به گزارش حلقه وصل، سمپوزیوم تب خونریزی دهنده کریمه کنگو با حضور جمعی از اساتید و متخصصان و صاحبنظران این حوزه سه شنبه ۱۵ مردادماه در تالار ابن سینای دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی برگزار شد.
در این همایش محمد مهدی گویا رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت، تب کریمه کنگو را یکی از مهم ترین تهدیدهای امنیت سلامت از نظر ملی و بین المللی عنوان کرد و افزود: سازمان جهانی بهداشت این بیماری را یکی از ۱۰ بیماری خطرناک تهدید کننده سلامت در جهان اعلام کرده است که با توجه به مسری و کشنده بودن اهمیت دارد.
وی با بیان این مطلب که سالانه ۵۰۰۰ مورد ابتلا به تب کریمه کنگو در ۳۰ کشور دنیا رخ می دهد، افزود: در ایران از ابتدای سال جاری تاکنون ۸۰ نفر به این بیماری در کشور مبتلا شده اند که متاسفانه پنج نفر از آنان فوت کردند. از نظر پراکندگی جغرافیایی بیشترین آمار مبتلایان مربوط به منطقه سیستان و بلوچستان بود و مناطق گیلان، خراسان رضوی، اردبیل و کرمانشاه در رتبه های بعدی قرار داشتند.
رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت، در خصوص مدیریت و کنترل موفق این بیماری گفت: کنترل بیماری هایی که از طریق حشرات و حیوانات منتقل می شوند باید با همکاری سازمان های مسئول سلامت دام، مسئول سلامت انسان و مسئول سلامت محیط زیست انجام شود و اگر این سازمان ها همکاری دقیق و جامع بین بخشی نداشته باشند امکان کنترل بیماری وجود ندارد.
نقش مردم در کنترل این بیماری بسیار مهم است
وی، نقش مردم در کنترل این بیماری را بسیار مهم دانست و تاکید کرد: مردم باید به توصیه های بهداشتی باور داشته باشند، باوری که به تغییر رفتار آنان منجر شود. در تماس با دام، نگهداری و ذبح دام، نکات بهداشتی را مورد توجه قرار دهند، از مصرف گوشت های ذبح آزاد اجتناب کنند و از گوشت ذبح شده در کشتارگاه ها استفاده کنند زیرا تحت نظارت سازمان دامپزشکی بوده و سالم هستند.
گویا، مهم ترین راه انتقال بیماری تب کریمه کنگو را تماس با دام آلوده و گزش کنه آلوده عنوان کرد و رعایت نکات بهداشتی هنگام نگهداری، ذبح دام و تقسیم گوشت دام را ضروری دانست.
وی در ادامه با تاکید بر لزوم فرهنگسازی در این زمینه، نقش آموزش از طریق خود مردم را بسیار تاثیرگذارتر بر شمرد.
تب کریمه کنگو در ایران اندمیک شده است
داوود یادگاری رئیس مرکز تحقیقات عفونی و گرمسیری دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، نیز با اشاره به نزدیک شدن ایام عید قربان، تاکید کرد: ذبح دام در خارج از کشتارگاه ها می تواند باعث تماس با دام آلوده، گزش کنه دام آلوده و انتقال بیماری به افراد شود.
وی در ادامه گفت: با توجه به احتمال آلوده بودن گوشت ذبح آزاد، خانم های خانه دار باید مراقب باشند زیرا تماس احتمال آلوده شدن و ابتلا به بیماری را افزایش می دهد بنابراین نکات بهداشتی را در هنگام تمیز کردن گوشت به کار برده و حتما ۲۴ ساعت گوشت تازه را در یخچال نگهداری کنند. گوشت دام ذبح کشتارگاه‌ها این آلودگی را ندارند چون ۲۴ ساعت نگهداری می شوند و احتمال الودگی آنها کاهش می یابد.
این استاد دانشگاه همچنین به پرسنل درمانی و بهداشتی نیز توصیه کرد که هنگام تماس و مواجهه با این بیماران مبتلا به این بیماری حتما نکات بهداشتی را رعایت کرده و از ماسک، دستکش و گان استفاده کنند.
یادگاری با تاکید بر لزوم آموزش خانواده برای جلوگیری از انتقال بیماری افزود: آموزش های لازم در خصوص رعایت نکات ایمنی باید به خانواده بیماران ارایه شود تا افراد در صورت مشاهده علایم اولیه بیماری، گزش کنه و تماس با دام آلوده سریعا به مرکز درمانی مراجعه کنند.
وی خاطرنشان کرد: بیماری تب کریمه کنگو در ایران آندمیک شده است و هر ساله در فصول بهار و پاییز در برخی نقاط کشور شاهد بروز مواردی از این بیماری هستیم در این راستا درصدد برگزاری این سمینار به منظور ارتقای سطح آگاهی مردم و پرسنل بهداشتی و درمانی برآمدیم.
یادگاری در خاتمه به افراد توصیه کرد: اگر فردی دچار تب و سردرد و علایم شبیه آنفلوانزا شد که تماس با دام ، گزش کنه و یا تماس با فرد مبتلا داشته است سریعا و قبل از این که وارد فاز خونریزی دهنده شود به مراکز درمانی مراجعه کند تا ضمن درمان بیماری، تحت درمانهای محافظتی و ایزوله برای جلوگیری از سرایت بیماری به سایرین و افراد خانواده قرار گیرد.
