به گزارش حلقه وصل، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که در سومین مقصد سفرش به اروپا عصر چهارشنبه به وقت محلی وارد اسلو شد، در بدو ورود در جمع ایرانیان مقیم نروژ حضور یافت و به ایراد سخنرانی پرداخت و در ادامه این نشست به سوالات آنها پاسخ داد.
وی در پاسخ به سوالی گفت: معتقد هستم چالش اصلی امروز ما مسئله آمریکا یا سیاست خارجی نیست، بلکه اختلاف داخلی و اینکه این اختلافات را به دعوا، کشمکش و فرصت سوزی تبدیل کرده و کل کشور را ناموفق کنیم، مشکل اصلی ماست و وظیفه هر کسی این است که به اندازه سهم خودش تلاش کند که از این مسئله جلوگیری کند.
ظریف افزود: همه ما باید به خاطر ایران، از آبروی خودمان بگذریم.
وظیفه من دفاع از جواد ظریف و یا وزارت خارجه نیست، وظیفه من دفاع از جمهوری اسلامی است
وزیر خارجه عنوان کرد: خیلی ها به من می گویند چرا جواب توهین ها و دروغ هایی که در خصوص سیاست خارجی مطرح می شود را نمی دهی؟ پاسخ من یک کلمه است، وظیفه من دفاع از جواد ظریف و یا وزارت خارجه نیست، وظیفه من دفاع از جمهوری اسلامی است.
رئیس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: اگر قرار باشد دفاع از جواد ظریف تبدیل به خطر برای جمهوری اسلامی شود، من نباید این کار را انجام دهم. حالا یک نفر، گروه، حزب و یک جریان خسارت ببیند و به ناحق خسارت ببیند، اما باید بدانیم که ما حقوق نمی گیریم که از خودمان دفاع کنیم. اگر قرار بود از خودمان دفاع کنیم، لازم نبود اسم خودمان را کارمند دولت بگذاریم. آن وقت وکیل خودمان می شدیم و از خودمان دفاع می کردیم.
ظریف اضافه کرد: ما باید بفهمیمکه اولویتمان چیست. اولویت ما این است که از خودمان دفاع کنیم؟ اولویتمان این است که از گروهمان دفاع کنیم؟ یا اینکه از صنفمان دفاع کنیم یا از کشورمان؟
اگر بپذیریم که اولویت امروز ما این است که از کشورمان دفاع کنیم، آن وقت آن جنسی را که با دلار سه هزار تومانی خریدیم، با دلار 15 هزار تومانی نمی فروشیم، حتی اگر دلار در بازار قیمتش 11 هزار تومان بود. یعنی همه ما بدون اینکه فکر مجموعه باشیم تنها به خودمان فکر می کنیم و این مشکلی است که امروز داریم، البته هر کسی می گوید اگر من چنین نکنم از بقیه عقب می افتم.
وی افزود: باید به این نتیجه برسیم که در یک کشتی نشسته ایم. اگر این کشتی سوراخ شود همه با هم نابود می شویم. حالا اینکه آیا این مسئله با برنامه دولت درست می شود یا با یک فرهنگ سازی جدید، باید راجع به این قضیه فکر کنیم. فکر می کنم نیاز است یک تفکر جمعی داشته باشیم.
وزیر خارجه در پاسخ به سوال دیگری بیان کرد: همه ما و مردم باید در برابر ایثارگران و خانواده شهدا و کسانی که برای این مملکت جان دادند، سر تعظیم فرود آوریم. برخی به حمایت از خانواده شهدا و ایثارگران انتقاد می کنند، ولی ما می گوییم که همه چیز خود را مدیون آنها هستیم. سربلندی و تمامیت ارضی و آزادی خود را مدیون آنهاییم.من خودم را وامدار و بدهکار خانواده شهدا می دانم.
اروپایی ها احساس نکردند این حرکت در نهایت آنها را خواهد بلعید
وی در پاسخ به سوالی درباره اینکه بعد از برجام شاهد حضور شرکت های نروژی در ایران بودیم اما بعد از خروج آمریکا از برجام این همکاری ادامه نیافت و آینده این موضوع را چگونه ارزیابی می کنید؟ گفت: آنچه در حال رخ دادن است یک حرکت مجزا علیه ایران نیست، یک روند جدید است.
