تهران: باید اثری خلق کنیم که بتواند بر دل‌ها حکومت کند

به گزارش حلقه وصل، مصطفی رحماندوست نویسنده کودکان و نوجوانان در‌ آخرین نشست از سلسله‌ نشست‌های جشنواره «خاتم» که با موضوع «بررسی فرصت‌ها و تهدید‌ها در نگارش داستان‌های دینی ویژه کودکان» ۱۹ اسفند در خانه کتاب برگزار شد اظهار کرد: دغدغه کتاب‌های مذهبی دغدغه‌ امروز و دیروز نیست بلکه دغدغه‌ای است که قبل از انقلاب هم وجود داشته و بعد از انقلاب تشدید پیدا کرده است. اگرچه خانواده‌ها در این زمینه حساسیت دارند اما به نظر من اگر آماری در زمینه تأثیر این کتاب‌ها بر مخاطب گرفته شود به گمانم به نتیجه مطلوبی نخواهیم رسید چون انتظار اینکه همه چیز را کتاب درست کند، درست نیست.

وی تأکید کرد: این موضوعی است که ما در تربیت دینی کودکان نسل کنونی شاهد آن هستیم و بچه‌های ما آنگونه که انتظار داشته‌ایم دین‌مدارانه زندگی نمی‌کنند. این موضوعی است که از نامگذاری‌های بچه‌ها به خوبی دیده می‌شود. 

این شاعر کودکان افزود: حد وسط در این میان که مورد توجه دین است فراموش شده است. سیر کتاب‌های دینی ما که در سال‌های اخیر منتشر شده، بیشتر مورد توجه خانواده‌هایی بوده که دارای ریشه‌های دینی بودند و کمتر تأثیری را بر خانواده‌هایی که در خارج از این چارچوب قرار دارند، گذاشته است.

رحماندوست در بخش دیگری از سخنان خود تأکید کرد: ما به عنوان یک نویسنده باید در فکر انجام تکالیف خود به بهترین وجه ممکن باشیم و اثری را خلق کنیم که از درون بتواند به عنوان یک اثر دینی بر دل‌ها حکومت کند. 

این نویسنده کودکان تصریح کرد: نویسنده دینی باید در فکر ایجاد حس دینی و شکل‌دادن خاطرات شیرین بر مبنای دین باشد. این کاری است که می‌توان از ادبیات دینی انتظار داشت. اینکه ما زمانی تصور می‌کردیم باید احکام دینی را به کتاب‌های ادبی تبدیل کرد اشتباه بود. نویسندگان مذهبی ما در حد توانشان کارهای خود را انجام داده‌اند. حال باید در انتظار بود تا ببینیم دیگران در زمینه دین چه کرده و چه می‌کنند. انتظار داشتن از اینکه همه چیز را کتاب درست کند خطر است.

وی افزود: در طی تاریخ، نویسندگان دینی از سوی دو گروه تحت فشار بوده‌اند؛ یک گروه روشنفکران و دیگری دین‌مدارانی که معتقد بودند همه چیز را فقط و فقط آن‌ها می‌دانند. اگر می‌خواهیم به اهدافمان برسیم باید هر کس کار خودش را به خوبی انجام دهد. در جامعه‌ای که نویسنده دینی خوب می‌نویسد و آموزه‌های دیگری در جامعه رواج دارد، همه چیز زیر سوال می‌رود.

علی‌اکبر اشعری رئیس جشنواره «خاتم» نیز در این نشست گفت: اگر باور داریم که پیام دین جهانی است و همه اعصار را دربرمی‌گیرد، لازم است در تدوین و تألیف کتاب‌های دینی هم این موضوع را رعایت کنیم. امروز با برداشته شدن مرزهای فرهنگی و به مدد ایجاد فضاهای مجازی مخاطبان به تشابهاتی رسیده‌اند که نباید نسبت به آن‌ها بی‌تفاوت بود.

این فعال فرهنگی بیان کرد: اسلام دینی جهانی است و پیام‌های آن مخاطب جهانی دارد. صداقت، راستگویی، امانت‌داری و... در زمره مفاهیم فرهنگ دینی هستند و نباید فرهنگ دینی را به زندگی‌نامه پیامبران (ع) و امامان (ع) و نیز نگارش برشی از زندگی آنان خلاصه کرد. اگر تعریف‌مان را در حوزه مفاهیم دینی گسترش دهیم و خود را محدود به قالب‌های خاصی نکنیم، هنوز پیام‌های دینی خواستار و خواهان خود را دارند.

اشعری افزود:‌ درست است که امروز تلاش می‌شود تا چهره داعشی از اسلام مطرح شود اما خوشبختانه به دلیل بسته نبودن مرزهای فرهنگی دنیا دین اسلام را فقط با داعش و داعشیان نمی‌شناسند و هستند در جامعه جهانی کسانی که با نگاهی متین به دین نگاه می‌کنند. بعد از جشنواره خاتم با نویسندگان دینی زیادی صحبت و مشخص شد که ما هنوز در بسیاری از مبانی دینی با کمبودهای جدی چه به لحاظ تکنیک و روش و چه به لحاظ مضمون و محتوا مواجهیم. اگر این جشنواره بتواند مبنا و ریشه‌های دینی را روشن کند به هدف بزرگی رسیده است.

اشعری در بخش دیگری از سخنان خود گفت: سخن دینی و اثر دینی باید برانگیزاننده باشد و انسان را به سوی انسانیت سوق دهد، اما این کار را چه کسی می‌تواند بکند؟ به طور قطع کسی که مخاطب‌شناس باشد. از این منظر هر چه نویسنده عالم‌تر باشد بهتر می‌تواند این کار را بر عهده گیرد. البته این طور نیست کسی که مناسک دینی را نداند الزاما نتواند در این زمینه اثری تأثیرگذار داشته باشد. بر همین اساس این جشنواره آثار همه نویسندگان از هر قوم و ملیتی را با موضوع پیامبر اکرم (ص) می‌پذیرد.

علی کاشفی خوانساری دبیر بخش کودک و نوجوان جشنواره «خاتم» هم با تأکید بر اینکه این جشنواره به منظور زنده کردن سیره و رفتار پیامبر (ص) با همت بنیاد ارشاد و رفاه فرهنگی امام صادق (ع) بنیان گذاشته شده است، گفت: در برگزاری این جشنواره مراکز مختلفی فعال هستند و ما امیدواریم با برگزاری این جشنواره بتوانیم ضمن مرور مجدد مبانی و اصول دینی فرصت‌ها و تهدیدهای ادبیات دینی را به پدیدآورندگان آن متذکر شویم.

جشنواره «خاتم» در دو گروه داستان بزرگسال و داستان کودک و نوجوان ویژه پیامبر (ص) برگزار می‌شود وعلاقه مندان در بخش داستان کودک و نوجوان تا ۱۵ فروردین‌ماه مهلت دارند آثار خود را به دبیرخانه این جشنواره ارسال کنند.