از تشخیص اولین بیمار مبتلا در کشور بیش از ۲۰ سال می گذرد
مسعود مردانی دبیر علمی سمپوزیوم و استاد دانشگاه نیز در این نشست با اشاره به تاریخچه تشکیل کمیته کشوری مبارزه با بیماری تب کریمه کنگو به تبیین مواردی از بیماران مبتلا به این بیماری و روند درمان و کنترل بیماری در کشور پرداخت.
این استاد دانشگاه با بیان این مطلب که از اولین تشخیص بیمار مبتلا به بیماری تب کریمه کنگو در کشور بیش از ۲۰ سال می گذرد خاطرنشان کرد: سه راه اصلی انتقال بیماری، تماس با دام زنده و گزش کنه آلوده، تماس با خون یا بافت انسان آلوده ، تماس با خون یا بافت حیوان آلوده است و بیماری دارای ۴ فاز دوره کمون، فاز پره هموراژیک، فاز هموراژیک و دوره نقاهت است.
به گفته وی دوره کمون بیماری ۷-۳ روز است و پس از آن بیمار وارد مرحله پره هموراژیک با علایم آنفولانزا می شود. در فاز سوم (هموراژیک) که بین ۳-۲ روز طول می کشد بیمار دچار خونریزی های مکرر می شود و ممکن است بهبود یابد یا فوت کند. مرحله آخر یا فاز نقاهت بیماری نیزبین ۱۰ روز تا ۳ هفته طول می کشد و بیمار رو به بهبود می رود.
مردانی در ادامه ذبح آزاد دام را خطرناک برشمرد و تاکید کرد حتما گوشت دام زنده باید ۲۴ ساعت در یخچال نگهداری شود تا در اثر جمود نعشی خطر بیماریزایی آن از بین رود و افراد از ذبح دام بصورت آزاد خود داری کنند زیرا در تماس با گوشت دام آلوده احتمال انتفال بیماری وجود دارد.
وی با تاکید بر اهمیت تشخیص به موقع بیماری در مراحل اولیه به تبیین شیوه های درمانی با استفاده از داروهای مختلف پرداخت و خاطرنشان کرد که داروی ریباویرین ۸۸,۹ درصد در درمان این نوع بیماری موثر است و تحقیقات نشان داده که میزان مرگ و میر بیماران را ۱.۷ برابر کاهش می دهد.
گزش کنه مهمترین راه انتقال بیماری به انسان
محمد زینلی از مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت نیز در این سمینار ضمن تشریح وضعیت اپیدمیولوژی و مراقبت بیماری تب کریمه کنگو در ایران گفت: در مدار ۵۰ درجه جنوبی جغرافیایی بیشترین محل بروز این بیماری مشاهده می شود که در این مناطق شرایط برای رشد و نمو این حشره به عنوان مخزن اصلی بیماری فراهم است.
وی گزش کنه را مهم ترین راه انتقال بیماری به انسان برشمرد و یادآور شد که ۹۰-۸۵ درصد از موارد ابتلا به بیماری در طی یکسال گذشته از این طریق بوده است. همچنین پرستاران، پزشکان و کادر درمان نیز که با بیمار آلوده در ارتباط هستند نیز در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند که باید نکات و موارد بهداشتی را رعایت کنند.
زینلی، کنه «هیالوما» را بیشترین عامل بروز این بیماری برشمرد و تاکید کرد که تنها مرجع آزمایشگاهی برای تشخیص این بیماری در کشور انستیتو پاستور است و ضمن تبیین نحوه صحیح نمونه گیری ، رعایت تمام مسایل حفاظت فردی، نحوه حمل و نقل ایمن نمونه را بسیار مهم عنوان کرد.
وی با اشاره به اینکه از سال ۷۸ تاکنون ۱۴۲۴ مورد قطعی بیماری تشخیص داده شده است؛ کاهش میزان کشندگی بیماری را هدف اصلی کمیته کشوری مبارزه با بیماریهای واگیر دانست .
تشخیص همراه با تاخیر باعث مرگ بیمار می شود
مصطفی صالح وزیری از انستیتو پاستور نیز این سمینار در خصوص روش های تشخیص آزمایشگاهی این بیماری توضیحاتی بیان کرد با توجه به این که علایم بالینی بیمار در مراحل اولیه مشابه سایر بیماریهای عفونی است، تشخیص آزمایشگاهی در درمان به موقع و بهبود بیمار را بسیار مهم عنوان کرد.
وی تاکید کرد: تشخیص همراه با تاخیر باعث مرگ بیمار می شود و عمده موارد مرگ به دلیل ابتلای فرد به بیماریهای اولیه و یا عدم تشخیص به موقع بیمار رخ داده است.
به گفته صالح وزیری از ۷ ژنوتیپ شناسایی شده بیماری در دنیا، ۵ نوع آن در ایران مشاهده شده که می تواند به دلیل تجارت دام، مهاجرت پرندگان و... ، باشد و توصیه کرد در تمام آزمایشات حتما تست مولکولی نیزدر کنار تست های سرولوژی انجام شود.