ایده‌های مبتکرانه غرب را در تولید آثار دینی لحاظ کنیم

به گزارش حلقه وصل، حجت الاسلام علیرضا سبحانی نسب در نشست «تجربه های ادبیات دینی کودک در غرب؛ بهره ها و مخاطره ها» که به همت انتشارات به‌نشر در فروشگاه کتاب و محصولات فرهنگی این انتشارات در تهران برگزار شد، با اشاره به اینکه در ادبیات دینی غرب تکثر و تنوع قالب نسبت به موضوع اثر از اهمیت بیشتری برخوردار است، گفت: نوآوری های بی شماری در یک موضوع در آثار ادبیات دینی غرب دیده می شود که سبب جذب بیشتر مخاطب می گردد.

به گفته این نویسنده و ناشر ادبیات دینی به همین سبب است که در غرب آثار تولیدی نو و غیر تکراری است.

وی افزود: در کشورهای غربی دایره و محدوده ای بسیار کوچک از معارف قابل ارائه به کودکان و نوجوانان وجود دارد اما همین موضوع در قالب های مختلف مطرح می شود لذا باید این ایده های مبتکرانه را در تولید آثار دینی در کشور لحاظ کنیم.

وی با ذکر مثالی از تنوع کتب ادعیه در کشورهای غربی بیان کرد:50 نشر با 50 گونه را می توان یافت که هر یک زیبایی و تنوع خاص خود را دارد، درست است که ادبیات کشورهای غربی بین 100 تا 150 سال از ما در تولید اثر پیش هستند اما ضروری است ساختار و مهندسی محتوا و معماری زیبا سازی متن را از این آثار فرا بگیریم.

سبحانی نسب ادامه داد: کتاب دینی باید سه کار آگاهی بخشی، عاطفه برانگیزی و ایمان افزایی را افزایش دهد، در کشورهای غربی در موارد اخلاقی مرتبط با حوزه دین، بحث تولد تا مرگ، پیامبران الهی، فرشتگان و ... آثار بسیار خوبی در قالب های متنوع تولید شده است که به سبب استفاده بسیار مناسب از رنگ ها و ویراستاری هماهنگ سبب جذب مخاطب کودک می شود.

وی با نمایش تعدادی از کتب دینی کشورهای مختلف جهان به منظور آشنایی مخاطبان و الهام نویسندگان و ناشران از سبک ادبیات دینی غرب اظهار داشت: در سفری که به برخی از کشورهای اروپایی داشته ام حدود هشتاد کتاب را تصویربرداری کردم که نشان از تنوع بی نظیر قالب در این آثار دارد.

در ادامه این نشست حجت الاسلام غلامرضا حیدری ابهری از نویسندگان ادبیات دینی از پنج انگیزه کشورهای غربی در تولید آثار دینی گفت و ادامه داد: انگیزه دین گرایانه، دین ستیزانه، دین شناسانه، کاسب کارانه و ابزار انگارانه از جمله این موارد به شمار می رود.

به گفته حیدری ابهری در انگیزه دین گرایانه کارها به سبب علقه های دینی تولید می شود و هدف آن معرفی و زیباسازی دین در اذهان است، در انگیزه دین ستیزی اما نفی مفاهیم دینی عامل اصلی تولید آثار است. وی ادامه داد: در انگیزه دین شناسانه، دین را به عنوان یک پدیده معرفی می نماید و هدف آن معرفی احکام و آداب و تاریخ دین است ولی در انگیزه کاسب کارانه به دلیل تقاضایی که از سوی بازار نشر وجود دارد، یک اثر تولید می شود.

به گفته این نویسنده، کتاب های دینی در ایران به گونه ای نوشته می شود که کودکان تلقی کتاب زندگی از آن ندارند، لذا باید با زبان کودک و روانشناسی دقیق آثار تحلیل و آنالیز شود. وی یادآور شد: دو سری کار در غرب وجود دارد که می توانیم از آنها بهره بگیریم، یکی کارهای قابل ترجمه و دیگری کارهای قابل استفاده است، کتاب هایی که در حوزه ادبیات دینی در کشور تولید می شود اکثرا معرفی تاریخ و سیره پیامبران و معجزات آنها به صورت جداگانه در کتاب های مختلف است و معرفی جامعی نداریم در حالی که در یکی از کتاب های غرب این موضوع با نگاه جامعی ارائه شده است. ناصر نادری کارشناس مجری این برنامه و از نویسندگان برجسته ادبیات دینی کشور نیز با تاکید بر لزوم تاسیس مرکز مطالعات ادبیات دینی جهان در کشورمان گفت: باید مرکزی تاسیس شود که آثار ادبیات دینی کشورهای غربی و شرقی را پالایش کرده و از محتواهای ارائه شده ایده گرفت.

وی با ذکر این نکته که از تجربه های تولید آثار ادبیات دینی در غرب می توانیم در ایران به عنوان نویسنده و ناشر استفاده کنیم، بیان کرد: طراحی ساختار، فرم ارائه کار، شیوه خلق متن از جمله نکات بارز است،

همچنین کار گروهی و توجه به فضای نقد از دیگر مواردی است که در ادبیات غربی توجه ویژه ای به آن می شود.

وی در پایان این نشست که با پرسش و پاسخ سوالات حاضران همراه بود، یادآور شد: آثار دینی در غرب با زبان امروزی به تمام دل مشغولی های زندگی می پردازد و این موارد در حوزه روانشناسی، عرفانی و فلسفی مطرح است و این همان نکته ای است که در حوزه اخلاق و عرفان دین در ادبیات ایران کم کاری کاملا مشهود است.