ظریف ادامه داد: کشورهای اروپایی فعلا دارند با این به عنوان یک حرکت مجزا برخورد می کنند، یعنی هنوز آن شرکت هایی که می خواهند با ایران ارتباط برقرار کنند از اوفک اجازه می گیرند. هنوز کشورهای اروپایی برای اینکه اینستکس را راه بیندازند می خواهند کاری کنند که اوفک با آنها به مشکل بر نخورد، این یک ایراد مبنایی دارد و آن این است که احساس نکردند یک حرکتی شروع شده و این حرکت در نهایت خود آنها را خواهد بلعید.
ظریف بیان کرد: می گویند ترامپ چهار سال خواهد ماند و می گذرد و یک دولت دیگر می آید و درست می شود؛ این طور نیست.
وی ادامه داد: وقتی که ریگان رئیس جمهور شد، من در آمریکا دانشجو بودم، در حیاط دانشگاه جوانان دانشجو گریه می کردند و می گفتند با رئیس جمهور شدن ریگان بلایی سر آمریکا آمده است، ولی اگر امروز به آمریکا نگاه کنیم از هر کسی بیشتر به ریگان شبیه است. فرقی نمی کند کلینتون، اوباما یا ترامپ رئیس جمهور باشند. تفکر ریگانی حاکم شده است. یک زمانی بوش پدر به اقتصاد مورد نظر ریگان، اقتصاد جادوگری می گفت.
به اروپا می گوییم مقدراتتان را در اختیار اوفک قرار ندهید، اوفک کل آمریکا نیست
وزیر خارجه بیان کرد: اشتباه اروپایی ها این است که ترامپیسم برهه کوتاهی از تاریخ آمریکا نیست. این می تواند یک روند جدید در آمریکا باشد. یک دعوایی در داخل آمریکاست بین صنعت نو و کهنه و این دعوا می تواند دعوایی جهانی باشد. این را اروپایی ها هنوز ندیدند و یا اگر دیدند جرأت نمی کنند که با آن برخورد کنند.
وی افزود: من در سفر به استکهلم به سوئدی ها گفتم شما فرض کنید که فردا آمریکا به شما بگوید نباید با چین رابطه داشته باشید و قطعا این را خواهد گفت. آقای پامپئو در بروکسل در اجلاس ناتو سخنرانی کرده و گفته ما با سه قدرت بزرگ درگیریم، ایران، چین و روسیه. البته که قدرت بزرگ هستیم، ولی نه در مقیاس چین و روسیه. اما آمریکا ما را در بین آنها قرار داده است. یعنی سیاست آمریکا در قبال هر سه کشور از یک جنس است.
ظریف گفت: نگرانی آمریکا این است که هژمونی آن با وجود این سه کشور به دلایل مختلف تحت تاثیر قرار بگیرد، از یکی نگرانی اقتصادی دارد یکی نگرانی نظامی و دیگری نگرانی ایدئولوژیک. به هر دلیلی با این سه کشور، دنیای آمریکایی که خیال می کرد می تواند در قرن 21 بسازد را نمی تواند بسازد. پس از همین ابزار استفاده می کند.
وزیر خارجه خاطرنشان کرد: چینی ها این را دریافت کردند. علتی که امروز می بینیم چینی ها کمی محکمتر برخورد می کنند، همین واقعیت است که فهمیده اند که آن چیزی که امروز بر سر ایران می آید در آینده در انتظار آنهاست.
وی گفت: اروپایی ها هم باید این را بفهمند، هنوز این درک ایجاد نشده است. ایراد اصلی اینستکس این نیست که کار ضعیفی است، ایراد اصلی این است که درست است تلاش می کنند که این هژمونی آمریکا را دور بزنند، ولی هنوز می خواهند از آمریکا اجازه بگیرند که آیا اجازه است هژمونی شما را دور بزنیم. معلوم است که اجازه نمی دهند.امروز آمار منتشر شده از حدود 1500 درخواست غذا و دارو حاکی از آن است که تنها یک سوم مورد موافقت آمریکا قرار گرفته است.
ظریف با طرح این سوال که آیا باید هنوز مقدراتمان را در اختیار آمریکایی ها قرار دهیم؟ اظهار داشت: ما با اروپایی ها راجع به همین صحبت می کنیم. اروپا الان بزرگ ترین اقتصاد دنیاست و می تواند حتما در کنار چین و ژاپن مقاومت کند. ما نمی گوییم که با آمریکا دعوا کنند، می گوییم مقدراتتان را در اختیار اوفک (دفتر کنترل دارایی‌های خارجی آمریکا) قرار ندهید. اوفک کل آمریکا نیست، اوفک یک اداره کوچکی است با 500 کارمند.اوفک دارد برای دنیا تعیین تکلیف می کند که چه کسی از کجا خرید کند.
