توصیه امام صادق(ع) به صاحبخانه‌ها

گاهی شاهدیم نه تنها برخی صاحبان خانه بنای بر سهل‌گیری و مدارای با مستأجران ندارند بلکه عزت آنها را با رفتارهای ناپسند مورد خدشه قرار می‌دهند این در حالی است که آموزه‌های دین به ما آموخته همواره باید عزت و کرامت همنوعان خویش را حفظ کرد.

به گزارش حلقه وصل، امروزه مسئله رهن و کرایه منزل تبدیل به یکی از چالش‌های مهم اجاره‌نشین‌ها شده به ویژه آنکه در یک سال گذشته قیمت مسکن مانند سایر کالاها رشد چشمگیری داشته است. این چالش‌ که ناشی از وضعیت اسفبار اقتصادی است، زمینه التهابات اجتماعی را فراهم آورده است. سوای از اینکه مسئولان امر باید تدابیر لازم جهت حل این معضل چندین ساله را اتخاذ کنند، وظیفه‌ای اخلاقی هم بر دوش صاحبان خانه نسبت به مستأجران وجود دارد. به این صورت که بر اساس تعهدات دینی و اخلاقی خویش باید تا جای ممکن با مستأجران مدارا به خرج دهند چه اینکه یاری‌رسانی و مواسات در قبال دیگران از ضرورت‌های رفتاری هر فرد مؤمن و صاحب وجدانی است، بویژه در شرایط فعلی که جامعه با التهابات اقتصادی مواجه است. اگر بپذیریم خداوند در هر دوره افراد را مورد آزمون قرار می‌دهد، چه بسا اکنون عرصه‌ای باشد که صاحبان مال و ثروت در بوته آزمایش الهی قرار دارند.

متأسفانه گاهی شاهدیم نه تنها برخی صاحبان خانه بنای بر سهل‌گیری و مدارای با مستأجران ندارند بلکه عزت آنها را با رفتارهای ناپسند مورد خدشه قرار می‌دهند این در حالی است که آموزه‌های دین‌مان به ما آموخته است همواره باید عزت و کرامت همنوعان خویش را حفظ کرد چرا که کرامت عنصری است که خداوند به انسان‌ها اختصاص داد و فرمود: «وَ لَقَدْ کَرَّمْنا بَنی‏ آدَمَ؛ ما بر بنی آدم کرامت بخشیدیم»؛ لذا هرگونه عواملی که باعث لکه‌دار شدن این موهبت الهی در انسان‌ها شود، موجبات خشم و عذاب خداوند را در پی خواهد داشت.

از دیگر سو خداوند در آیاتی از قرآن به گزاره‌هایی اشاره می‌کند که حاصل آن، اهمیت به حفظ شأن و جایگاه مؤمنین است. مواردی مثل عدم تهمت، پرهیز از تجسس و غیبت، عدم گمان بد، سخن نیک گفتن، حسن ظن، خوش‎رفتاری و خوش‎برخوردی در قبال مردم از این دست آیات است. امام صادق(ع) در روایتی درباره عظمت حرمت مؤمن فرمود: «حرمت مؤمن از کعبه بزرگتر است؛ الْمُؤْمِنُ أَعْظَمُ حُرْمَةً مِنَ‏ الْکَعْبَة» (الخصال، ج‏1، ص27) یا پیامبر گرامی اسلام(ص) درباره اهمیت این موضوع می‌فرمایند: «همه چیز مسلمان، از مال، آبرو و خونش بر مسلمان دیگر حرام است. هرگاه مؤمن برادر دینی خود را متهم کند، ایمان او آب می‌شود و از بین می‌رود همان طوری که نمک در آب حل می‌شود و از بین می‌رود» و یا امام صادق(ع) در روایتی به نقل از رسول خدا فرمودند: "خداوند تبارک و تعالی فرموده است: «هر کس دوستی از دوستان مرا خوار کند، در کمین جنگ با من نشسته است؛ مَنْ أَهَانَ لِی وَلِیّاً فَقَدْ أَرْصَدَ لِمُحَارَبَتِی‏» (المؤمن، ص69)

همچنین آموزه‌های دین پا را فراتر از این گذاشته و به ما می‌آموزد نیاز مسلمانان را باید قبل از درخواست‌شان شناسایی کرده و آن‌ها را برطرف کرد و یا هرگاه اموال اضافی داشتید آن را به دیگران انفاق کنید. حتی این مسئله را امام صادق‌ علیه‌السلام به صورت مصداقی درباره اجاره خانه بیان فرموده‌اند. مفضل بن عمر می‌گوید امام صادق علیه‌السلام فرمود: «هر کس دارای خانه‏‌ای زائد باشد و مؤمنی برای سکونت به آن محتاج باشد و وی از او دریغ دارد، خداوند عزّ و جلّ فرشتگان را خطاب فرماید که ای ملائکه من، بنده من به مسکنی به بنده دیگرم در دنیا بخل ورزید به عزتم سوگند او را هرگز در بهشت جای نخواهم داد؛ مَنْ کَانَ لَهُ دَارٌ وَ احْتَاجَ مُؤْمِنٌ إِلَی أَنْ یَسْکُنَهَا فَمَنَعَهُ إِیَّاهَا قَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مَلَائِکَتِی عَبْدِی بَخِلَ عَلَی عَبْدِی بِسُکْنَی الدُّنْیَا وَ عِزَّتِی لَا یَسْکُنُ جِنَانِی أَبَداً. (ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، النص، ص 241)

وجود چنین دست آیات و روایاتی ما را به این سمت رهنمون می‌کند که باید مواسات، مدارا و مردم‌داری را جزئی از خصلت خویش قرار دهیم و همواره اصل را بر آسان‌گیری و تسامح با مردم قرار داده و از هرگونه رفتاری که باعث لکه‌دار شدن کرامت افراد می‌شود پرهیز کنیم.

منبع: تسنیم