بررسی طرح ممنوعیت اقدام نظامی علیه ایران در کنگره آمریکا

به گزارش حلقه وصل، دو سناتور آمریکایی روز چهارشنبه (به وقت تهران) از تصمیم خود برای ارائه طرحی به کنگره خبر دادند که در صورت تصویب رئیس‌جمهور آمریکا را از صدور فرمان اقدام نظامی علیه ایران بدون دریافت مجوز خاص از کنگره، منع می‌کند.

«تام یودال» سناتور دموکرات ایالت نیومکزیکو و «ریچارد دوربین» سناتور دموکرات ایالت «ایلینویز» آمریکا امروز در یادداشتی مشترک در نشریه «واشنگتن‌پست» دولت این کشور را به تلاش برای جنگ‌افروزی علیه ایران به بهانه‌های واهی متهم کرده و نوشته‌اند که کنگره باید با تصویب قانون تازه‌ای، با چنین تلاشی مقابله کند.

این دو سناتور در همین یادداشت خبر داده‌اند که به زودی بار دیگر طرح موسوم به «قانون پیشگیری از جنگ غیرقانونی با ایران» را با حمایت گروهی از سناتورهایی از هر دو حزب، به سنا ارائه می‌کنند.

یودال و دوربین مهر ماه امسال برای اولین بار این طرح را در سنا ارائه کردند، اما به واسطه آنکه تنها چند ماه تا پایان دوره سنا باقی مانده بود و دولت و کنگره آمریکا نیز در مورد بودجه با یکدیگر درگیر بودند، این طرح در نوبت بررسی قرار نگرفت. مشابه این طرح در مجلس نمایندگان آمریکا نیز مطرح شده بود، که آن طرح نیز به دلایل مشابه، بررسی نشد. بر اساس، قوانین آمریکا، در صورتی که با پایان یک دوره کنگره طرحی تصویب نشود، آن طرح در دوره بعد کنگره از دستور کار خارج می‌شود، اما حامیان آن می‌توانند آن را مجددا به کنگره ارائه کنند.

هنوز متن پیش‌نویس طرح تازه این دو سناتور آمریکایی منتشر نشده، اما متنی که به دوره پیشین سنا ارائه شده بود، تأکید داشت که بر اساس قانون اساسی ایالات متحده کنگره تنها مرجعی است که می‌تواند علیه کشوری اعلام جنگ کند و قوه مجریه برای چنین اقدامی ابتدا باید از کنگره مجوز دریافت کند.

در بخش یافته‌های آن طرح هرچند اتهاماتی علیه برنامه موشکی و منطقه‌ای ایران مطرح شده، اما در عین حال اشاره شده بود که بر اساس تأیید آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ایران به تعهدات خود ذیل توافق هسته‌ای پایبند بوده است. این طرح می‌افزاید: «جنگ با ایران، دارایی‌ها، نفرات و اهداف سیاست خارجی ایالات متحده در سرتاسر آن منطقه از جمله در عراق، افغانستان و اسرائیل را در معرض خطر قرار می‌دهد.»

این طرح سپس با بیان اینکه مواضع جنگ‌طلبانه «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا می‌تواند به «خطای محاسباتی» هریک از دو طرف منجر شود، استفاده از منابع مالی برای انجام اقدام نظامی علیه ایران را ممنوع می‌کند.

در بخش الزامات این طرح، آمده است: «هیچ منابعی نباید برای عملیات‌های نظامی در و علیه ایران مورد استفاده قرار گیرد، مگر آنکه قانون یا قطعنامه مشترکی در کنگره تصویب شده و به صورت مشخص مجوز چنین اقدامی را بعد از تصویب این قانون، صادر کند.»

در این طرح البته اقدام نظامی در صورت «وجود تهدید قریب‌الوقوع علیه ایالات متحده» و با کسب مجوز لازم از کنگره، از ممنوعیت تخصیص بودجه مستثنی شده است. اقدام نظامی در تلاش برای «دفع یک حمله ناگهانی به ایالات متحده، اراضی یا دارایی‌ها یا نیروهای نظامی» و «نجات شهروندان یا نفرات ایالات متحده» دو استثنای دیگر این طرح هستند.

پیش از این گزارش‌هایی منتشر شده بود مبنی بر اینکه ممکن است افرادی از جمله «جان بولتون» مشاور امنیت ملی کاخ سفید و «مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا با طرح ادعای ارتباط ایران با القاعده به مجوز جنگی که در سال ۲۰۰۱ برای مبارزه با این گروه صادر شد استناد کرده و اقداماتی را علیه ایران انجام دهند. در صورت تصویب طرح یودال و دوربین، این مسیر مسدود می‌شود.

هنوز اسامی سناتورهای حامی این طرح اعلام نشده، اما در دوره پیشین سنا، ۱۰ سناتور، از جمله «رند پال» سناتور جمهوری‌خواه و «برنی سندرز» سناتور دموکرات، رسما نام خود را به عنوان امضاکنندگان پشتیبان طرح، ثبت کرده بودند. سنای آمریکا ۱۰۰ عضو دارد و برای تصویب طرح در آن، به دستکم نیمی از آرا نیاز است.

ادعای احتمال اقدام نظامی آمریکا علیه ایران در حالی مطرح می‌شود که بسیاری از کارشناسان در عملی بودن چنین ایده‌ای ابراز تردید می‌کنند. «ان رایت» از افسران سابق ارتش و از مقام‌های پیشین وزارت خارجه آمریکا روز سه‌شنبه در این مورد گفت: «ایران ۸۰ میلیون جمعیت و یک ارتش قدرتمند دارد که به اندازه ارتش آمریکا تجربه رزمی دارد. اگر به کشورهایی که آمریکا به آنها حمله کرده باشد نگاه کنید متوجه می‌شوید که آمریکا به کشوری که نیروی نظامی قدرتمندی داشته باشد حمله نمی‌کند.»

منبع: فارس