هنوز هم اروپایی ها پشت در دکان اوفک می ایستند تا اجازه بگیرند
وزیر خارجه با اشاره به قرارداد با ایرباس و بویینگ عنوان کرد: وقتی می خواستیم با ایرباس قرارداد ببندیم برای 117 هواپیما 500 صفحه قرارداد تنظیم شد. در فوریه قرارداد را بستیم، از فوریه ایرباس درخواست مجوز از آمریکا کرد، در داخل به هر دلیلی علاقه نداشتند با بویینگ قرارداد ببندیم، من به آنها گفتم اگر با بویینگ قرارداد نبندیم قرارداد ایرباس هم انجام نمی شود چون اینها می خواهند از آمریکا اجازه بگیرند.
وی افزود: ما در ماه فوریه با اوفک قرارداد بستیم در ماه ژوئن با بویینگ برای خرید 88 هواپیما. حجم قرارداد بویینگ یک پنجم قرارداد ایرباس هم نبود. بعد با چهار ماه فاصله وقتی خواستند مجوز بدهند در ماه سپتامبر از 117 هواپیمای ایرباس به 17 فروند مجوز دادند و از 88 هواپیمای بویینگ، فردای آن روزی که به ایرباس اجازه دادند، به 80 هواپیمای بویینگ اجازه دادند.
رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: هنوز هم اروپایی ها پشت در دکان (اوفک) می ایستند تا اجازه بگیرند.
وی خطاب به اروپایی ها عنوان کرد: با چشمانتان نمی بینید که اینها چگونه شما را سر می دوانند.
رئیس دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه آمریکا از قدرت دلار استفاده افراطی می کند، اظهار داشت: در سفری که اخیرا به آمریکای لاتین داشتم با این کشورها قرار گذاشتیم اقلامی که آنها نیاز دارند مثل نانوتکنولوژی را در اختیار آنها قرار دهیم و در مقابلش گوشت بگیریم.
ظریف با ذکر این نکته که اروپا دیرتر یا زودتر به همین نتیجه می رسد، گفت: اینستکس هم نشانه ای است، درست است که نشانه ضعیفی است، ولی یک نشانه است. آمریکایی ها می خواهند یک آینده ای را برای دنیا ترسیم کنند که با تصویری که دیگران برای آینده دارند، یکسان نیست.
حاج قاسم سلیمانی ظرف چند ساعت حضور یافت
وزیر خارجه در پاسخ به سوال یک کُرد ایرانی خاطرنشان کرد: سفره ما برای مذاکره با همه باز است، ولی دست ما برای گفتگو و همکاری با دوستان و همسایگان همیشه باز است. کردها که دوستان خودمان هستند، آنهایی که دنبال سلاح و حرکت های مسلحانه رفته اند بدانند این حرکت ها در ایران پاسخی نمی دهد و به خارجی ها کمک می کند.
وی ادامه داد: وقتی داعش حمله کرد شاهد بودیم هیچکس به کمک کردهای عراقی نیامد، آقای بارزانی خودش به من گفت زنگ زدیم ترک ها نیامدند، زنگ زدیم آمریکایی ها نیامدند، ولی حاج قاسم سلیمانی ظرف چند ساعت اینجا بود و ظرف شش تا هفت ساعت دو هواپیما سلاح آمد که بتوانیم در برابر داعش مبارزه کنیم.
مگر آقای بارزانی شیعه و یا جزو هلال شیعی است که برای کمک به او رفتیم؟
ظریف افزود: ما با عمل خود اینها را نشان دادیم که برای ما در مبارزه با تروریسم، بین شیعه و سنی، کرد و فارس و ... فرقی ندارد و در این مسیر به همه کمک کردیم. برخی می گویند ایران به دنبال ایجاد هلال شیعی است و به همین دلیل به سوریه کمک کرده است. ما به دنبال مبارزه با خطری بودیم که کل منطقه را تهدید می کرد.
وی ادامه داد: مگر آقای بارزانی شیعه و یا جزو هلال شیعی است که برای کمک به او رفتیم؟ وقتی عربستان، قطر را تهدید کرد و خواست این کشور را خفه کند، ما راه های خود را برای قطر باز کردیم. مگر قطر شیعه بود؟ اگر یک کشور وهابی جز عربستان باشد، آن قطر است و ما به کمک آن رفتیم. به خاطر اینکه معتقد هستیم نباید در منطقه ما زورگویی و تفکر کشورگشایی حاکم شود.
وزیر خارجه افزود: امیدوارم گفتگو با همه دوستان به نتیجه برسد و به آینده بهتری منجر شود.