تهران: فروش نوروزی سینما حاصل یک اتفاق اجتماعی بود

به گزارش حلقه وصل، اولین برنامه سینمامعیار در سال جدید با موضوع «اقتصاد سینما در سال 95» با حضور کارشناسان امیرعبّاس صباغ و مازیار وکیلی، و با اجرای سید امیر جاوید برگزار شد. 

شاهد فروش غیرقابل پیش‌بینی «من سالوادور نیستم» بودیم

در ابتدای برنامه، صباغ درباره میزان فروش فیلم‌ها در نوروز بیان داشت: در نوروز شاهد فروش غیرقابل پیش‌بینی «من سالوادور نیستم» بودیم که تا قبل از اکران نوروزی فروش عجیبی نداشت. اکران همزمان آن با دو فیلم پرحاشیه و جنجالی جشنواره یعنی «بادیگارد» و «ابد و یک روز» این گمانه را تقویت می‌کرد که فروش آن افت کند ولی می‌بینیم چنین اتفاقی نمی‌افتد و فروش آن به صورت تصاعدی بالا می‌رود. 

وی ادامه داد: ایّام نوروز امسال در تهران و شهرستان حدود یک میلیون و چهارصدهزار نفر مخاطب داشتیم که با این دوهفته کلّ فصل اکران را به لحاظ مخاطب، نسبت به سال‌های پیش پوشش دادیم. بعید می‌دانم این اتّفاق در سال‌های بعد تکرار شود. اتّفاقات سیاسی، فرآیند اجتماعی و علاقه مردم و همچنین تبلیغات فیلم‌ها در ماهواره در میزان فروش مؤثّر بوده‌ است.

یکی از علّت‌های فروش بالای فیلم‌های نوروزی، ترکیب اکران خوب بود

سپس مازیار وکیلی به چرایی فروش بالای فیلم‌ها در نوروز اشاره کرد و گفت: نکته اوّلی که موجب این فروش زیاد بود این بود که ترکیب اکران خوبی داشتیم، و نکته دوم این بود که فضای اجتماعی و ذهنی و روانی مردم آماده بود که به محصولات فرهنگی و هنری بیشتر بپردازند، هرچند از جشنواره فیلم فجر پیش‌بینی یک سال خوب را وجود داشت.

«خشم و هیاهو»، قربانی اکران شد

صبّاغ «خشم ‌و هیاهو» را قربانی اکران دانست و افزود: اگر این فیلم در فصل تابستان اکران می‌شد حدّاقل یک فروش دو میلیاردی داشت. این اثر آخرین فیلمی بود که به چرخه اکران‌ها اضافه شد.

وکیلی درباره تاثیر واقعی این فروش در رشد اقتصاد سینما اظهار داشت: تا زمانی که سینمای ما یک بخش خصوصی قوی نداشته باشد و تهیه‌کننده و سرمایه‌گذار با رضایت قلبی خود روی فیلمی سرمایه‌گذاری نکند و اقتصادمان وابسته به مرکز و دولتی باشد مشکل خواهیم داشت، همانطور که افت مخاطب در سال 91 – 92 طبیعی نبود، استقبال امسال هم طبیعی نیست. 

احداث پردیس‌ها و سرمایه‌گذاری روی آن به اقتصاد سینما کمک زیادی می‌کند

صبّاغ در ادامه صحبت‌های وی، خاطرنشان کرد:70 تا 80 درصد فروش فیلم‌های سینمایی در ایران توسّط 30 سینما رقم می‌خورد در حالی که حدود 400 سینما داریم یعنی بیش از 300 سالن را که تعطیل کنیم شاید 20 درصد به اقتصاد سینما ضربه بخورد! در عین حال که تجربه موفق پردیس‌ها را شاهد هستیم و احداث این پردیس‌ها و سرمایه‌گذاری روی آن خیلی می‌تواند به اقتصاد سینما کمک کند. 

وی اضافه کرد: بلیط‌ سینما گران شده است امّا احساس می‌کنم مخاطب در قبال محصول خوب حاضر است هزینه کند، هرچند که افزایش قیمت بلیط باید قانون داشته باشد. 

سینما تفریح گرانی نیست و مردم حاضرند برای فیلم خوب هزینه کنند

وکیلی با بیان این نکته که سینما در مقایسه با سایر تفریحات گران نیست، اظهار داشت: واقعیّت این است که اگر بخواهید غیر از روزهای سه‌شنبه که قیمت بلیط نیم‌بها است به سینما بروید باید ماهی 40 هزارتومان هزینه کنید در حالی که اگر به رستوران خوبی بروید باید همین قیمت را هزینه کنید، اگر فیلم خوبی باشد مردم برای آن هزینه می‌کنند. اگر مردم به سینما نمی‌روند مشکل از خود فیلم است.

