رنجِ برنج، حقیقتِ پر رنج

به گزارش حلقه وصل،  سفر در فصل بهار گردشگران را با صحنه‌های زیبایی که زراعتکاران پرتلاش آن را با عرق جبین و دست‌های پینه‌بسته خود می‌آفرینند  مواجه می‌کند، به اعتراف همه‌کسانی که فصل بهار و تابستان را برای سفر به شمال کشور انتخاب کرده‌اند زیبایی خدادادی و تلفیق رنجِ برنج‌کاران با آن، شعف گردشگران را برای سفر دوباره به آن دوچندان کرده است.

باوجودی که اغلب مسافرت‌هایی که در این دو فصل زیبای سال به این مناطق صورت می‌گیرد صرفاً جنبه تفریحی دارد، اما بهار و تابستان در گیلان به نوع دیگری از اهمیت ویژه برخوردار است چراکه کشاورزان سخت‌کوش مجبورند برای امرارمعاش و تهیه قوت سالانه به‌جای تفریح اغلب وقت خود را صرف کشت و زرع خود کنند و تقریباً تمام مراحل کاشت، داشت و برداشت برنج در این فصول انجام می‌پذیرد، چراکه یکی از محصولات استراتژیکی که در این خطه سرسبز به بار می‌نشیند برنج  است؛ برنج  یکی از مهم‌ترین غلات و اقلام غذایی ایرانی‌هاست  که اکثر مردم به‌عنوان یک غذای اصلی بدان وابسته هستند.

اشراف رهبر معظم انقلاب به رنج برنج‌کاران

با توجه به دغدغه  مقام معظم رهبری در سال‌های نه‌چندان دور و در سفر شش‌روزه خود به استان گیلان در مورد سختی کار زنان و مردان سخت‌کوش و کشاورز گیلان، توجه ویژه مسؤولان به بهبود وضعیت برنج را بیش‌ازپیش مشهود کرده است، ایشان در بیاناتشان فرمودند «در زمینه کشاورزی، این استان می‌تواند کشور را خودکفا کند، هم ازلحاظ برنج و چای و برخی محصولات دیگر و هم در زمینه‌ مسائل دامداری و کشاورزی، این استان همان‌طوری که در این پرده‌های میان خیابان‌ها توفیق پیدا کردم بخوانم، کشاورزی پررنجی است. به قول خود برنج‌کاران، مردان رنج و برنج. البته باید می‌گفتند مردان و زنان رنج و برنج. چون در کار تولید برنج، ‌زنان زحمت‌کش این استان نقش بسیار تعیین‌کننده و مؤثر و اساسی‌ای دارند. حقیقتاً پر رنج.»

 با توجه به‌دقت و اِشراف  رهبری  به‌سختی این عمل، اما ظاهراً تصمیم گیران و تصمیم سازانِ ذی‌ربط استانی و کشوری، در طول ادوار مختلف اراده، توانایی و برنامه‌ریزی لازم جهت رفع موانع را ندارند! و نمی‌توانند شرایطی فراهم کنند که معامله برنج ایرانی تبدیل به یک معامله برد برد برای تولیدکننده و مصرف‌کننده باشد!

مشکلات عدیده کشاورزان 

درواقع نه‌تنها دشواری‌ها در زراعت برنج هرسال کمتر نمی‌شود بلکه گاها موانع جدیدی نیز بر سر راه کشاورزان زحمتکش به وجود می‌آید، این مشکلات از تهیه آبِ به‌اندازه و به‌موقع برای شخم و سپس آبیاری زمین‌ها گرفته تا تهیه مواد جانبی ازجمله روکش پلاستیکی خزانه، تهیه کود و سموم شیمیایی یا ارگانیک، تهیه نیروی کار، بیمه کشاورزی تا گونی‌های مخصوص برنج، ادوات و ابزار کافی و مناسب جهت کشاورزی مکانیزه و سرانجام قیمت نهایی شلتوک در فصل برداشت است.

شاید آن‌هایی که برنج‌کاری نکرده‌اند، تنها با دیدن مناظر انجام این فرآیند و یا عکس‌ها و فیلم‌های موجود در رسانه‌ها لذت برده‌اند و از رنج تهیه و تولید برنج بی‌خبر باشند؛ اما دست‌های پینه‌بسته و صورت‌های آفتاب‌سوخته مردان و زنان دهقان روستایی گیلان نشان‌دهنده شدت سختی کار کشاورزی است، شاید عده‌ای هم به‌دلیل قیمت بالای برنج ایرانی در بازارهای کشور، کشاورزان را عامل آن بدانند و مورد مذمت و نکوهش قرار دهند اما واقعیت این است عدم برنامه‌ریزی و نظارت کافی باعث شده در تمام مشکلات، سود اصلی را دلالان ببرند.

