تهران: بازخوانی کتاب جریان شناسی شعر انقلاب اسلامی

به گزارش حلقه وصل، در مقدمه کتاب چنین آمده است: آثار هنری و تخیلی و اساسا هنر در کنار فلسفه و حکمت، دو زبان جاری و استوار وجودند و هر فرهنگ و تمدن نیز، با طلایه‌داری هنر یا فلسفه و یا جمعی از آن دو، قوام می‌یابد و به تحقق می‌رسد. پس آثار هنری، زبان گویای جوامع زنده‌ای هستند که در طی طریق تکامل خویش، به اصلاح و انقلاب‌های درونی و بیرونی دست می‌یازند. آثار هنری و ادبی؛ هم سخنگوی تحول و مطالبات یک قوم است و هم پرچم شناسانده و هویت بخش به فرهنگ آن. 

شعر به عنوان یکی از اصیل‌ترین مآثر هنری و ادبی هر فرهنگ، مهم‌ترین بستر ظهور و بروز این رسالت دیرینه در فرهنگ اسلامی ایرانیان است که از دیرباز جدی‌ترین ابزار و اهرم و رایج‌ترین زبان مفهومی آنان بوده است. پس از ورود اسلام، شاعران در اصلاح، تحکیم، تجمیل و یا تثبیت جریان‌های اجتماعی و تاریخی عمده‌ترین نقش را ایفا کرده‌اند و در ریزش‌ها و رویش‌ها، به دنبال آن بودند تا ترجمان هویت مردمانی باشند که در طول تاریخ خود دین‌دار بودند و آزاده؛ و عظمت تمدنی خویش را نیز مرهون همین حقیقت می‌دانستند.

عصاره‌ی رسالت انقلاب اسلامی، هویت بخشی به جامعه‌ای بود که در عین قوت و استعداد، نیروی حرکت و اعتماد و شکوفایی را از او ستانده بودند؛ جامعه‌ای که نه تنها در مرزهای جغرافیایی یک کشور، بلکه در پهنای وسیع یک امت گم گشته تعریف می‌شد. انقلاب اسلامی ایران، منادی عزت و عظمت و هویت برای تمام جهان اسلام بود. در این میان، شعر فارسی – ایرانی که خود، رسالت احیا و بازسازی فرهنگ جامعه را به یاد آورده بود با انقلابی "شگرف در محتوا" و متن مواجه شد که می‌سزد آن را "انقلاب اسلامی در شعر فارسی" بدانیم. 

گرایش دو سویه‌ی شعر متعهد و انقلاب اسلامی به یکدیگر، باعث شد تا تجلیات و نقاط عطف مهمی در تاریخ و سیر شعر پس از انقلاب ظاهر شود که بررسی جریان شناسانه‌ی آن، با نگاهی به تأثیرات متنوع جریانات بر شعر و شاعری در ایران، مدنظر کتاب حاضر قرار گرفته است که بی‌شک تنها به تحلیل گوشه‌ای از این جریان عمیق نائل خواهد شد و ضرورت پرداختن به این موضوع، همچنان پابرجاست. نویسنده‌ی محقق و علاقه‌مند این اثر سعی کرده تا با جستجوی دو سویه در مضامین و نیز قالب‌های شعری خصوصا غزل سه دهه‌ی اخیر، تصویری جامع و مبسوط از شعر انقلاب اسلامی ارائه دهد. 

کتاب جریان شناسی شعر انقلاب اسلامی که شامل 4 بخش و مجموعا 9فصل است به عناوین مهمی همچون بررسی جریان شناسی شعر، غزل انقلاب و جنگ، شعر دهه¬ی شصت، نوسروده¬ها، نثرگرایی، باستان گرایی، مثنوی انقلاب و جنگ و بررسی انواع دیگر شعر پرداخته است. در این کتاب نویسنده جستجو کرده که آیا قدرت می¬تواند هنر را جهت دهی و برنامه ریزی کند یا خیر. در این باره شعر را به سه دسته تقسیم کرده است: شعر بی¬تفاوت، شعر مخالف و شعر تسلیم یا شعر موافق.

 در ادامه می¬خوانیم: غزل انقلاب فارغ از هرگونه شعارزدگی با صراحت کامل به حوادث و اتفاقات اشاره می¬کند و در این راه از ادبیات ژورنالیستی(مطبوعاتی) کمک می¬گیرد. غزل انقلاب در دوره تکامل، جایگاهی برای ورود واژگان بومی و علقه های محلی پیدا می¬کند و سعی می¬کند با تلطیف و لحن صمیمی و بی تکلف، ارتباط خود را با خواننده بیشتر کند.

بدنبال ترور شخصیت های انقلاب و شهادت سربازان اسلام در عرصه جنگ هشت سال دفاع مقدس، شعر حماسی و مذهبی رنگ بیشتری به خود می¬گیرد که غزل¬های عاشورایی جایگاه بیشتری در این اشعار دارند. در بخش¬های پایانی، نویسنده به بررسی دیگر قالب-های شعر انقلاب از جمله: مثنوی نو، چارپاره، دوبیتی و رباعی و قصیده پرداخته است.

علاقه مندان می توانند برای تهیه کتاب به آدرس خیابان انقلاب، خیابان 12فروردین، بعد از خیابان شهدای ژاندارمری نبش مجتمع ناشران، تلفن:66961536 مراجعه کنند.