گروه فرهنگ و هنر حلقه وصل - در برهوت این سال های تئاتر دیدن یک اجرای جمع و جور که بیشتر از هر چیزی، متنی حساب شده و اجرایی بی دست انداز داشته باشد، حال مخاطب را خوب می کند.
نمایش «برگشتن» که این شب ها در سالن چارسو (تئاتر شهر) با متنی از خیرالله تقیانی پور و به کارگردانی حسین مسافر آستانه روی صحنه می رود، یکی از این معدود کارهاست.
عماد (فرید قبادی)، برادر شهیدی است که این روزها وضع مالی خوبی پیدا کرده و می خواهد در خرمشهر، مجتمعی تجاری و رفاهی بسازد. راشدی (مجید رحمتی) که همرزم برادرِ عماد (شهید عزت) است، به خاطر تاثیرات اجتماعی و فرهنگی این مجتمع ها، مخالف این کار است و تلاش می کند تا این اتفاق رخ ندهد. در این میان، عزت هم که جاویدالاثر است، خودش را به برخی اعضای خانواده نشان می دهد و همه را درگیر حسی تازه می کند...
«برگشتن» ضمن برگشت باورپذیری به حال و هوای خرمشهر، اندازه خودش حرف برای گفتن دارد و به شدت از شعار و کلیشه دوری می کند. مادران شهیدی که فاطمه رادمنش نقش آن ها را بازی می کند، پیرزن هایی واقعی اند که می شود حتی با جملات طنز و موقعیت های کمیکشان هم گریه کرد.
«برگشتن» آنقدر تاثیرگذار و روان است که دختران جوان با پوشش های آنچنانی، بعد از اجرا برای رفتن به خرمشهر و دیدن فضای آن از نزدیک با هم پچ پچ کنند. مسافر آستانه که از نسل اول کارگردانان و دست اندرکاران تئاتر پس از انقلاب است و نمایش قبلی اش به سال ۸۹ با نام «تمام صبح‌های زمین» برمی گردد، بعد از ۹ سال دوری از کارگردانی تئاتر، با «برگشتن» به صحنه، این دلخوشی را برای مخاطبان اثرش ایجاد می کند که می شود مفاهیم قدیمی را با زبانی جدید به همه مخاطبان ارائه داد.
«حسین مسافر آستانه» در گفتگویی با مهر گفته است: در بین متن‌هایی که به من پیشنهاد شد نمایشنامه «برگشتن» را انتخاب کردم زیرا شخصا از دهه ۶۰ نسبت به خرمشهر و منطقه جنوب ایران عرق خاصی پیدا کردم زیرا بهترین سال‌های عمرم را چه در زمان جنگ و چه بعد از جنگ در آن منطقه گذراندم. حتی بیشترین فعالیت‌های تئاتری خود را در این منطقه و جغرافیا انجام دادم. مسأله نمایش «برگشتن» دغدغه شخصی خودم نیز بوده ولی این مسأله شخصی را در اجرا دخالت ندادم و تنها در نمایش طرح مسأله می‌کنیم که چرا باید خرمشهر به عنوان نمونه در طول این همه سال اینقدر بلاتکلیف باقی بماند. اگر قرار است خرمشهر به عنوان موزه باقی بماند، بخشی از شهر را تبدیل به موزه کنند و شرایط را برای زندگی مردم شهر فراهم کنند.
با این همه، مسافر آستانه به طور هنرمندانه ای، قضاوت را به مخاطبانش سپرده و نخواسته در این موضوع، جایگاه قاضی را برای خودش دست و پا کند.
نمایش «برگشتن» تا جمعه ساعت ۱۹:۳۰ در سالن چارسوی مجموعه تئاترشهر روی صحنه است و می شود یک ساعت و ۱۵ دقیقه با آن از تهران تا خرمشهر سفر کرد.
*میثم رشیدی مهرآبادی