بدهکاری کشاورزان و سود بردن دلالان

در پایانِ فرآیند برداشت که اغلب کشاورزان ازلحاظ مالی با مشکل مواجه هستند و مجبور به فروش برنج‌هایی می‌شوند که در هوای شرجی گیلان با رنج و تلاش درو کرده‌اند، دلالان و کارخانه‌داران با قیمت‌های بسیار پایین‌تر از قیمت بازار اقدام به خرید از روستاییان می‌نمایند؛ و عملاً چیزی برای پس‌انداز کشاورزان باقی نمی‌ماند، شما خودتان قضاوت کنید برنج‌کارانی که ماه‌ها در زمین‌ها کار می‌کنند و علاوه بر هزینه‌های جاری خود، خانواده و کارگران مزارعشان، بار سنگین قیمت محصولات جانبی اعم از کود و سموم و...که برخی از آن‌ها را ذکر کردیم را به دوش می‌کشند، با عدم‌حمایت مستقیم دولت‌ها در فصل برداشت چطور می‌توانند برای خرج سالانه تحصیل و ازدواج و...خود و فرزندانشان پس‌انداز هم داشته باشد!؟

سبوس برنج چه می‌شود؟ ً!

در خبرها نیز اعلام کردند که کارخانه‌داران وظیفه دارند سبوس‌های برنج را در اختیار کشاورزان قرار دهند اما آیا درواقع نیز این اتفاق می‌افتد!؟

خلاصه اینکه بدونِ حمایت، کشاورز نمی‌تواند به‌حق و حقوق واقعی خود برسد بلکه این دلالان هستند که هرروز فربه‌تر می‌شوند.

واردات یک پد میلیون و ۵۰۰ هزار تنی مازاد برنج به کشور

عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به میزان نیاز برنج کشور اظهار کرد: در اولین روز ورود به مجلس آمار نیاز و تولید برنج در کشور را گرفتم و در بدبینانه‌ترین حالت ۵۰۰ هزار تن نیاز به واردات داریم اما دو میلیون تن برنج به کشور وارد می‌شود.

محمدصادق حسنی با اشاره به زمان چهارماهه ممنوعیت واردات برنج از آغاز فصل برداشت گفت: چهار ماه واردات برنج ممنوع است و علیرغم ممنوعیت واردات طی سه سال گذشته امسال شاهد واردات برنج هستیم.

علاوه بر همه این‌ها واردات بی‌رویه برنج بی‌طعم و بو و غیر ارگانیک خارجی  توسط افرادی نامشخص که نمایندگان گیلان در مجلس شورای اسلامی بارها بین مردم و پشت تریبون‌ها اعلام کرده‌اند حتی گاها وزیر هم می‌گوید نمی‌تواند مانع واردات بی‌رویه‌شان شود، خصوصاً در فصل برداشت از عواملی است که کمر کشاورز را شکسته است.

سیاست دولت ممنوعیت واردات برنج در فصل برداشت است

اعتراضات کشاورزان و خبرنگاران نسبت به دستور لغو ممنوعیت واردات محمدباقر نوبخت معاون رئیس‌جمهور را به واکنش وا داشت و در نشست خبری با اصحاب رسانه اظهار کرد: به‌منظور حمایت از تولید و کشاورز پیگیر عدم واردات برنج در فصل برداشت هستم

رئیس سازمان برنامه بودجه کشور در پاسخ به سؤال خبرنگار فارس درباره لغو ممنوعیت واردات برنج در فصل برداشت، گفت: کشاورزان برای کاشت و برداشت برنج سختی‌های بسیار زیادی کشیده‌اند ولی علیرغم قانونی بودن واردات برنج باید از انجام این کار در موقع عرضه برنج توسط شالی‌کاران جلوگیری شود.

نوبخت با اشاره به سیاست دولت در قبال واردات برنج در کشور بیان کرد: سیاست دولت حمایت از کشاورز است و از واردات برنج در هنگام عرضه توسط شالی‌کاران جلوگیری می‌شود.

معاون رئیس‌جمهور با بیان اینکه شخصاً به‌منظور حمایت از تولید و کشاورز پیگیر عدم واردات برنج در فصل برداشت هستم، تصریح کرد: ولی بعد از فروش برنج توسط شالی‌کار و به‌منظور تنظیم بازار و جبران کسری برنج باید واردات انجام شود تا بتوان نیاز جامعه را برطرف کرد زیرا اکنون‌که قیمت برنج افزایش پیداکرده ولی به جیب شالی‌کاران نمی‌رود.

گفتنی است هم‌اکنون «صدها نوع برنج» در جهان وجود دارد اما کمتر کسی در کشورمان هست که در صورت حمایت برنج ایرانی و برنامه‌ریزی جهت حمایت از حقوق مصرف‌کننده و تولیدکننده، میل به مصرف حاصل رنج کشاورزان بومی و سخت‌کوش این مرزوبوم نداشته نباشد.