به گزارش حلقه وصل: در ایام جنگ اخیر غزه، چندین برنامه با موضوع فلسطین روی آنتن تلویزیون رفت. در شبکه یک، «ساعت به وقت قدس» و «حماسه خوان» برای این منظور پخش شد و بخش زیادی از برنامه «جریان» به فلسطین اختصاص پیدا کرد. علاوه بر این ها، در دیگر برنامه های شبکه، مثل «صبح بخیر ایران» یا «سیمای خانواده» نیز موضوع فلسطین به خوبی مورد توجه قرار گرفت. حتی برنامه «ثریا» یک گروه مستندساز به مرز فلسطین اشغالی اعزام کرد...
در شبکه دوم «خط سوم» و برنامه روزانه «نوسان» فلسطین را اصلی ترین موضوع خود قرار دادند و «پاورقی» زمان قابل توجهی از برنامه خود را به فلسطین و واکنش ها به جنگ غزه در فضای مجازی اختصاص داد. در «صبحانه ایرانی» نیز بخشی ویژه برای فلسطین به وجود آمد تا شبکه دو نیز نقش خود را در پرداختن به موضوع فلسطین به خوبی ایفا کند.
شبکه سوم نیز با برنامه «سیاست خارجی»، موضوع فلسطین را به صورت روزانه بررسی می کند. همچون برنامه «صبحانه ایرانی»، «سلام صبح بخیر» به عنوان برنامه صبحگاهی شبکه سه، به مسائل و اخبار جنگ غزه نگاهی ویژه داشت. در شبکه پنج «تهران بیست» و «سلام تهران»، برنامه های شاخصی بودند که به این موضوع پرداختند. شبکه مستند نیز بر اساس رسالت خود، مستندهای تولیدشده در این زمینه را پخش می کند. در شبکه های مختلف تولیدات و آثار نمایشی مانند «غربت فلسطین» نیز به نمایش درآمد.
در شبکه افق، برنامه «به افق فلسطین» برنامه ای بود که به صورت اختصاصی، برای این رویداد بزرگ طراحی و تولید شد و به طور میانگین، روزانه حدود دو ساعت از آنتن شبکه را برای پرداختن به موضوع اشغال کرد.
سریال هایی برای فلسطین
سریال ها و فیلم های خارجی که زبان گردانی شده، بعضا تولیدات جدیدی بوده است و حداکثر به پنج سال پیش مربوط می شود. البته برنامه های اخیر، معمولا گفتگومحور بود، زیرا در دل بحران، فرصت برای ساخت آثار نمایشی و سریال وجود ندارد. در واقع ساخت برنامه های گفتگومحور، نیاز دوره بحران است. در چنین مواقعی مردم می خواهند از رویدادها و دلایل شکل گیری آن باخبر شوند و در جریان آخرین تحولات قرار گیرند. چنین مواردی از دل برنامه های گفتگومحور خارج می شود. در شرایط کنونی، تا زمانی که سرنوشت جنگ مشخص شود، چنین برنامه هایی ادامه خواهد داشت.
از میان برنامه هایی که به آن اشاره شد، برخی موارد همچون «ساعت به وقت قدس» پیش از وقوع جریانات مربوط به طوفان الاقصی کار خود را آغاز کرده بودند و مقتضای کنونی عامل شروع آن نبود. در کنار چنین برنامه هایی، طبعا ساخت سریال و آثار نمایشی نیز مدنظر مدیران سازمان هست. تولید سریال فرایندی نسبتا بلندمدت دارد و نیازمند شکل گیری ایده، قصه و فیلمنامه است؛ فرایندی که شاید ۱۸ تا ۲۴ ماه به صورت معمول، طول بکشد.
نگاه صداوسیما راهبردی است
به نظر می رسد برخی منتقدان، بدون آن که تلویزیون ببینند نسبت به عملکرد آن انتقاد می کنند. این گفته که نگاه صداوسیما به موضوع فلسطین به جریانات احساسی منحصر شده و حیطه های راهبردی را در بر نمی گیرد، کاملا غیر کارشناسی است. «طوفان الاقصی» یا «به افق فلسطین» یک برنامه کاملا کارشناسانه است و علاوه بر اطلاع رسانی و تحلیل رویدادها، پاسخ به شبهات و چالش ها را نیز مدنظر دارد.
البته برخی برنامه ها نیز زاویه دید احساسی دارند؛ چنین زاویه دیدی هم لازم است. امروز در شرایطی درباره فلسطین صحبت می کنیم که چندین هزار نفر شهید و مفقود شده اند که بیشتر این مفقودان را نیز باید شهید به شمار آورد. شمار این افراد شاید به ۳۰ هزار نفر بالغ شود، یعنی ۳۰ هزار انسان جان خود را از دست داده اند و چندین هزار نفر دیگر مجروح شده اند. رژیم صهیونیستی در آسیب به غزه، از زدن بیمارستان و مدرسه و منازل مردم ابایی نداشته و صدها هزار ساختمان، دچار آسیب شده است. تنها در جریان حمله به بیمارستان المعمدانی، در یک شب نزدیک هزار انسان شهید شده اند. از این رو باید بپذیریم که بخش زیادی از ماجرا از جنس پرداخت احساسی باید باشد. چنین صدمات و تلفاتی قطعا وجه احساسی دارد و احساس هر انسانی را درگیر می کند.
مجموعه برنامه ها در کنار هم، نگاهی جامع به مخاطب خواهد داد. تلاش صداوسیما هم همواره کمک به دستیابی مخاطب به چنین نگاهی است.
یک برنامه خوب
برنامه «به افق فلسطین» به عنوان یکی از برنامه های مرتبط با جریانات اخیر، در شبکه افق طراحی شد تا تحولات غزه را به صورتی کامل، پوشش دهد. این برنامه سعی می کند پوشش دقیق و لحظه ای تحولات فلسطین را از ابعاد مختلف میدانی، تحلیلی و کارشناسی در اختیار مخاطب قرار دهد. میزان موفقیت و نیل به اهدافی که برنامه به دنبال آن بود، باید به شکلی کارشناسانه مورد بررسی قرار گیرد، ولی در مجموع «به افق فلسطین» برنامه خوبی است و توانسته است بازتاب خوبی داشته باشد و اطلاعات دقیق و ضروری را به بینندگان عرضه کند.
بازخوردهایی هم که از برنامه دریافت شده، نشان می دهد مردم از آن رضایت داشته اند. این بازخوردها در فضای مجازی به خوبی خود را نشان داده است. به همین شکل، خودِ شبکه افق نیز در ارزیابی هایش بازخوردهای مثبتی از برنامه گرفته است که از اقبال مخاطبان حکایت دارد.
ادامه این برنامه بیش از هر چیز، به شرایط میدانی ارتباط دارد. برنامه در حال حاضر ادامه پیدا می کند و با قدرت به کار خود ادامه می دهد.
این یادداشت شفاهی در شماره 117 نشریه فرهنگی تشکیلاتی «حلقه وصل» در صفحه 6 این شماره به چاپ و انتشار رسیده است.