خیانت، سیاهی و دروغ تم اصلی فیلم های دومین روز جشنواره فجر/ آیا «تیغ و ترمه» پایان دوران کارگردانی کیومرث پوراحمد است؟

سرویس حاشیه نگاری: دومین روز از سی و هفتمین جشنواره فیلم فجر با اکران فیلم های «بنفشه آفریقایی» به کارگردانی مونا زندی، «تیغ و ترمه» کیومرث پور احمد و «درخونگاه» ساخته سیاوش اسعدی سپری شد.

در یک جمله می توان گفت دیروز روز خسته کننده و کسالت بار پردیس سینماگالری ملت بود. مونا زندی که با «بنفشه آفریقایی» با ادعای کارگردانی وارد جشنواره فجر امسال شده،  فاطمه معتمد آریا، سعید آقاخانی و رضا بابک در فیلمش ایفای نقش میکنند. فیلمی با گرایش های فمینیستی نامشخص و سرگردان و ماجرای زندگی یک زن با دو مرد. فاطمه معتمد آریا«شکو» سالهاست از رضا بابک «فریدون» طلاق گرفته و با سعید آقا خوانی زندگی میکند. اما بعد سالها باخبر می شود که فرزندانش همسر سابق را به آسایشگاه برده اند و حس عشق و محبتش گل می کند و او را به خانه خود می آورد تا با هم زندگی کنند. معتمد آریا در این فیلم گاهی به رضا بابک ابراز محبت می کند و گاهی به سعید آقاخانی، از هیچکدام نمیتواند دل بکند و می خواهد با هردوی آنها زندگی کند و هوای هردوی آنها را داشته باشد. بنفشه آفریقایی بیتشر میتواند به عنوان یک تله فیلم کم ارزش مورد بررسی قرار گیرد که با نگاه های شبه روشنفکری ساخته شده و قطعا در گیشه هم فروش چندانی نخواهد داشت.

فیلم بعدی «تیغ و ترمه» ساخته کیومرث پور احمد، پوراحمد همیشه برای ما یادآور سریال دوست داشتنی قصه های مجید بوده اما مدتی است با فیلم های متفاوت تری در سینما حاضر می شود. تم خیانت مدتی است مضمون و محتوای آثار پور احمد شده با اتفاقاتی کاریکاتوری که فیلم را پیش می برد. تیغ و ترمه هم ماجرای خیانت یک زن به همسر خود و چند نفر به یکی از دوستانشان. در تیغ و ترمه قصه ها تمام نمی شوند و شخصیتی شکل نمی گیرد. همه در حال خیانت به همدیگر هستند  و دروغ گفتن به «ترمه» بازیگر نقش اصلی، برای پنهان کردن گذشته پر از خیانت و سیاه خود. در این فیلم هم در گذشته مادر ترمه بخاطر اختلافات نامشخصی که با همسرش «پدرترمه« داشته به او خیانت می کند و با صمیمی ترین دوست همسرش رابطه پیدا می کند و که درنهایت منجر به خودکشی پدر ترمه می شود و... . هرچند کیومرث پور احمد که نامی آشنا در سینمای ایران دارد اما این فیلم نشان از افول شدید او در ساخت فیلم دارد و این سوال در ذهن مخاطب ایجاد می شود که آیا دوران کارگردانی کیومرث پور احمد که پا به سن هم گذاشته، به پایان رسیده است؟

اما آخرین فیلمی که شب گذشته در پردیس سینما گالری ملت اکران شد «درخونگاه» ساخته سیاوش اسعدی بود. ماجرای این فیلم در سال ۱۳۷۰ در یکی از محله های پایین شهر و اصلی تهران می گذرد. اما در این فیلم نیز خیانت به نوعی دیگر جلوه می کند. قهرمان داستان که امین حیایی است بعد از سالها کار کردن و کسب درآمد زیادی حالا به امید درست کردن یک زندگی خوب به ایران آمده اما بعد از اتفاقاتی متوجه می شود که پدر و دامادشان تمام پول های او را به باد داده اند. امین حیای برادری به اسم مهدی دارد که در جنگ مفقود الاثر شده و گاه گاهی خانواده نامی از او می آورند. ژاله صامتی که نقش مادر امین حیایی را بازی می کند و امانت دار ترین آدم زندگی اش است تمام پول های حساب پسرش را به همسر معتاد و داماد قاچاقچی شان داده و... . همانطور که گفته شد تم خیانت و سیان نمایی جامعه ایرانی در این فیلم نیز به نوعی دیگر رخ می نماید. داستان در خونگاه تا اواخر فیلم بسیار گنگ و نامفهوم است. و قصه درجاهای زیادی بیخودی کش دار شده. الفاظ و فحش های رکیک و هتک حرمت دهه ۶۰ ایران نیز از دیگر نکات این فیلم است. هرچند این فیلم با ادعای ژانر اجتماعی خود را معرفی می کند اما هیچ حرفی برای گفتن دارد. شاید بتوان گفت درخونگاه یک فیلمفارسی است که ساختی بهتر از معکوس پولاد کیمیایی و نیز آثار اخیر مسعود کیمیایی دارد.