مشاور سابق کاخ سفید: عربستان می‌خواهد در زمینه هسته‌ای به پای ایران برسد

به گزارش حلقه وصل، هر چند گزارش‌های متعددی درباره انتقال محرمانه فناوری هسته‌ای از آمریکا به عربستان سعودی منتشر شده اما با این وجود روز جمعه «مایک پمپئو» وزیر خارجه آمریکا در مصاحبه با سی بی اس اعلام کرد که واشنگتن هرگز اجازه نمی‌دهد عربستان تبدیل به یک قدرت هسته‌ای شده و امنیت خود و اسرائیل را تهدید کند.

پمپئو در حالی این مطلب را بیان کرده که «ریک پری» وزیر انرژی ایالات متحده تأیید کرده که آمریکا شش مجوز مخفی برای چند شرکت صادر کرده است که بر اساس آن می‌توانند تکنولوژی هسته‌ای به عربستان سعودی بفروشند.

خبرگزاری رویترز اعلام کرده که یک کپی از اسناد مرتبط با این مجوزها را مشاهده کرده است. بر طبق این اسناد شرکت‌های آمریکایی فعلاً اجازه دارند کار مقدماتی در زمینه انتقال تکنولوژی هسته‌ای انجام دهند و انتقال تأسیسات پیش از توافقات میان دو کشور صورت نمی‌گیرد.

وزارت انرژی آمریکا می‌گوید شرکت‌ها از دولت ترامپ خواسته‌اند که مجوز دولت برای کار با عربستان سعودی در ارتباط با فناوری هسته‌ای مخفی نگاه داشته شود.

علاوه بر این مورد در گزارشی که مجلس نمایندگان آمریکا منتشر کرد، فاش شده است که دولت دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا روند انتقال فناوری‌های «بسیار حساس» هسته‌ای به عربستان را سرعت بخشیده است.

مجلس نمایندگان آمریکا در این گزارش می‌گوید که کسانی برای کمیسیون نظارت این مجلس فاش کرده اند که دولت دونالد ترامپ تلاش کرده است بدون توجه به ملاحظات حقوقی و امنیتی هر چه سریع‌تر به عربستان فناوری بسیار حساس و پیشرفته هسته‌ای بدهد.

این گزارش همچنین از مخفی بودن تعاملات دولت ترامپ با عربستان سعودی اظهار نگرانی کرده است. در گزارش ۲۵ صفحه‌ای «الایجا کامینگز» رئیس کمیسیون نظارت مجلس نمایندگان آمریکا هشدار داده شده است که انتقال این فناوری‌ها می‌تواند به اشاعه سلاح‌های هسته‌ای و بی ثباتی خاورمیانه منجر شود.

بنا بر این گزارش، انتقال این فناوری بدون در نظر گرفتن مسائل امنیتی می‌تواند تهدیدی برای آمریکا باشد.

طی روزهای گذشته نیز خبرگزاری آمریکایی بلومبرگ اعلام کرد طبق تصاویر ماهواره‌ای، عربستان در حال اتمام ساخت نخستین رآکتور هسته‌ای خود در جنوب غربی شهرک علم و فناوری ملک عبدالعزیز در ریاض است.

خبرگزاری بلومبرگ همچنین اعلام کرد این مسأله سبب اعلام هشدار در خصوص خطرات استفاده عربستان از این فناوری، بدون پایبندی این کشور به قوانین بین‌المللی شده است. این موضوع همچنین باعث نگرانی کارشناسان کنترل تسلیحات هسته‌ای شده است؛ چرا که عربستان سعودی هنوز قوانین بین‌المللی که دیگر قدرت‌های هسته‌ای از آن پیروی می‌کنند تا تضمین دهند برنامه هسته‌ای‌شان برای ساخت تسلیحات به کار نخواهد رفت را امضا نکرده است.

در همین رابطه با پروفسور «دانیل سرور» به گفتگو نشستیم تا اطلاعات بیشتری را در خصوص اقدامات دولت ترامپ به دست بیاوریم.

پروفسور سرور مشاور اسبق کاخ سفید بود. وی از معروف ترین کارشناسان حاضر در مبحث مدیریت جنگ و از کارشناسان ارشد مؤسسه «روابط دو سوی آتلانتیک» و از اساتید دانشگاه «جان هاپکینز» است که سابقه فعالیت گسترده در مورد جنگ‌های عراق، افغانستان و بالکان را دارد و از سال ۱۹۹۴ تا ۱۹۹۶ به عنوان نماینده ویژه آمریکا در امر میانجیگری میان مسلمانان و کُروات های یوگسلاوی سابق فعالیت کرده است.

