۴ چالش بزرگ مانع گسترش عادی‌سازی با اعراب

به گزارش حلقه وصل به نقل از ۲۱ ، مرکز پژوهش‌های امنیت داخلی رژیم صهیونیستی وابسته به دانشگاه تل‌آویو در گزارش استراتژیک جدید خود به چالش‌های پیش روی توافق های عادی سازی این رژیم با کشورهای عربی و مسائلی که بر سرعت و پیشرفت این توافق‌ها تاثیر می‌گذارد اشاره کرد.

در این گزارش به چهار چالش اصلی که مانع گسترش توافق‌های عادی سازی اعراب و اسرائیل می‌شود اشاره شده است که عبارتند از:

- اولین چالش مربوط به سیاست ایالات متحده بعد از تغییر دولت در این کشور است؛ چرا که «دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق آمریکا نیروی محرکه توافق‌های عادی سازی میان اسرائیل و کشورهای عربی به شمار می‌آمد. به طوری که نخستین اولویت چهار کشور عربی یعنی امارات و بحرین و مغرب و سودان که در دوره اخیر اقدام به عادی سازی روابط با اسرائیل کرده‌اند جلب رضایت آمریکا و کسب یک سری امتیازات از دولت ترامپ بود.

در ادامه این گزارش آمده، درست است که دولت جو بایدن در پرونده عادی سازی اسرائیل با کشورهای عربی تغییری در موضع آمریکا ایجاد نکرده اما تاکنون نیز اقدامی از جانب وی در خصوص تحریک کشورهای عربی و یا دادن امتیازاتی به آنها جهت ادامه روند امضای توافق‌های عادی سازی با اسرائیل مشاهده نشده است.

- دومین چالش مربوط به مسئله فلسطین است. عادی سازی میان کشورهای عربی با اسرائیل موجب آسیب زدن به همه گروه‌های فلسطینی شده و فلسطینی‌ها قبل از حل درگیری با اسرائیل هیچگونه آمادگی برای سازش با آن ندارند؛ همانطور که تشکیلات خودگردان فلسطین از حضور در ائتلاف‌های منطقه‌ای در زمینه اقتصاد و انرژی که متمرکز بر عادی سازی است خودداری می‌کند.

این گزارش افزود، البته با وجود انتقادات شدید علیه اسرائیل به دلیل ادامه تجاوز علیه فلسطینیان اما هیچ یک از کشورهای چهارگانه عربی که روابط خود را با اسرائیل عادی کرده‌اند اقدام به تعلیق این توافق یا تفاهم‌هایی که بعد از آن حاصل شده، نکردند.

- یکی از برجسته‌ترین چالش‌ها در مسیر توافق‌های عادی‌سازی کشورهای عربی با اسرائیل موضع افکار عمومی اعراب است و همانند اتفاقی که در توافق صلح اسرائیل با مصر و اردن رخ داد ملت‌های عربی موضع محافظه‌کارانه علیه اسرائیل دارند و دشمن آن هستند.

- مرکز مطالعاتی رژیم صهیونیستی ادامه داد اما چالش چهارم به مسئله ایران مربوط می‌شود که کاملا ضد توافق کشورهای عربی با اسرائیل است.

در ادامه گزارش این مرکز مطالعاتی اسرائیلی آمده است، البته روابط اسرائیل و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس قبل از امضای توافق‌های عادی سازی که هدف از آن ایجاد یک ائتلاف علیه ایران به رهبری آمریکا و مشارکت متحدانش در منطقه بود در سطح غیر رسمی دنبال می‌شد. اما کشورهای عربی می‌ترسند که با تغییر دولت آمریکا و تلاش‌های جو بایدن برای بازگشت به توافق هسته‌ای با ایران، همکاری آنها (اعراب) با آمریکا و اسرائیل آسیب ببینند. بر همین اساس این کشورها قصد دارند با ایران روابط موازی برقرار و اختلافات خود را در مسیر مذاکرات حل و فصل کنند.

این مرکز مطالعاتی رژیم‌صهیونیستی معتقد است، توافق‌های عادی‌سازی چهار کشور عربی با اسرائیل در واقع آزمایشی برای سایر کشورهای عربی و اسلامی است که هنوز به این توافق‌ها نپیوسته‌اند و در حال بررسی برقراری ارتباط با اسرائیل هستند. اما مصلحت اسرائیل در تعمیق روابط با کشورهای عربی و گسترش دایره توافق‌های عادی سازی به ویژه با عربستان سعودی است؛ چرا که عادی‌سازی عربستان با اسرائیل یک مشروعیت مذهبی به این توافق‌ها داده و پیوستن سایر کشورهای عربی به توافق های سازش با اسرائیل را آسان می‌کند. بنابراین توافق احتمالی آینده با عربستان اهمیت بالایی برای اسرائیل دارد.

این گزارش افزود، اما این توافق‌های عادی سازی تاکنون نتوانسته چالش‌های استراتژیکی که اسرائیل با آن مواجه است را حل کند؛ به ویژه با توجه به اینکه ایران مخالف اصلی عادی سازی روابط با اسرائیل در منطقه است و همچنین در سایه تلاش‌های دولت بایدن برای نزدیک شدن به ایران و بازگشت به توافق هسته‌ای توجه و حمایت‌های واشنگتن از کشورهای سازشکار عربی در مرحله کنونی کاهش یافته است.

در این گزارش تاکید شده که همچنین موانع زیادی مقابل ادامه روند توافق‌های عادی سازی وجود دارد که از جمله آنها سیاست دولت بایدن در قبال منطقه می‌باشد که برای کاهش حضور نیروهای آمریکایی در خاورمیانه تلاش و هرگونه اقدام نظامی علیه تهران را رد می‌کند. همچنین بازگشت آمریکا به توافق هسته‌ای با ایران این کشور را قادر میسازد تا نفوذ خود را در منطقه افزایش دهد و همین موضوع سبب می گردد تا کشورهای عربی از رویارویی مستقیم با ایران خودداری کنند و تا حد امکان روابط خود را با اسرائیل کاهش دهند. همچنین درصورت وقوع درگیری نظامی گسترده میان اسرائیل با فلسطینی‌ها یا لبنان برخی کشورهای عربی پیوستن به توافق‌های عادی سازی را دشوار خواهند دید.

در پایان این گزارش آمده است، اسرائیل موظف است برای پیشبرد توافق‌های عادی سازی در شرایطی که کشورهای عربی حوزه خلیج فارس نگران خروج آمریکا از منطقه هستند، از دولت بایدن کمک بخواهد و در مقابل دولت بایدن نیز خواستار انجام اقداماتی جهت حل درگیری فلسطینی- اسرائیلی خواهد بود. همچنین از نظر اسرائیل امارات یک عامل کلیدی در ایجاد یک شبکه امنیتی برای اسرائیل در منطقه است و به همین دلیل باید روابط با آن را تحکیم کرد.