فضای بخش، پخش عادلانه نیست و فضا به تازه‌کار داده نمی‌شود

وی سپس درباره انحصار دفاتر پخش صحبت کرد و گفت: این حجم فروش موجب نمی‌شود که فضا در بخش پخش عادلانه شود و فروش تغییر کند، ضمن اینکه چنین فضایی به تازه‌کار داده نمی‌شود و این آفت‌زاست. حوزه هنری باید پای کار بیاید، چون هم بودجه‌ و هم قدرت دارد، امّا چرا چنین پردیسی نمی‌گذارد؟ الان فروش فیلم‌ها با پردیس رقم می‌خورد.

حوزه هنری می‌تواند وارد فضای رقابت شود اما این کار را نمی‌کند

وکیلی در ادامه این بحث خاطرنشان کرد: اگر  سرتیپی امروز به چنین قدرتی رسیده، دلیلش این است که رقیبی ندارد. ما فیلمی می‌سازیم که تبلیغ ارزش‌های ما باشد در حالی که می‌بینیم فیلم، قبل از اینکه بخواهد دارای چنین ارزشی باشد فاقد ارزش دیدن است و نمی‌تواند در بازار سینما خودش را عرضه کند. وقتی معیار حوزه هنری «دلبری» است این قشر، بازار سینما و اقتصاد آن را می‌بازد چون آن فیلم قابل دیدن نیست، خود آنها نمی‌خواهند وارد این فضای رقابت شوند و با سوژه‌های نو کار کنند.

فضای انحصاری دفتر پخش و قربانی شدن برخی فیلم‌ها به چرخه اکران ضربه می‌زند

صباغ توضیح بیشتری در خصوص فضای انحصاری پخش داد و گفت: سرگروه به «فی المدت المعلوم» اختصاص پیدا نکرد و این فیلم در گروه آزاد اکران شد و اتّفاق جالبی که افتاد این بود که فیلم ششم سال 94 شد، ما نمی‌خواهیم یک دفتر پخش قوی را ضعیف بکنیم ولی اینکه انحصار باشد و یکسری از فیلم‌ها قربانی این فضای انحصاری شوند به مرور زمان می‌تواند به چرخه اکران ضربه بزند. حوزه امکانات دارد و فقط بحث نرم‌افزاری می‌خواهد که افرادی متوجه فضای روز باشند و به خواسته مخاطب اهمیت دهند. اتفاقی که سر تحریم فیلم‌ها پیش آمد این بود که حوزه می‌گفت من محتوای چنین فیلم‌هایی را نمی‌پذیرم، من می‌گویم این روش که اکران نکنیم تا نبینند جواب نمی‌دهد، در حالی که باید کار بزرگتری می‌کردند. 

سپس وکیلی اضافه کرد: «فی المدت المعلوم» در بدترین زمان و قبل از جشنواره فجر اکران شد که جز با یک کمپین تبلیغاتی و مدیریت اقتصادی قوی به اینجا نمی‌رسید. ما به یک فیلمیران احتیاج نداریم و احتیاج به چندین فیلمیران داریم، هرچند فضایی نیست که فیلم به پخش‌کننده جدید داده شود، طیف فکری حوزه هنری باید به این بپردازد که احتیاج دارد وارد حوزه اقتصاد سینما هم بشود.

فروش بالای نوروزی با برنامه‌ریزی نبوده و علّت آن یک اتّفاق اجتماعی بوده است

صباغ در پایان صحبت‌های خود اظهار داشت: با این آمار فروش و تعداد مخاطب از هر 55 ایرانی در ایّام نوروز یک نفر و در تهران از هر 15 نفر یک نفر به سینما رفته است، این را که کنار مخاطب سینمای هند و آمریکا بگذارید می‌بینید خیلی فاصله داریم پس خیلی ذوق‌زده نشویم و زیاد نگوییم این اتّفاق با برنامه‌ریزی بوده است، چون به نظرم این یک اتّفاق اجتماعی بوده است.

«کفش‌هایم کو؟» در هر شرایطی که اکران می‌شد مخاطبش همین تعداد بود

وکیلی نیز در صحبت پایانی خود یادآور شد: «کفش‌هایم کو؟» و «خشم‌ و ‌هیاهو» کم‌ فروش‌ترین فیلم‌ها در اکران نوروزی بودند، «خشم ‌و هیاهو» قربانی اکران ناعادلانه شد ولی «کفش‌ هایم کو؟» در هر شرایطی که اکران می‌شد مخاطبش همین تعداد بود، چون فیلمی بد و به شدّت کهنه است.

برنامه رادیویی "سینما معیار" پنجشنبه‌ها ساعت 14:30 از رادیو گفت و‌ گو پخش می‌شود، برنامه‌ای با اجرای سید امیر جاوید و تهیه ‌کنندگی و سردبیری محمدجواد طالبی که سعی دارد ضمن پرداختن به مسائل اساسی سینمای ایران سطح آگاهی مخاطب از فیلم‌های روی پرده را بالا ببرد.