*بر اساس گزارش منتشر شده توسط دموکرات‌های مجلس نمایندگان، مقامات عالی رتبه دولت ترامپ از طرحی برای ساختن ده‌ها نیروگاه هسته‌ای در عربستان سعودی حمایت کردند، علی رغم وجود هشدارهایی مبنی بر اینکه این حرکت می‌تواند نگرانی‌های اخلاقی را مطرح کند و قوانین فدرال را نقض کند. کدام گروه در ایالات متحده آمریکا سعی دارد این فناوری حساس را به عربستان سعودی بفروشد؟

در این رابطه من چیز بیشتری نسبت به آنچه در رسانه‌ها منتشر شده نمی دانم.

*دموکرات‌ها نگرانی‌هایی را بیان می‌کنند در مورد اینکه دولت ترامپ تلاش می‌کند رژیم عربستان سعودی به تکنولوژی هسته‌ای حساس ایالات متحده آمریکا دست یابد؛ تکنولوژی که به عربستان اجازه می‌دهد سلاح‌های هسته‌ای تولید کند که این مهم به گسترش سلاح‌های هسته‌ای در سراسر منطقه خاورمیانه در حال ناپایدار کمک می‌کند. نظر شما در این ارتباط چیست؟

ساخت نیروگاه‌ها لزوماً نمی‌تواند فناوری لازم برای ساخت تسلیحات هسته‌ای را به عربستان منتقل کند. علاوه بر آن تمام فناوری منتقل شده به عربستان باید تحت پادمان‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باشد. آژانس به دنبال آن است تا به توافقی با عربستان سعودی برسد تا بتواند بر کوچک‌ترین موارد مواد هسته‌ای نظارت داشته باشد اما ریاض تا کنون با این موضوع موافقت نکرده است.

*آیا شما فکر می‌کنید که دولت ترامپ به عربستان سعودی اجازه خواهد داد روند غنی سازی اورانیوم و باز فرآوری پلوتونیوم را به تنهایی انجام دهد؟

دولت ترامپ می‌تواند از طرف خودش صحبت کند. موضع معمول آمریکا در این رابطه آن است که تکنولوژی غنی سازی و باز فرآوری نباید به عربستان منتقل شود.

اما با توجه به فعالیت هسته‌ای ایران و موقعیت آن، عربستان قصد دارد تا در زمینه تکنولوژی هسته‌ای خود را به پای ایران رسانده و به فناوری‌هایی که تهران دسترسی دارد، دسترسی داشته باشد.

*این گزارش ادعا می‌کند کسانی که در این طرح حضور دارند قصد دارند خودشان غنی سازی را انجام دهند و احتمالاً این مسئله قانون انرژی اتمی را نقض می‌کند، قانون فدرالی که پیش شرط‌هایی را بر هر گونه توافق هسته‌ای با کشوری دیگر اعمال می‌کند و نیاز به تصویب کنگره دارد. ماحصل درگیری کنگره و رئیس جمهور ترامپ در این مورد چه خواهد بود؟

ما واقعاً اطلاع نداریم، اگر چه اقدامات دولت ترامپ نمی‌تواند برای مدت زمان طولانی مخفی بماند. موضوع اصلی و مهم آن است که آیا در این رابطه قانونی نقض شده است؟ این موضوع (نقض قانون از سوی دولت ترامپ) هنوز برای ما روشن نیست.

*در ماه مه ۲۰۱۸، ترامپ به طور یکجانبه ایالات متحده امریکا را از توافقنامه هسته‌ای ایران خارج کرد. منطق ترامپ برای خروج، عدم اشاعه تسلیحات هسته‌ای بود. اما انتقال فناوری هسته‌ای حساس ایالات متحده امریکا به عربستان اجازه تولید سلاح‌های هسته‌ای را به ریاض می‌دهد و این مهم باعث گسترش سلاح‌های هسته‌ای در سراسر منطقه خاورمیانه که در حال حاضر ناپایدار است، می‌شود. چگونه می‌توان این تضاد را توضیح داد؟

این اقدام ترامپ بصورت باور نکردنی احمقانه بود.

منبع: مهر