به گزارش حلقه وصل، محمدرضا اکبری مدیر گروه نفت اندیشکده تحلیلگران انرژی درباره اظهارات رئیس‌جمهور مبنی بر ناتوانی شرکتهای داخلی در اکتشاف میدان جدید نفتی کشور گفت: در اکتشاف میدان جدید نفتی شرکت مناطق نفتخیز جنوب و هم شرکتهای پیمانکار داخلی درگیر بودند اما من منکر این نمیشوم که پیمانکارهای خارجی نیز حضور داشتند. براین اساس شرکتهای داخلی اطلاعات اولیه را دادند ولی لزوما به این معنی نبود که اگر شرکت خارجی حضور پیدا نمیکرد کار روی زمین میماند زیرا شرکتهای داخلی هم با پردازش اطلاعاتی که داشتند به این جمع‌بندی رسیده بودند که احتمال وجود نفت در این سازه هست.
وی ادامه داد: در ناحیه‌ای که میدان نام‌آوران اکتشاف شد؛ چند میدان گسسته وجود داشت از جمله میدان آب تیمور، میدان سپهر شرقی و میدان چاههای اکتشافی‌ای که در منطقه برای مخازن مشابه زده شده بود. اینها فکر میکردند این مخازن از همدیگر جدا هستند ولی بعد از اینکه چاههای اکتشافی بیشتری زده شد، به این جمع‌بندی رسیدند که مخزنی با لایه گسترده‌تری وجود دارد که بخشی از آن در میادینی است که قبلاً اکتشاف شده است. برای همین میزان ذخایر این میدان، عدد بزرگی در حد ۵۳ میلیارد بشکه نفت محاسبه شد.
اکبری در مورد تفاوت تکنولوژی شرکتهای داخلی با خارجی بیان کرد: نمیتوان توانمندی شرکتهای داخلی را منکر شد اما تفاوت تکنولوژی وجود دارد. اما اینکه بگوییم اگر خارجیها نبودند اکتشاف صورت نمیگرفت، کم‌لطفی به شرکتهای داخلی است. شرکتهای داخلی یا با انتقال فناوری، گرفتن جوینت خارجی و یا استفاده از توانمندی خارجیها در برخی بخشها تا حدی میتوانند مشکلات را برطرف کنند. اما اینکه شوی تبلیغاتی دربیاوریم و بگوییم اکتشاف صورت گرفته فقط بخاطر حضور خارجیها بوده، صحیح نیست.
*اتکا به شرکتهای خارجی عدم النفع‌های میلیارد دلاری به کشور تحمیل کرد
مدیر گروه نفت اندیشکده تحلیلگران انرژی خاطر نشان کرد: در توسعه میدان آزادگان هیچ شرکت خارجی حضور ندارد و عملا همه کارها با شرکت، پیمانکار، تجهیزات و مدیریت داخلی انجام میشود. پول هم داخلی است. در این میدان تقریبا حدود ۱۰۰هزار بشکه نفت روی زمین تولید میشود. اما در فاز ۱۱ پارس جنوبی که خواستیم کار را با مدل خارجی جلو ببریم. در عمل این میدان هیچ توسعه‌ای پیدا نکرد؛ علیرغم اینکه میدان فاز ۱۱ پارس جنوبی مشترک است و عدم‌النفع خیلی زیادی به کشور وارد شد. یعنی نمونه‌هایی وجود دارد که شرکتهای داخلی موفق‌تر از شرکتهای خارجی بودند.
وی ادامه داد: در واقع پروژه‌ای که به همین شرکت توتال را با همه جذابیت‌هایی که در قرارداد درج شد دادند به سرانجام نرسید. زیرا ابتدا گفتند که این شرکت فقط با اعمال تحریم‌های بین‌المللی از ایران خارج میشود و به قرارداد پایبند است و نیاز به جریمه هم ندارد. اما دیدیم که با تحریم آمریکا میدان را خالی کرد. این کار به منزله قرار دادن تمام تخم‌مرغها در سبد شرکتهای خارجی است که کار اشتباهی بود.
اکبری همچنین اظهار داشت: البته به طور کلی تکنولوژی شرکتهای خارجی از داخلی‌ها بهتر است اما گاهی ارزیابی میشود این تفاوت فناوری برای من فایده دارد، خب آن را قبول میکنم. اما در جایی به کشور عدم النفع‌های میلیارد دلاری تحمیل میشود، مانند فاز ۱۱ پارس جنوبی که الان پنج سال است پروژه خوابیده است. در جایی مانند آزادگان با همه مشکلاتی که داشت و ضعف تکنولوژی که هست، شرکتهای داخلی برای کشور از یک میدان مشترک با عراق نفت تولید میکنند. ما باید در شرایط واقعی برنامه‌ریزی کنیم و جلو برویم.
مدیر گروه نفت اندیشکده تحلیلگران انرژی درباره امکان واردات تکنولوژی در شرایط تحریم گفت: قطعا در این زمینه راههای ارتباطی برای شرکتهای خصوصی وجود دارد. دنیا هم بزرگ است و محدود به چند شرکت بزرگ نفتی نیست. مهم این است که با شرکتهای مختلف تعامل وجود داشته باشد. ولی اینکه گفته شود چون شرکتهای خارجی در کشور حضور ندارند کار روی زمین میماند، سیاست اشتباهی است. حداقل به عینه ما در یکی دو میدان بزرگ نفتی این تجربه را داریم که منتظر شرکتهای خارجی شدیم و ضربه خوردیم. اگر شرکت خارجی وارد نمیشود نباید کار متوقف شود؛ با توان داخلی هم میتوان کار را پیش برد.