترا ( سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات صوت و تصویر فراگیر) است و ما هم در اینباره بحثی نداریم چون محل بحث ما همین تعریف صوت و تصویر فراگیر است تا براساس آن مشخص شود VODها در چه تعریفی گنجانده میشوند.» طباطبایینژاد البته راهحل را اینگونه توضیح میدهد: « هر فیلم و سریالی خارج از سیما، بخواهد پخش شود باید برای محتوایش از وزارت ارشاد مجوز بگیرد، یعنی ممکن است مجوز پلتفرم و زیرساخت نمایش را از ساترا بگیرند اما تولید محتوا مشخصاً برعهده ارشاد است.
«امری که هم اکنون نیز دایر است یعنی ارشاد از صدور مجوز برای vod خودداری کرده اما همچنان مسائل مربوط به مجوز فیلمهای شبکه نمایش خانگی را بر عهده دارد. امری که ساترا در توضیحی که به ایرنا ارسال کرده به آن اشاره کرده است: «رسانههای صوت و تصویر فراگیر طیف متنوعی از انواع خدمات رسانهای را شامل میشود، اما خدمات ویدیوی مبتنی بر تقاضا VOD از جمله انواع سنتی آنهاست. ابتدای دیماه98 هم رییس ساترا، در جلسهای با رسانهها اعلام کرده بود که تمامی محتوای صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی شامل پلتفرمهای اشتراک فیلم و VODها باید از سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر فضای مجازی مجوز بگیرند.»
چند ماه قبل همزمان با اصلاح ماده2 طرح اداره و نظارت بر سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران که در کمیسیون فرهنگی مجلس تصویب شده اما هنوز به صحن علنی نیامده، صوت و تصویر فراگیر چنین تعریف شده است: «صوت و تصویر فراگیر عبارت است از محتوای صوتی و تصویری که به صورت گسترده و یک سویه و بدون الزام به شناسایی مخاطب از طریق فرستندههای امواج رادیویی یا شبکههای کابلی ماهوارهای و اینترنتی توزیع میشود و یا قابلیت توزیع دارد و همچنین محتوای مربوطه زنده بوده و یا دارای جدول پخش زمانی است.» این مسأله همان موقع جنجالی شد اما در نهایت هنوز به تصویب کلی نرسیده و به نظر میرسد با همین گرایش به تصویب برسد.
با این حال به نظر میرسد مسألهای که همگان خیلی عادی با آن برخورد کرده و گمان میرفت فیصله یافته باشد با شیطنتی همراه شده بود. در حالی پاراف نامه حسن روحانی گیرندگان متعددی داشت که گمان میرود انتشار آن به صورت علنی باز هم آتش اختلافات را علنی کند و گویا دولت بدش نمیآید در روزهای منتهی به انتخابات از این ابزار هم برای کسب رأی بهره ببرد.
منبع: صبح نو